Burgerjaarverslag

In het Burgerjaarverslag rapporteren wij over de kwaliteit van:
a. de provinciale dienstverlening;
b. de procedures op het vlak van burgerparticipatie.

Programma Landbouw en voedsel
Voor de beleidsvorming en uitvoering van de opgave rondom Landbouw en Voedsel worden periodieke gesprekken gevoerd met een diversiteit aan stakeholders en partners zoals ZLTO, jonge en natuurinclusieve boeren, bedrijfsleven en Rijk.

Programma Mobiliteitsontwikkeling 
Voor het meten van de kwaliteit van het openbaar vervoer en de waardering door de reiziger wordt jaarlijks de OV-klantbarometer uitgevoerd. Vanwege de impact van de coronapandemie op het openbaar vervoer zou dit geen representatief cijfer opleveren en is besloten om de landelijke meting net als vorig jaar ook niet uit te voeren in 2021. 

In het licht van de bestuurlijke vernieuwing werken we sinds een aantal jaren met ontwikkeldagen. Daarin werken nauw samen met de gemeenten aan de programmering van mobiliteitsprojecten. De oplossingsrichting benaderen we gebiedsgericht en multimodaal en we hebben daarbij niet alleen oog voor het mobiliteitsvraagstuk. In 2021 zijn in dat kader voor de tweede keer gezamenlijke regionale mobiliteitsprogramma’s vastgesteld. Tevens zijn meerjarige afspraken vastgelegd in regionale agenda’s met onderwerpen waar we de komende jaren gezamenlijk aan gaan werken. 

We werken nauw samen Rijk en regio op het gebied van data en digitalisering. De meerjarige afspraken zijn vastgelegd in de Krachtenbundeling Smart Mobility 2020-2023. Samen met de regio’s worden gebiedsgerichte pakketten uitgevoerd. 
Op het gebied van gladheidsbestrijding en de afhandeling van calamiteiten op de provinciale wegen werken we intensief samen met Rijkswaterstaat (RWS). Zo besteden we de inkoop van strooizout en de vervanging van materieel gezamenlijk aan.

Programma Water en bodem
In het proces van het opstellen van het nieuwe Regionaal Water en Bodemprogramma (RWP) zijn belangengroepen en burgers betrokken. Onder andere bij de pilot waarbij de Staten in gesprek is gegaan met belanghebbenden over het RWP.
Verder, hebben we in 2021 een training verzorgd voor woningcorporaties m.b.t. klimaatadaptief bouwen. Deze krijgt een vervolg in 2022.

Programma Natuur en milieu 
Eind 2020 hebben GS een wolvencommissie ingesteld die, onder voorzitterschap van Pieter van Geel, eind 2021 een beleidsadvies heeft uitgebracht aan GS over de omgang met de wolf in Brabant. In de wolvencommissie zijn alle betrokken belangenpartijen vertegenwoordigd zoals LTO-vakgroep schapenhouderij, ZLTO, Vereniging Gescheperde Schaapskuddes Nederland, Platform kleinschalige schapen- en geitenhouders, Terrein beherende organisaties, Brabants Particulier Grondbezit, Zoogdiervereniging, Faunabeheereenheid en gemeenten.
Daarnaast zijn er vrijwilligers actief die helpen bij het inventariseren van wolvenwaarnemingen om de aanwezigheid daarvan zo nauwkeurig mogelijk in kaart te brengen.

We hebben via het concept Jongeren Advies Bureau jongeren betrokken bij vergroening. Groepjes jongeren van 8 schoolklassen (3 middelbare scholen verdeeld over Brabant) zijn aan de slag gegaan met de vraag hoe zij hun schoolplein zouden kunnen vergroenen. Jongeren worden hierdoor actief betrokken bij het vraagstuk; worden zich bewust van het belang van vergroening van hun leefomgeving en dragen dit uit naar andere jongeren.

In samenwerking met Velt hebben we geïnitieerd dat er op 15 (openbare) plekken in Brabant door groepen burgers veldjes zijn gerealiseerd met biologische bloembollen. Behalve de rechtstreekse betrokkenheid van de burgers bij de realisatie, is er ook voorlichting gegeven over het gebruik van biologische bloembollen. Dit leidt tot het bewustzijn dat het gebruik van biologische bloembollen een bijdrage levert aan de biodiversiteit, terwijl door resten van bestrijdingsmiddelen in reguliere bloembollen er juist schade op treedt voor bestuivers.

In samenwerking met Natuurpodium Brabantse Wal zijn er in West-Brabant Buurtnatuurwandelingen opgezet. Groepen burgers konden daarbij een wandeling maken door hun eigen buurt, waarbij hen ook de vraag werd gesteld na te denken over wat zij zouden kunnen doen om meer groen in hun buurt te realiseren. Door de bewustwording met betrekking tot dit onderwerp, is er in Bergen op Zoom een hele wijk een dag aan de slag gegaan met het realiseren van meer groen in hun wijk.

Doelstellingen uit de beleidskaders (reeds vastgesteld of binnenkort vast te stellen) rond de thema's natuur, water en bodem, landbouw en voedsel komen in gebieden bij elkaar: niet alleen op inhoud, maar ook als het gaat om samenwerking en het werken als één overheid. Onze specifieke aandacht gaat uit naar de Natura 2000-gebieden. Daar werken betrokken partijen (gemeenten, waterschappen, vertegenwoordigers van de landbouw, drinkwaterbedrijven, etc) samen naar een inrichting van een gebied rondom de Natura 2000-gebieden die minder negatieve uitstralingseffecten (verdroging, vermesting, verzuring, gewasbeschermingsmiddelengebruik, stikstof) heeft naar het Natura 2000-gebied. Per gebiedsproces is er een bestuurlijk en ambtelijk overleg en in werksessies worden zo veel mogelijk partners uit het gebied betrokken. Naar mate de gebiedsprocessen meer en meer inzoomen op specifieke gebieden zullen ook individuele ondernemers en burgers worden betrokken. Zo zijn bij de Peelvenen reeds bewonersavonden georganiseerd.  

Programma Energie
Bij de realisatie van (minimaal)100 MW aan windenergie in de A16-zone hebben bewoners van de gemeenten Breda, Drimmelen, Moerdijk en Zundert intensief meegedaan in het planproces van het provinciale inpassingsplan. In 2021 is door de vier gemeenten en de provincie in Energie A16-verband hard gewerkt aan de financiële participatie: via het participatiefonds Windenergie A16 (onderdeel van het Energiefonds Brabant) zijn lokale stichtingen voor 25% aandeelhouder in de windparken. Via Lokale Energie Agenda’s zorgt dit voor lokale investeringen in energieprojecten. Tevens is er een burenregeling tot stand gekomen. We noemen dit de lokale participatie. De lokale energieprojecten gaan grofweg over twee onderwerpen: energie besparen en energie schoon opwekken. Drie lokale energiestichtingen in Drimmelen, Moerdijk en Zundert, vier Bredase wijk- dorpsraden en de gemeenten helpen om de projecten verder te brengen. Het is de bedoeling dat iedereen aan de projecten kan meedoen. Op die manier versnellen de windmolens de lokale energietransitie langs de A16, de overgang van fossiele energie naar schone energie. Daarnaast worden investeringen in het landschap gedaan. Voor meer informatie: zie link

Samen met de gemeenten Oss en ’s-Hertogenbosch heeft de provincie de mogelijkheden verkend om grootschalig hernieuwbare energie op te wekken in de Lithse, Geffense, Rosmalense en Nulandse Polder. Daarbij is een open participatief proces doorlopen met burgers, maatschappelijke organisaties en andere stakeholders. In juli 2020 zijn de resultaten van de verkenning en een voorstel voor een op te stellen plan voor het gebied gezamenlijk door gemeenten en provincie openbaar gemaakt. Het plan betreft het realiseren van grootschalige wind- en zonne-energieprojecten in de polders als onderdeel van een integrale gebiedsontwikkeling. Dat betekent dat bestaande waarden en functies als wonen, landbouw, natuur, water, cultuurhistorie en recreatie en (gewenste) ontwikkelingen daarin, integraal onderdeel worden van het plan.
Betrokken gemeenteraden en provincie hebben positief besloten over de Verkenning Duurzame Polder en 2021 gewerkt aan een bestuursovereenkomst. In december 2021 tekenden beide gemeenten, provincie Noord-Brabant en het ministerie van Economische Zaken deze bestuursovereenkomst. De overeenkomst beschrijft de manier waarop de betrokken overheden in het vervolg gaan samenwerken en hoe de bevoegdheden zijn geregeld. 2030 Is de eerste stip op de horizon. Dan moeten de windmolens en zonnevelden gerealiseerd zijn.
De vervolgfase start in 2022 en staat in het teken van het betrekken van de omgeving. Gelijktijdig wordt er een projectorganisatie opgezet en wordt gewerkt wordt aan een plan van aanpak.

Programma Landbouw en voedsel
In 2021 is gewerkt aan de totstandkoming van het Kader Landbouw en Voedsel 2030. Middels de ‘Tour de Brabant’ is met breed palet aan stakeholders binnen de landbouw en voedselketen via thematische sessie gesproken over de toekomst van de Brabantse Landhouw en Voedselketen. Deelnemers aan de sessies waren onder andere ZLTO, agrariërs en bedrijfsleven. Op basis hiervan hebben ook nog diverse vervolggesprekken plaatsgevonden. Dit alles als input voor het nieuwe kader wat voorzien is medio 2022 te worden vastgesteld.

Programma Mobiliteitsontwikkeling 
In het kader van de continue verbetering en ontwikkeling van het OV werken we samen met Reizigersoverleg Brabant (ROB), vervoerders en vertegenwoordigers uit de Staten. Ook zoeken we steeds meer de samenwerking met lokale initiatieven en vrijwilligers.  
Met het Brabants Mobiliteits Netwerk (BMN) worden er communities opgericht met o.a. burgers en werkgevers ter bevordering van de mobiliteit.
We werken samen met overheden, kennisinstellingen en marktpartijen gericht op het delen van ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid (Indusa). Op deze manier proberen we met betere plannen en uitvragen ontwikkelingen in de markt te stimuleren ten behoeve van een duurzaam bouwen, maar ook brengen we verschillende partijen met elkaar in contact.

Programma Vrijetijd, Cultuur, Sport en Erfgoed

In 2021 is gewerkt aan de totstandkoming van het Kader Levendig Brabant 2030 (besluitvorming voorzien eind 2022). Hierbij is op vernieuwende wijze ingezet op consultatie van burgers en organisaties. Zo zijn in meerdere rondes gesprekken gevoerd met burgers van Brabant over hun vrijetijdsbesteding en wat voor hen hierbij van belang is en is een digitaal platform tot stand gebracht (www.levendigbrabant.nl). Ook zijn diverse gesprekken gevoerd met stakeholders en experts.

Telefonische bereikbaarheid wordt onder meer gemeten aan de hand van het aantal geslaagde contactpogingen van alle binnenkomende oproepen.

 De telefooncontacten via de mobiele telefoons zijn niet in deze cijfers meegenomen. Daarover zijn geen gegevens beschikbaar.

Telefonische bereikbaarheid	2021	2020	2019
Geslaagde contactpogingen *	85%	89%	92,2%

Subsidie is voor de provincie een belangrijk instrument om beleidsdoelen te realiseren. Er wordt bijvoorbeeld subsidie verstrekt aan projecten en initiatieven op het gebied van verkeer en vervoer, economie en innovatie, landbouw, cultuur, natuur en milieu. Subsidie kan veel vormen aannemen: de concrete invulling wordt steeds afgestemd op de concrete opgave en doelstellingen die de provincie op een bepaald beleidsterrein wil bereiken.

Subsidies	2021	2020	2019
Aantal aanvragen	2.878	2.966	2.742
Binnen termijn -    afgehandeld -    in behandeling	2.635 (92%) 2.197 438	2.815 (95%) 2.392 423	2.540 (93%) 2.170 370
Buiten termijn -    afgehandeld -    in behandeling	243 (8%) 178 65	151 (5%) 122 29	202 (7%) 133 69

Nadere toelichting
In 2021 is 92% van de subsidies afgehandeld binnen de daarvoor geldende beslistermijn. De streefwaarde van 95% is niet gehaald. De oorzaak is gelegen in een hoog ziekteverzuim en een groot personeelsverloop. Dit ging gepaard met krapte op de arbeidsmarkt waardoor het tekort in capaciteit slechts gedeeltelijk opgevangen kon worden. We verkennen de mogelijkheden om vergelijkbare situaties te voorkomen en we bewegen weer naar de norm toe.

Door het verlenen dan wel onthouden van vergunningen reguleert de provincie het doen en laten binnen de verschillende beleidsterreinen op individueel niveau. Het betreft hier vergunningen, ontheffingen en meldingen waarbij het vergunningverleningsproces door de provinciale organisatie zelf wordt uitgevoerd, onder meer op het terrein van ruimtelijke ordening en verkeer en vervoer.

Vergunningen	2021	2020	2019
Aantal aanvragen	4.160	1.356	3.651
Afgehandeld binnen termijn	3.689 (84%)	1.016 (75%)	2.716 (74%)
Afgehandeld buiten termijn	576 (16%)	107	437
In behandeling	471	233	498

Nadere toelichting 
Het aantal aanvragen voor vergunningen, ontheffingen en meldingen is fors gestegen t.o.v. vorig jaar. Dit heeft te maken met het feit dat 2020 een bijzonder jaar was. De cijfers van 2021 zijn vergelijkbaar met die van 2019. 
De tijdigheid van de afhandeling is duidelijk verbeterd t.o.v. voorgaande jaren. Deze verbetering is het resultaat van in 2021 ondernomen verbeteracties. 

In onderstaand overzicht wordt weergegeven in hoeverre de provincie gedurende het afgelopen jaar de facturen binnen 20 dagen betaalde.

Facturen	2021	2020	2019
Aantal facturen	18.132	18.618	21.059
Betaald binnen de termijn	17.057 (95,1%)	17.439 (94%)	19.745 (93,7%)
Betaald buiten de termijn	1.073 (5,9%)	1.179 (6%)	1.314 (6,3%)
Gemiddelde betaaltermijn (in dagen)	6,5	7,3	6,78

Het is mogelijk om bezwaar te maken tegen door de bestuursorganen van de provincie
genomen besluiten. Daarnaast staat in een zeer beperkt aantal gevallen de mogelijkheid open om administratief beroep bij de provincie aan te tekenen tegen specifieke besluiten van andere  bestuursorganen (o.a. gemeenten, waterschappen). De provincie Noord-Brabant werkt met een externe, onafhankelijke hoor- en adviescommissie (HAC). Bij de afhandeling van bezwaarschriften past de provincie ‘mediation’ toe. Dat wil zeggen, bij het in behandeling nemen van een bezwaarschrift wordt eerst (telefonisch) contact met de bezwaarmaker gezocht om te onderzoeken of het geschil ook op een andere manier kan worden opgelost. Deze interventie leidt in meer dan 40% van de gevallen tot intrekking van het bezwaarschrift.

Bezwaar- en beroepschriften	2021	2020	2019
Afgehandelde bezwaar- en beroepschriften  - binnen termijn  - buiten termijn	194 77% 23%	200 90% 10%	204 90% 10%

Nadere toelichting:
De Hoor- en Adviescommissie (HAC) stelt vast dat in 2021 een percentage van 77% van de door de HAC behandelde bezwaarschriften binnen de wettelijk voorgeschreven termijn is afgehandeld. De tijdigheid laat ten opzichte van voorgaande jaren (2020: 90%) een flinke daling zien. Overschrijding van de wettelijke afdoeningstermijn betrof vooral juridisch en bestuurlijk-complexe dossiers uit 2020 en begin 2021 op het gebied van cultuursubsidies en handhaving