Programma 5 Economie, kennis en talentenontwikkeling

Inleiding

Terug naar navigatie - Inleiding

Het Programma EKT ligt, ondanks corona, op koers en heeft op een goede manier invulling kunnen geven aan de uitvoering van de prestaties. Het jaar 2020 stond naast de coronacrisis vooral in het teken van het opstellen van een nieuw Economisch beleidskader 2030. Met de vaststelling door PS van het Beleidskader Economie 2030 op 16 oktober 2020 is er een nieuwe strategie geformuleerd die gebaseerd is op vier opgaven: het missie gedreven innovatiebeleid, een veerkrachtige arbeidsmarkt, een internationaal verbonden Brabant en een sterke ruimtelijk-economische structuur. Vanuit die opgaven zijn er uitvoeringsagenda’s aangekondigd te weten: ‘Data-economie´, ‘Circulaire economie’, ‘innovatie’ en de “doorontwikkeling van campussen”. Het actieplan ‘Talent voor de kenniseconomie van morgen ’ is in juni vastgesteld. Er zijn afspraken met het Rijk gemaakt over de nieuwe ronde Europese fondsen. Er is voor landsdeel Zuid de komende programmaperiode ruim 350 miljoen beschikbaar, waarvan plm.140 mln. euro direct beschikbaar is voor Brabant. En tot slot hebben we met het Rijk extra cofinanciering weten af te spreken (plm. 35 mln.) ter ondersteuning van de innovatieve MKB-instrumenten: vroege fase financiering (VFF) en MKB innovatiestimulering topsectoren (MIT) en is GS voornemens om € 22,5 mln. beschikbaar te stellen als co-financiering van EZK-middelen voor de fondsversterking van de BOM .

 

Impact coronacrisis:
Het jaar 2020 werd beheerst door de uitbraak van het Coronavirus en de maatregelen om besmettingen tegen te gaan. Vanaf de start heeft de provincie een brede aanpak ingesteld, om aanvullend op de maatregelen van het Rijk en gemeenten, maatregelen te nemen gericht op het opvangen van de gevolgen voor middellange en lange termijn. Vanaf maart 2020 hebben we – vanuit de portefeuille economie met een Brabantse Impact Monitor de gevolgen van de Coronapandemie voor de economie en maatschappij gevolgd. Daarnaast hebben we 20 miljoen extra middelen ten behoeve van de Corona Overbruggingslening ( COL) vanuit de BOM en hebben we dit najaar samen met de B5 en M7 gemeente en de bom gewerkt aan een Actie- en Investeringsagenda..
Voor het werk met internationale dimensies zijn fysieke ontmoetingen van groot belang. Met het begin van de COVID-19 pandemie is abrupt het organiseren en uitvoeren van buitenlandse reizen tot stilstand gekomen. De ontstane leemte in werkzaamheden heeft ook positieve effecten gehad; we hebben geleerd om op een andere, digitale manier internationale bijeenkomsten en evenementen te organiseren. Zo is er bijvoorbeeld geëxperimenteerd met matchmaking via webinars waarbij, in samenwerking met de BOM succesvolle digitale matchmaking events zijn georganiseerd in Israël en China. De verwachting is niet dat digitale ontmoetingen de fysieke ontmoetingen zullen gaan vervangen, maar ze zullen wel een essentiële bijdrage gaan leveren aan het internationale werk.
In IPO-verband is een Corona herstelagenda voor de economie opgesteld, die ook is onderschreven door het kabinet. De uitvoering hiervan wordt in 2021 ter hand genomen.

 

Impact Corona i.r.t. Europese programma’s
De Europese Unie heeft € 49,5 mln. extra middelen voor Brabant beschikbaar gesteld in het kader van Corona herstel uit het programma React EU. Het nieuwe programma is gericht op een groen, digitaal en veerkrachtig crisisherstel. De provincie volgt de Europese en – nationale ontwikkelingen en – maatregelen in het kader van Corona op de voet en zet zich proactief in om een wezenlijke bijdrage te leveren aan het bestrijden van deze crisis.

 

Impact Corona i.r.t. arbeidsmarktbeleid
Door de coronacrisis zijn er extra middelen aan de arbeidsmarktregio’s beschikbaar gesteld (€500.000 per regio) ten behoeve van het versterken van de werkgeversservicepunten. Daarnaast is ook aan iedere regio versneld (op het actieplan arbeidsmarkt) een bedrag van € 500.000 beschikbaar gesteld voor het thema ‘duurzame inzetbaarheid’. Hiermee is de focus in 2020, als gevolg van de coronacrisis, gelegd op de actielijn leven lang ontwikkelen (om-, her- en bijscholing) en het geven van extra ondersteuning aan werkgevers. Daarnaast heeft op de lijn Internationalisering een versnelling plaatsgevonden op aanvullende (Covid-19) informatievoorziening aan internationale werknemers.

Hebben we bereikt wat we wilden bereiken?

Terug naar navigatie - Hebben we bereikt wat we wilden bereiken?

Topclusters die bijdragen aan oplossingen voor maatschappelijke opgaven

Terug naar navigatie - Topclusters die bijdragen aan oplossingen voor maatschappelijke opgaven

Omschrijving (toelichting)

Indicator : % toename van het bruto regionaal product (BRP) ten opzichte van voorgaande jaar.

Kwaliteit (indicator)

G

G

Het afgelopen jaar stond vooral in het teken van het maken van een economisch beleidskader en het beperken van de impact van Corona op het Brabantse MKB. In aansluiting op het Groeibrief-initiatief van het kabinet uit december 2019, is in 2020 een aantal initiatieven ontwikkeld die zijn ingediend voor beoordeling in de eerste tranche Groeifonds. De beoordelingsprocedure loopt begin 2021 nog. De voorstellen zijn gericht op innovatie, onderwijs en infrastructuur. Brabant resp. Brabantse spelers hebben in 9 van de ingediende 14 voorstellen een plaats gekregen.
We hebben samen met EZK en TNO geïnvesteerd in het project: batterijtechnologie van de toekomst zodat er een demonstratielijn van machines gebouwd gaat worden waarmee aangetoond kan worden dat de technologie werkt.
In het kader van F-35 hebben OneLogistics en Aeronamic contracten gesloten met de V.S. in relatie tot onderhoudswerk. Dit leidt voor Aviolanda Woensdrecht o.a. tot nieuwbouw op het businesspark met een directe inzet op innovatie en opleiden/talent in PPS vorm met Defensie en EZK.
In 2020 is Pivot Park gestart met een innovatieprogramma om het innovatieve karakter en de aantrekkelijkheid van de campus te verhogen.

 

Hebben we daarvoor gedaan wat we wilden doen?

Een arbeidsmarkt waar vraag en aanbod, kwalitatief en kwantitatief, in evenwicht zijn.

Terug naar navigatie - Een arbeidsmarkt waar vraag en aanbod, kwalitatief en kwantitatief, in evenwicht zijn.

Omschrijving (toelichting)

Indicatoren:
Spanningsindicator
De spanningsindicator over de hele Brabantse arbeidsmarkt was 1,49 in het 3e kwartaal van 2020. Dit is een gemiddelde spanning. De spanningsindicatoren van iedere afzonderlijke Brabantse arbeidsmarktregio laten zien dat er in Noordoost Brabant en Zuidoost Brabant nog wel sprake is van een krappe arbeidsmarkt. Dit betekent dat er veel openstaande vacatures bestaan ten opzichte van het aantal kortdurend werklozen.
Arbeidsparticipatie
De arbeidsparticipatie liep terug in de eerste helft van vorig jaar maar in de tweede helft van het jaar herstelde de arbeidsdeelname zich tot het niveau van het 2e kwartaal 2019. (72,4%)

Kwaliteit (indicator)

G

G

Het in juni 2020 gelanceerde actieplan Arbeidsmarkt werkt vanuit de actielijnen aantrekken, benutten, ontwikkelen en behouden van talent aan het weerbaar maken van de arbeidsmarkt en het in evenwicht brengen van voldoende aanbod van talent aan de vraag vanuit de arbeidsmarkt

Hebben we daarvoor gedaan wat we wilden doen?

Sterkere clusters door internationale samenwerking

Terug naar navigatie - Sterkere clusters door internationale samenwerking

Kwaliteit (indicator)

O

O

De provincie zet in op een verbreding van de samenwerking op het gebied van innovatie op de terreinen Life Sciences & Health (LSH), energie en smart industry/hightech met Duitsland. Ook met andere regio’s in Europa worden op de hiervoor vermelde terreinen allianties gesloten met als doel innovaties te versnellen en Brabantse bedrijven en kennisinstellingen beter te positioneren om tot verdienmodellen te komen.
Als gevolg van de COVID-19 pandemie zijn alle internationale reizen vanaf maart 2020 tot stilstand gebracht. De verwachting dat deze internationale fysieke bijeenkomsten in alle doellanden in het derde kwartaal 2020 weer opgestart zouden kunnen worden is een utopie gebleken. In het vierde kwartaal 2020 is een begin gemaakt met het organiseren van online activiteiten om tot een verbreding van samenwerking op het gebied van innovatie te komen. De uitvoering van deze online activiteiten is voorzien in 2021.

Hebben we daarvoor gedaan wat we wilden doen?

Een duurzaam en innovatief middelgroot en kleinbedrijf

Terug naar navigatie - Een duurzaam en innovatief middelgroot en kleinbedrijf

Omschrijving (toelichting)

Indicator: Duurzaam/innovatief middelgroot en kleinbedrijf

Kwaliteit (indicator)

G

G

Het afgelopen jaar hebben we op de volgende manieren ingezet om te komen tot een (meer) duurzaam en innovatief middelgroot en kleinbedrijf:
- Er is in Brabant een aantal MKB-deals gesloten met het Rijk, waaronder in Midden-Brabant voor het stimuleren van digitaliseren en verduurzamen, in de Peel om digitalisering in het MKB te stimuleren en in West-Brabant gericht op innovatie, digitalisering en menselijk kapitaal.
- Met het dit jaar gepresenteerde Actieplan Arbeidsmarkt 2020-2023 stimuleren we groei-initiatieven van het MKB om nieuwe werkgelegenheid te creëren en challenges in het MKB voor innovatievraagstukken.
- We hebben – samen met het Rijk en onze partners in de regio (triple helixorganisaties, BSF, Braventure) en de BOM/Stimulus het beschikbare instrumentarium geoptimaliseerd voor productinnovaties in het MKB; we zorgen daarmee steeds meer voor een dekkend systeem en maken transparant welke organisatie met welke instrumenten voor welke doelgroep actief is.
- Met de COL-regeling is het innovatief MKB geholpen in crisistijd met extra financiering om innovatie en groei niet te laten stagneren. De provincie heeft daarvoor 20 miljoen vrijgemaakt voor de co-financiering.
- Daarnaast zijn extra mogelijkheden gecreëerd voor het MKB, omdat het is gelukt om € 141 mln. vanuit Europa voor innovatie en verduurzaming naar Brabant ‘te halen’.

Hebben we daarvoor gedaan wat we wilden doen?

Versnellen circulair grondstoffengebruik in de Brabantse samenleving

Terug naar navigatie - Versnellen circulair grondstoffengebruik in de Brabantse samenleving

Omschrijving (toelichting)

Indicator:

  • Mate van hergebruik van grondstoffen is toegenomen

Kwaliteit (indicator)

G

G

Indicator:
• Mate van hergebruik van grondstoffen is toegenomen

Alle activiteiten die wij als provincie oppakken zijn gericht op het stimuleren van vermindering van grondstofverbruik. Ondanks dat deze afname van verbruik niet altijd exact in beeld is te brengen maken we wel stappen. Hoe dit te monitoren is op dit moment nog ingewikkeld. In IPO-verband wordt er gewerkt aan een monitoringssystematiek waar wij op aan gaan sluiten om dit inzichtelijk te maken.

Hebben we daarvoor gedaan wat we wilden doen?

Inzet verbonden partijen

Terug naar navigatie - Inzet verbonden partijen

Voor het realiseren van de doelstellingen uit het programma worden de onderstaande verbonden partijen ingezet:
• BOM holding
• Meerjarenplan Bom
• Businesspark Aviolanda
• Green Chemistry Campus BV
• Pivot Park holding
• Havenbedrijf Moerdijk
• Brabant Startupfonds
Nadere informatie over verbonden partijen staat in de paragraaf Verbonden partijen.

Heeft het gekost wat het mocht kosten?

Terug naar navigatie - Heeft het gekost wat het mocht kosten?

Toelichting op de verschillen  t.o.v. de begroting

Toelichting lasten

Afwijking lasten t.o.v. begroting na wijziging x € 1.000
- Internationalisering 900
- Algemeen economisch en arbeidsmarktbeleid 866
- Europese programma's -2.540
- Innovatie topsectoren 1.859
- Ontwikkelkrediet Digitalisering 1.090
- Overig -115
   
Totaal afwijking lasten 2.060

 

-Internationalisering € 0,9 mln. lager dan begroot
Vanwege de COVID-19 pandemie zijn er nagenoeg geen (fysieke) buitenlandse reizen/handelsmissies georganiseerd, wel hebben er op een andere, digitale manier internationale bijeenkomsten en evenementen plaatsgevonden, maar de lasten hiervan waren lager.
Aan PS wordt voorgesteld om uit deze onderbesteding € 0,35 mln. over te hevelen naar 2021 tbv Motie 108 arbeidsmigranten.

-Alg Economisch beleid/ AMB € 0,9 mln. lager dan begroot;
Er zijn 2 gereserveerde cofinancieringsbedragen die niet in 2020, maar in 2021 gerealiseerd gaan worden, nl. € 0,25 mln. benodigd voor cofinanciering Regiodeal proeftuin Agrofood en € 0,54 mln. t.b.v. provinciale cofinanciering m.b.t. valorisatie-activiteiten bij JADS, waarvoor in 2017 met 4 partners akkoord is gesloten voor de periode 2017-2022. De € 0,54 mln. heeft betrekking op 2020 t/m 2022. Aan PS zal voorstel tot overheveling van deze 2 bedragen worden voorgelegd.

-Europese programma’s € 2,5 mln. hoger dan begroot
Efro bijdrage OPZuid is zowel aan de lasten- als baten-kant € 3,7 mln. hoger dan geraamd. (budgettair neutrale boeking, zie ook toelichting afwijking baten). Provinciale co-financiering OP-Zuid was € 1,2 mln. lager dan begroot, dit wordt o.a. veroorzaakt doordat er projecten (mbt 2018/2019) zijn, waarvan de subsidievaststellingen lager zijn uitgevallen dan geraamd.

-Innovatie topsectoren € 1,9 mln. lager dan begroot.
De uitgaven m.b.t. HTSM, Maintenance, LS&H zijn in 2020 nog niet volledig gerealiseerd, deze middelen en uitgaven zullen worden meegenomen/betrokken in de nog op te stellen UA Innovatie. Het betreft middelen uit reserve Economische Structuurversterking 3e tr., de reguliere (economische) middelen zijn volledig benut.

-Ontwikkelkrediet Digitalisering € 1 mln. lager dan begroot
Dit omdat bepaalde subsidiebeschikkingen niet meer in 2020 gerealiseerd worden, maar doorschuiven naar 2021, zoals: Valorisatie JADS 2018 en 2019 ten bedrage van € 0,4 mln, Subsidie Driven By Data, onderdeel regiodeal NO ad € 350.000,= en Subsidie MKB werkplaats ZO ad € 150.000,=

Overig; div. kleine afwijkingen, niet nader toe te lichten.

 

De toegerekende organisatiekosten komen op basis van de gerealiseerde uren-inzet hoger uit.

 

Toelichting baten

Afwijking  baten t.o.v. begroting na wijziging x  € 1.000
- Europese programma's 4.158
- Specifieke uitkering MIT 950
- Overig 83
- Bijdrage in  toegerekende organisatiekosten 803
   
Totaal afwijking baten 5.994

 

-Europese Programma’s € 4,1 mln. meer dan begroot;
Wordt voornamelijk veroorzaakt door Efro Bijdrage OPZuid die € 3,7 mln. hoger is dan geraamd, zie ook toelichten lasten (budgettair neutraal).

-(SPUK) MIT
Door de herziening van Rijksfinanciering m.b.t. MIT van doeluitkering naar Specifieke uitkering (SPUK) is er een afwijking tov ramingsbedrag opgetreden.

De bijdrage in de organisatiekosten ad € 802.954 betreft de bijdrage voor capaciteitsinzet van Stimulus.

 

Financiële gevolgen Corona.
1. € 2,5 mln. ingezet vanuit programma tbv inrichten informatievoorziening werkgeversservicepunten
2. € 2,5 mln vanuit programma ter beschikking stellen aan arbeidsmarktregio’s voor opzetten digitaal scholingsplatform
3. Extra (aanvullende) ondersteuning ad € 20 mln. t.b.v. innovatieve ondernemers vanuit bestaande invest.fondsen BOM + € 80.000 pledgefonds
4. €0,65 mln. t.b.v. Noodregeling Brabantse startups; samen met gemeenten noodregeling om leningen te kunnen verstrekken aan zeer vroege startups die zijn getroffen door de Corona-crisis, middelen vanuit resterende SKE-gelden afkomstig van PNB
5. Voor het opwerken van investeringsbenadering Corona max. € 1 mln. beschikbaar vanuit knelpuntenbuffer.

 

Bedragen x € 1.000 Begroting 2020 oorspronkelijk Begroting 2020 na wijzigingen Jaarrekening 2020 realisatie Verschil begroting - realisatie
Lasten
Programma lasten 18.408 66.000 63.940 2.060
Toegerekende organisatiekosten 5.500 6.031 6.651 -620
totaal lasten 23.909 72.031 70.591 1.440
Baten
totaal baten 111 17.506 23.500 5.994
saldo baten en lasten -23.798 -54.525 -47.091 7.434