Programma 4 Natuur en milieu

Inleiding

Terug naar navigatie - Inleiding

We werken aan een natuur-, landschaps- en milieubeleid dat bijdraagt aan een veilige en gezonde leefomgeving, aan herstel van de biodiversiteit en aan prachtige Brabantse natuurgebieden en landschappen voor mens, plant en dier.

Natuur en landschap
Een vitale natuur en waardevolle landschappen zijn onmisbare bouwstenen voor het welzijn van mensen en voor de ontwikkeling van Brabant als belangrijke kennis- en innovatieregio. In een aantrekkelijke groene provincie is het immers beter wonen, werken en leven.

We geven als provincie invulling aan de nationale en internationale afspraken die zijn gemaakt over biodiversiteit. Zodat alle bedreigde planten en dieren in Brabant weer een geschikte leefomgeving krijgen. Hiervoor investeren we in een robuust en samenhangend natuurnetwerk. Ook nemen we maatregelen om de externe druk op de natuur te verminderen. Zo verminderen we de uitstoot van ammoniak rondom natuurgebieden. Daarnaast versterken we de kwaliteit van het Brabantse landschap en verankeren we de natuur en het landschap in de samenleving.

Milieu
Schone lucht en geen hinder van geur en geluid horen, naast schoon water en een schone bodem, tot de basis van een gezonde leefomgeving. En van een natuur die rijk is aan planten- en diersoorten. 3,5% van alle schade door ziekte wordt veroorzaakt door een ongezond buitenmilieu. Vervuiling van de lucht levert hier de grootste bijdrage aan. Daarom is het belangrijk om de basiskwaliteit op orde te hebben en om actief te werken aan het verminderen van ervaren overlast.
We zorgen er ook voor dat hergebruik van voormalige en/of gesloten stortplaatsen geen nadelige gevolgen heeft voor de leefomgeving. En wij voeren de nazorg uit voor de gesloten stortplaatsen. De natuurlijke waarde van de diepe ondergrond wordt beschermd en tegelijkertijd onderzoeken wij de benuttingsmogelijkheden voor maatschappelijke opgaven als de energietransitie.

Vergunningverlening, toezicht en handhaving
Het instrument vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) zetten we in voor een gezonde en veilige fysieke leefomgeving en daarmee aan een goed werk- en woonklimaat. We werken hierbij rechtmatig en volgens de afgesproken kwaliteitsnormen. We werken aan het scheppen van een goed vestigingsklimaat voor ondernemers, waarbij ruimte geboden wordt aan innovaties en de bureaucratie niet in de weg staat.

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Realisatie van een robuust en samenhangend natuurnetwerk

Terug naar navigatie - Realisatie van een robuust en samenhangend natuurnetwerk

De realisatie van een robuust en samenhangend natuurnetwerk is nodig om de achteruitgang van het areaal aan natuur en haar biodiversiteit te stoppen. Daarom vergroten we natuurgebieden en verbinden we natuurgebieden met elkaar tot het Natuurnetwerk Brabant (NNB).
Uitbreiding met nieuwe natuur vindt plaats door verwerving van (landbouw)gronden of functiewijziging (grond met particulier beheer). Veelal moeten deze gronden ook worden ingericht zodat de nieuwe natuur zich in de gewenste richting kan ontwikkelen. Daarnaast worden ecologische verbindingszones (EVZ’s) aangelegd om natuurgebieden met elkaar te verbinden.

Indicator:

  • In 2027 is het robuuste en samenhangende natuurnetwerk gerealiseerd.

Wat gaan we daarvoor doen?

Herstel van de biodiversiteit

Terug naar navigatie - Herstel van de biodiversiteit

Het gaat nog steeds niet goed met de Brabantse natuur. De biodiversiteit in de natuurgebieden is de afgelopen decennia afgenomen en stabiliseert zich op een te laag niveau. Dit komt doordat onze natuurgebieden te lijden hebben onder verdroging, vermesting, verzuring en versnippering. Daarom is het nodig om maatregelen te nemen die zorgen voor behoud en herstel van de biodiversiteit. We gaan ondermeer investeren in de omvorming van bestaande bossen en de aanleg van nieuwe bossen.
In het agrarisch gebied neemt de biodiversiteit nog steeds verder af. Daarom stimuleren we boeren om in hun bedrijfsvoering meer rekening te houden met natuur en soorten van het boerenland.

Het herstel van de biodiversiteit is in belangrijke mate afhankelijk van het doelbereik van de water- en bodemopgave en de transitie van de landbouw. Om de biodiversiteitsdoelen te realiseren is het dan ook noodzakelijk dat de gestelde doelen in de programma’s Water & Bodem (bv. tegengaan van verdroging in natuurgebieden en herstellen van de kwaliteit van oppervlakte- en grondwater) en Landbouw & Voedsel (bv. afname van de stikstofemissie en stimuleren van natuurinclusieve landbouw) worden behaald.

Om de biodiversiteit te herstellen worden herstelmaatregelen in N2000-gebieden en inrichtingsmaatregelen in leefgebieden uitgevoerd, leggen we faunapassages aan, investeren we in agrarisch natuur- en landschapsbeheer, gaan we nieuwe bossen aanleggen en worden bestaande bossen omgevormd.
Daarnaast werken we in 2020 verder aan een alternatief systeem voor het Programma Aanpak Stikstof, de transitie van de veehouderij en het terugdringen van de stikstofuitstoot. En zetten we in op soorten- en gebiedsbescherming op basis van de Wet natuurbescherming, faunabeheer en op de verdere ontwikkeling van het beleid rondom invasieve exoten.

Indicatoren:

  • In 2030 is de afname van de biodiversiteit naar een positieve trend omgebogen.
  • In 2050 hebben alle bedreigde planten en dieren in Brabant weer een geschikte leefomgeving.

Wat gaan we daarvoor doen?

Versterking van de kwaliteit van het Brabantse landschap

Terug naar navigatie - Versterking van de kwaliteit van het Brabantse landschap

Het Brabantse landschap is aantrekkelijk om te wonen, te werken en te recreëren en biedt ruimte voor verscheidenheid aan planten en diersoorten. De identiteit en verscheidenheid van het Brabantse landschap wordt gewaardeerd door de Brabanders en bezoekers van onze provincie. Dat is een belangrijk factor zowel voor burgers om in Brabant te komen wonen als voor bedrijven om zich in Brabant te vestigen.
De provincie investeert in het landschap om de karakteristieke Brabantse landschappen te behouden en te versterken.

Indicatoren:

  • In 2030 zijn de waardevolle cultuurhistorische landschappen in Brabant behouden en waar mogelijk versterkt.
  • In 2050 staat Brabant met zijn TOP-landschap van oude en nieuwe landschappen in de top 5 van Europa.

Wat gaan we daarvoor doen?

Verankering van de natuur in de samenleving

Terug naar navigatie - Verankering van de natuur in de samenleving

We werken aan slimme verbindingen van natuur en landschap met de Brabantse samenleving en economie. Daarbij zetten we erop in dat burgers bewust zijn van het belang van natuur en landschap en daar zelf aan bijdragen. En dat ondernemers hun economische activiteiten laten plaatsvinden binnen de randvoorwaarden van natuur.

Indicator:

  • In 2022 investeren meer Brabantse burgers en ondernemers in hun groene leefomgeving.

Wat gaan we daarvoor doen?

Milieu. Continue verbetering van de luchtkwaliteit en vermindering van de geluid-, geur- en lichthinder

Terug naar navigatie - Milieu. Continue verbetering van de luchtkwaliteit en vermindering van de geluid-, geur- en lichthinder

We werken eraan dat luchtkwaliteit, geluid-, en geur- en lichthinder geen overlast veroorzaken bij mens en dier. De wettelijke milieunormen zorgen voor een bepaalde basiskwaliteit. We voldoen hier minimaal aan. Daarnaast is onze ambitie om de ernst en cumulatie van milieubelasting significant terug te dringen. Dit betekent onder meer dat we in beeld willen krijgen én houden op welke ‘hotspots’ veel klachten voorkomen en waar een stapeling van verschillende belastingen (o.m. geluid, stof, geurhinder) kan leiden tot een lagere leefomgevingskwaliteit. Vervolgstap is om samen met gemeentes en andere partners te onderzoeken hoe we de milieubelasting tot een acceptabel niveau terug kunnen brengen.

Indicator:

  • Staat van de luchtkwaliteit (PM10, PM2.5, NO2) en verbetering van de ervaren geur- en andere milieubelasting per vierkante kilometer.

Wat gaan we daarvoor doen?

Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving (VTH) leveren een bijdrage aan een gezonde fysieke leefomgeving en daarmee een bijdrage aan een goed werk- en leefklimaat.

Terug naar navigatie - Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving (VTH) leveren een bijdrage aan een gezonde fysieke leefomgeving en daarmee een bijdrage aan een goed werk- en leefklimaat.

De uitvoering voor industrie, bouw, natuur, water en bodem wordt gedaan door de omgevingsdiensten.
De doelstellingen die betrekking hebben op de opgaven als lucht- en waterkwaliteit, natuurbescherming, vitale bodem worden benoemd in desbetreffende opgaven. Tevens dragen we met VTH bij aan de andere ontwikkelopgaven van de provincie waar dit te koppelen is aan onze wettelijke taak, zoals een energieneutrale en circulaire samenleving, klimaatakkoord en vitaal platteland.
We werken in VTH-risicogericht, we versnellen de duurzaamheid, bevorderen energiebesparing bij industriële bedrijven en moderniseren VTH door toepassing van digitale technieken.

Indicator:

  • De uitvoering VTH voldoet aan de beleidskaders uit de opgaven Natuur, Water en Milieu.

Wat gaan we daarvoor doen?

Ontwikkelingen en onzekerheden

Terug naar navigatie - Ontwikkelingen en onzekerheden

Vooral de volgende ontwikkelingen zijn van invloed op het bereiken van de doelstellingen:

  • De Raad van State heeft op 29 mei 2019 uitspraak gedaan over het Programma Aanpak Stikstof (PAS): het PAS mag niet als basis voor toestemming (vergunningen) voor activiteiten worden gebruikt. Het PAS is onvoldoende onderbouwd om vergunningen voor nieuwe activiteiten met stikstofeffecten op N2000-gebieden te verstrekken. Deze uitspraak heeft grote invloed op de vergunningverlening.
  • De (fysieke) basis van de bodem, het water en de lucht is (nog) niet op orde, de belasting van de natuur door stikstof, fosfaat en bestrijdingsmiddelen is (nog) te hoog en de verbetering van de waterkwaliteit- en kwantiteit blijft (vooralsnog) achter op de planning. Hierdoor staat het bereiken van de biodiversiteitsdoelen sterk onder druk.
  • Er zijn nu nog onvoldoende partijen die initiatief en verantwoordelijkheid nemen voor de realisatie van het Natuurnetwerk Brabant en de ecologische verbindingszones.
  • De arbeidsmarkt is erg krap. Hierdoor komen de omgevingsdiensten aan onvoldoende geschikt personeel.

Nadere informatie over financiële risico’s en risicomanagement staat in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing.

Wat mag het kosten?

Terug naar navigatie - Wat mag het kosten?

04

Natuur en milieu

 

 

 

 

 

Bedragen x € 1.000

Realisatie

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

 

 

2018

2019

2020

2021

2022

2023

Lasten

 

 

 

 

 

 

 

Programmalasten

183.973

128.851

105.468

118.488

87.066

86.218

Toerekening organisatiekosten

9.620

9.319

8.733

0

0

0

 

totaal lasten

193.592

138.170

114.201

118.488

87.066

86.218

Baten

 

 

 

 

 

 

 

Programmabaten

8.971

11.078

6.461

6.321

6.121

5.996

Baten toerekening organisatiekosten

 

 

 

 

 

 

totaal baten

8.971

11.078

6.461

6.321

6.121

5.996

Saldo baten en lasten

-184.621

-127.092

-107.740

-112.167

-80.945

-80.222

Lasten

  • Voor de uitvoering van de Plattelandsontwikkelingsprogramma (POP3)-bijdrage Natuur zijn in 2020 minder middelen (€ 5,3 mln) geraamd dan in 2019 omdat er in 2020 geen openstelling is voor Natuur.
  • Voor de uitvoering van transitie Dienst Landelijk Gebieds-projecten zijn in 2020 minder middelen opgenomen dan in 2019 (€ 0,5 mln). In 2020 worden de projecten die nog lopen financieel afgerond.
  • Voor het robuust natuurwerk is in 2020 een € 2,0 mln lagere raming opgenomen omdat een groot aantal subsidies voor herstelmaatregelen in het kader van het Programma Aanpak Stikstof (PAS) al in 2019 zijn verstrekt.
  • In 2020 is er een lagere raming opgenomen (€ 0,9 mln) voor Biodiversiteit omdat positieve afwikkelingsverschillen van voorgaande jaren eenmalig ingezet zijn in 2019 voor een hogere openstelling.
  • In 2019 was er een hogere raming (€ 2,1 mln) opgenomen voor schoolpleinen en natuurinclusief ondernemen. Hiervoor zijn middelen uit 2020 - 2022 naar voren gehaald en is een bijdrage vanuit de programma’s Water en Milieu overgeheveld om in de dekking te voorzien.
  • In 2020 zijn nog geen grondaankopen met betrekking tot het Natuurnetwerk Brabant geraamd, omdat de grondposities (aankoop, verkoop en doorlevering) zich moeilijk laten ramen per jaarschijf. Daarom is hiervoor in de begroting geen raming opgenomen. Dit leidt tot een lagere raming in 2020 van € 9,4 mln. Bij de jaarrekening 2019 worden begrotingswijzigingen voorgesteld op basis van de meest recente grondmutaties.
  • Voor Milieu is in 2020 een € 2,2 mln lagere raming opgenomen. Voornamelijk vanwege een incidentele verstrekte subsidieverlening aan Ecodorp Boekel in 2019 en het wegvallen van het budget voor het tegengaan van drugsdumpingen.

Baten

  • Voor de uitvoering van transitie DLG-projecten zijn in 2020 € 1,0 mln minder baten geraamd dan in 2019. In 2020 worden de transitie DLG-projecten die nog lopen financieel helemaal afgerond.
  • In 2020 zijn nog geen grondverkopen met betrekking tot het Natuurnetwerk Brabant geraamd, omdat de grondposities (aankoop, verkoop en doorlevering) zich moeilijk laten ramen per jaarschijf. Daarom is hiervoor in de begroting geen raming opgenomen. Dit leidt tot een € 3,2 mln lagere raming in 2020. Bij de jaarrekening 2019 worden begrotingswijzigingen voorgesteld op basis van de meest recente grondmutaties.
  • In 2020 verwachten wij € 0,5 mln minder legesinkomsten op wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo)-vergunningen.