Programma 4 Natuur en milieu

Omdat het tempo van realisatie te laag is om in 2027 het natuurnetwerk te realiseren, zijn diverse versnellingsacties ingezet. Zo hebben we in 2020 programmeringsafspraken met drie waterschappen en drie terrein beherende organisaties (TBO’s) in samenwerkingsovereenkomsten vastgelegd. Met de TBO’s is afgesproken dat zij 3.000 ha verwerven en in eindbeheer nemen. De SOK’s met de waterschappen zijn aangevuld met afspraken in het kader van de Maatwerkovereenkomsten in het kader van de realisatie van het regionaal waterprogramma. We hebben voortgangsgesprekken gevoerd met de 6 bovengenoemde partners en met 15 overige trekkers van natuurprojecten. Uit de opgehaalde informatie blijkt dat in alle gebieden gesprekken worden gevoerd met grondeigenaren. Partners geven de boodschap af dat grondverwerving op vrijwillige basis niet overal tot de gewenste resultaten leidt. Er wordt maximaal ingezet op het tijdig realiseren van het natuurnetwerk. In de loop van dit jaar krijgen de programmeringsafspraken een vervolg in het kader van Gebiedsgerichte Aanpak. 

In 2021 zijn verdere stappen gezet om de biodiversiteit te herstellen en de afname naar een positieve trend om te buigen. Zo is verder gewerkt aan de realisatie van het Natuurnetwerk Brabant, is uitvoering van het agrarisch natuur- en landschapsbeheer, zijn herstelmaatregelen uitgevoerd in de Natura-2000 gebieden en in de overige leefgebieden daarbuiten die voor de diverse kwetsbare soorten zijn vastgesteld. Aanvullend daarop is gewerkt aan extra maatregelen waarvoor in het kader van het Landelijk Programma Natuur € 80 mln extra rijksmiddelen beschikbaar zijn gesteld voor de eerste SPUK-periode van 2021 tot en met 2023, waarvan € 10 mln voor boscompensatie. Net voor de zomer is tevens een monitoringsrapportage opgesteld waarin de trend van de biodiversiteit in Brabant t/m 2020 is gepresenteerd.  

Met de Stimuleringsregeling Landschap en de subsidieregeling voor de aanleg van landschapselementen en het herstel van cultuurhistorische landschapselementen wordt ingezet op de realisatie van nieuwe landschapselementen en behoud van huidige waarden. Deze inzet kan niet verhinderen dat de kwaliteit, door de diverse ruimtelijke opgaven, onder druk staat. Onder de paraplu van de Omgevingsvisie wordt daarom gewerkt aan een meer landschapsinclusieve benadering in de verschillende beleidskaders en de omgevingsverordening.? Ook in het nieuwe Beleidskader Natuur zal dat zijn invulling krijgen om aan de ambities voor 2050 bij te dragen. 

Volgens de meest recente cijfers van het RIVM zijn de bevolkingsgewogen concentraties NO2 en PM10 in 2020 wederom lager dan een jaar eerder. 

Op 19 mei 2021 is het beleidskader Gezondheid door GS vastgesteld. Hierin is de rolneming van de provincie uitgewerkt. Bij de totstandkoming van het beleidskader is een breed scala aan partners betrokken. Hiervoor heeft de provincie in 2021 diverse netwerkbijeenkomsten georganiseerd.  

De verdere uitwerking hiervan in een uitvoeringsagenda heeft vertraging opgelopen aangezien de behandeling van het beleidskader in PS was uitgesteld in afwachting van het addendum. In het addendum op het bestuursakkoord is Brede Welvaart, inclusief gezondheid als samenbindend thema voor ons provinciaal beleid gepositioneerd. Op 3 december 2021 hebben PS het beleidskader vastgesteld en hiermee is invulling gegeven aan de eerste actie die in het addendum bij Brede Welvaart genoemd staat. 

Het afgelopen jaar is in samenwerking met de Omgevingsdiensten en andere partners veel geïnvesteerd ter voorbereiding van de inwerkingtreding van de Omgevingswet. Waaronder de voorbereiding van de overdracht van de bodemtaken aan gemeenten. 

Het project ITV (Intensivering Toezicht Veehouderijen) is in 2021 afgerond, dit betrof een unieke samenwerking tussen de provincie, Brabantse gemeenten en omgevingsdiensten om de situatie van Brabantse veehouderijen op verschillende punten goed in beeld krijgen. In IPO verband werkten we aan de voorbereidingen van de Omgevingswet, de opvolging van de Commissie van Aartsen over het VTH Stelsel en Omgevingsveiligheid. Deze thema’s kwamen ook aan de orde in de bijeenkomsten die we organiseerden in het BPO (Bestuurlijk Platform Omgevingsrecht) verband. De aanbevelingen van de Zuidelijke Rekenkamer zijn overgenomen. Voor de zomer is hierover een statenmededeling beschikbaar. 

Voor de doorontwikkeling van omgevingsveiligheid (externe veiligheid) coördineerden we de samenwerking met de Brabantse veiligheidspartners en borgden we zo kennisdeling, advisering (ruimtelijke) ontwikkelingen met een Brabants belang omgevingsveiligheid, de informatievoorziening omgevingsveiligheid en de communicatie over deze activiteiten. Ook is er ter ondersteuning van de VTH-taken bij risicovolle bedrijven gestart met een eigen provinciaal plan van aanpak veiligheidscultuur.