Programma 1 Bestuur en veiligheid | Jaarstukken 2021

Inleiding

Realisatie 2021
In 2021 is een aanvang gemaakt met de start van het opstellen van het beleidskader toekomstbestendig bestuur in Brabant. Het tweede gedeelte van 2021 stond in het teken van de voorbereidende en verkennende activiteiten.
De gemeentelijke herindelingen Land van Cuijk en Maashorst zijn per 1 januari 2022 geëffectueerd. Voor wat betreft de herindeling Maashorst zal uiterlijk 31 december 2024 een evaluatie plaats gaan vinden. De minister van BZK is opdrachtgever van de evaluatie en als provincie zijn we, samen met de gemeente Maashorst, hierbij betrokken.
In maart 2021 werd de samenwerkingsagenda 2021-2023 tussen de Vereniging Brabantse Gemeenten (VBG) en de provincie vastgesteld. Op de diverse samenwerkingsthema’s zijn bestuurlijke en ambtelijke duo’s gevormd. Het betreft een dynamische agenda waar tussentijds ook thema’s aan kunnen worden toegevoegd. Zo werd tijdens het bestuurlijk overleg van 18 januari 2022 het thema ‘Klimaatacceptatie’ aan de agenda toegevoegd. Over de voortgang van de samenwerkingsagenda wordt ambtelijk en bestuurlijk regelmatig de vinger aan de pols gehouden.
In 2021 zijn we gestart met de uitvoering van het initiatiefvoorstel Kind en Democratie, o.a. met de organisatie van de eerste Brabantse Jongerentop. In 2022 wordt de tweede Brabantse Jongerentop georganiseerd.
We hebben het Masterplan interne weerbaarheid vastgesteld. Net als gemeenten en andere organisaties werkt de provincie hiermee nadrukkelijk aan verdere versterking van de eigen weerbaarheid, veiligheid en integriteit. Onder andere in verband daarmee is er in oktober een heidag voor Provinciale Staten georganiseerd over weerbaarheid en integriteit. Verder verwijzen wij naar een memo gedeputeerde van 29 september 2021 met een tussentijdse stand van zaken, waaruit kan worden geconcludeerd dat we goed op schema zitten met de uitvoering van de bestuursopdracht Veilig en Weerbaar Brabant.

Impact corona
Als gevolg van de coronamaatregelen is besloten het IPO Jaarcongres te verplaatsen naar oktober 2022. Ook een aantal activiteiten in het kader van Kind en Democratie (provinciehuisbezoeken, jongerendebat) vonden door de coronamaatregelen niet of online plaats.

Hebben we bereikt wat we wilden bereiken?

Bevorderen van bestuurlijke en maatschappelijke weerbaarheid en integriteit

Voor de eigen provinciale weerbaarheid zijn medewerkers getraind om hun ‘awareness’ en weerbaarheid te vergroten. Ook maatschappelijk kunnen we ontwikkelingen melden. In oktober is het Platform Veilig Ondernemen (PVO) van start gegaan. Het PVO zal zich richten op ondermijning, cybercrime, winkeldiefstal, overvallen en afpersing. De social-media campagne gericht op het verhogen van de meldingsbereidheid van de inwoners met betrekking tot ondermijnende criminaliteit is geïntensiveerd. Eind mei is samen met ZLTO en het Strategisch Beraad Ondermijning (SBO) een Webinar gehouden, getiteld “Een vitaal platteland geeft criminaliteit geen kans”. Gesproken werd over de contouren van een integrale gebiedsgerichte aanpak waarbij de focus zal liggen op het reduceren van kwetsbaar agrarisch vastgoed. De subsidieregeling Verwijderen drugsafval is uitgevoerd, waardoor betrokken gedupeerden zijn gecompenseerd voor de geleden schade. Zes pilotgemeenten zijn ondersteund bij de aanpak van (kwetsbare) vakantieparken.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Een toekomstbestendig openbaar bestuur

Indicatoren:

Inwoners zijn meer betrokken bij beleidsontwikkeling en –uitvoering
De kwaliteit van het openbaar bestuur bevorderen we via bestuurlijke samenwerking in Brabant

In de tweede helft van 2021 is een aanvang gemaakt met het schetsen van de achtergronden rondom de noodzaak om te komen tot een beleidskader toekomstbestendig bestuur in Brabant. Er is een verkenning uitgevoerd naar de stand van zaken van het openbaar bestuur in Brabant. Deze verkenning dient als input voor het vervolgproces waarin wordt gewerkt aan een startnotitie en het uiteindelijke beleidskader dat eind 2022 in PS aan de orde zal komen.
De meeste participatietrajecten die zijn genoemd in de startnotitie thema Samen zijn inmiddels afgerond. De participatietrajecten worden geëvalueerd en de uitkomsten van deze evaluatie worden meegenomen in het nieuwe provinciale participatiebeleid, dat onderdeel gaat uitmaken van het beleidskader toekomstbestendig bestuur in Brabant.
Het Uitdaagrecht wordt medio 2022 landelijk verankerd in de Wet versterking participatie lokale overheden. De Provincie Noord-Brabant geeft hier invulling aan door het uitdaagrecht op te nemen in het nog op te stellen participatiebeleid en de verplichte Participatieverordening.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Gemeenten, waterschappen en Gemeenschappelijke Regelingen voeren hun wettelijke taken conform de wet uit

De lange termijn doelstelling maakt onderdeel uit van het Beleidskader IBT 2020-2023. Met alle vormen van toezicht die we tot onze beschikking hebben, leveren we een bijdrage aan het functioneren van de lokale, Brabantse openbare besturen. Het open gesprek met onze toezichtontvangers voeren we door middel van dialooggesprekken en het organiseren van kennisbijeenkomsten.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Inzet verbonden partijen

Voor het realiseren van de doelstellingen uit dit begrotingsprogramma worden onderstaande verbonden partijen ingezet:

Nadere informatie over verbonden partijen staat in de paragraaf Verbonden partijen.

Heeft het gekost wat het mocht kosten?

Bedragen x € 1.000		Jaarrek. 2020 realisatie	Begroting 2021 oorspronkelijk	Begroting 2021 na wijziging	Jaarrekening 2021 realisatie	Verschil begroting - realisatie
Lasten
	Programmalasten	12.601 N	13.740 N	17.325 N	14.175 N	3.150 V
	Toegerekende organisatiekosten	6.921 N	5.888 N	6.702 N	7.670 N	968 N
Totaal Lasten		19.522 N	19.629 N	24.027 N	21.845 N	2.182 V
Baten
	Programmabaten	199 V	2 V	2 V	74 V	72 V
	Bijdrage in toegerekende organisatiekosten	242 V	0	0	260 V	260 V
Totaal Baten		441 V	2 V	2 V	334 V	332 V
Saldo van baten en lasten		19.081 N	19.626 N	24.025 N	21.511 N	2.514 V

Verschillenanalyse

1. Bestuur en veiligheid - Afwijking lasten (bedragen x € 1.000)	2.182 V
IPO Kwaliteit openbaar bestuur	754 V
De lasten zijn in 2021 lager uitgevallen door een lagere bijdrage aan IPO vanuit dit programma.
Veiligheid	745 V
De realisatie van de bestuursopdracht is achtergebleven ten opzichte van de verwachtingen doordat een aantal activiteiten en initiatieven niet in 2021 gerealiseerd konden worden.
Kennis en onderzoek	518 V
In verband met het onderzoek naar de kennisinfrastructuur in Brabant zijn er minder onderzoeken uitgevoerd. Daarnaast zijn er door de corona maatregelen minder activiteiten georganiseerd rondom onderzoeken en publicaties.
Kosten GS	251 V
De onderbesteding binnen de budgetten voor de kosten van GS hangen vooral samen met de lagere kosten voor reis- en verblijfkosten.
Brabantstad	193 V
Het samenwerkingsverband Brabantstad heeft de door de partners bij elkaar gebrachte middelen in 2021 niet volledig tot besteding kunnen laten komen met initiatieven en activiteiten. De resterende middelen zullen in 2022 worden ingezet.
Voorziening APPA	590 V
In de voorziening Appa zijn de pensioenverplichtingen van de provinciale bestuurders opgenomen. De jaarlijkse actuariële herberekening van de levenskansen en de rekenrente leidt tot een vrijval uit de voorziening APPA ultimo 2021 van € 590.000 waardoor de lasten lager uitkomen.
Toegerekende organisatiekosten	968 N
De toegerekende organisatiekosten komen op basis van de gerealiseerde uren-inzet hoger uit.
Overige: saldo van overige lagere en hogere lasten	99 V
1. Bestuur en veiligheid - Afwijking baten (bedragen x € 1.000)	332 V
Bijdrage in toegerekende organisatiekosten	260 V
De bijdrage in toegerekende organisatiekosten komt hoger uit.
Overige: saldo van overige lagere en hogere baten	72 V