Ontwikkelingen
De meest belangwekkende ontwikkelingen bij de verbonden partijen:
Enexis:
Op basis van de energieagenda 2030 is in 2019 het uitvoeringsprogramma ‘Energie verbindt' opgesteld. De uitvoering wordt opgepakt in samenwerking met de strategische partners van de provincie. Enexis is een van de partners in de Brabantse Energie Alliantie. De alliantie tussen Enexis en provincie biedt door zowel concrete als strategische samenwerking een belangrijk fundament voor het kunnen behalen van de doelstellingen ten aanzien van broeikasgasreductie en duurzame opwek.
In Brabant zijn bijvoorbeeld energieke landschappen en groene mobiliteit thema’s waar de rol van Enexis van grote meerwaarde is. In de (nationale) totstandkoming van het klimaatakkoord vond op diverse onderdelen afstemming plaats met Enexis. Vertegenwoordigers van Enexis nemen deel aan de ontwikkeling van Regionale Energiestrategieën (RES-en) in de vier Brabantse RES-regio’s. En met Enpuls, de organisatie binnen Enexis Group ingericht op conceptontwikkeling voor het versnellen van de energietransitie, wordt onder meer samengewerkt op het gebied van sociale innovatie en sociale inclusie in de energietransitie.
SPV's Enexis (CBL Vennootschap BV, Vordering op Enexis BV en Verkoop Vennootschap BV )
In de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 11 april 2019 heeft het bestuur van de vennootschappen aan de aandeelhouders een procesbesluit voorgelegd. Hierbij is besloten dat een voorstel tot ontbinding en vereffening zal worden voorgelegd aan de AVA van april 2020.
Brabant Water:
Middels een Statenmededeling (PS 54/19) zijn de Provinciale Staten van Noord-Brabant geïnformeerd over het besluit dat vrijdag 21 juni 2019 door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders Brabant Water is genomen inzake het Tilburgsche Waterleiding-Maatschappij (TWM)-dossier. Dit besluit houdt in dat de AvA instemt met de bestuurlijke vaststellingsovereenkomst die via een minnelijke oplossing tot stand is gekomen tussen Brabant Water en TWM. Dankzij de reeds in het verleden verstrekte voorschotten kunnen de financiële effecten van de overeenkomst voor 2018 geheel gedekt worden uit het behaalde bedrijfsresultaat van dat jaar. Voor 2019 en verdere jaren zijn de effecten marginaal te noemen. Woensdag 28 augustus jl. heeft de rechtbank conform de overeenkomst vonnis gewezen waarmee er een einde is gekomen aan een bijna 17 jaar lopend dossier.
Eindhoven Airport:
Op 25 april 2019 heeft verkenner dhr. Van Geel zijn advies overhandigd aan de minister van Infrastructuur en Waterstaat. In dit advies wordt ingegaan op hoe de toekomst van Eindhoven Airport kan worden vormgegeven. In het traject van de Proefcasus Eindhoven Airport heeft Van Geel als onafhankelijke verkenner de verschillende belangen, meningen en feiten afgewogen en een zo breed mogelijk gedragen advies opgesteld. Van Geel geeft in zijn advies – getiteld ‘Opnieuw Verbonden’ – aan dat Eindhoven Airport in samenwerking met de regio actief moet gaan werken aan een kwalitatieve ontwikkeling van de luchthaven in de periode 2020-2030. Daarin staat groei niet langer centraal, maar het sturen op 30% minder geluid in 2030 ten opzichte van 2019. Voor de korte termijn (2020 en 2021) adviseert Van Geel het aantal vliegtuigbewegingen te maximeren op het huidige aantal van 41.500 en het niet laten uitvoeren van vluchten na 23.00 uur. 14 juni 2019 heeft GS via een Statenmededeling een reactie gegeven op het advies van Van Geel. De minister heeft 6 september 2019 in een brief aan de Tweede Kamer aangegeven dat zij de adviezen van Van Geel deelt. De consequenties voor de toekomst worden door Eindhoven Airport in beeld gebracht.
Pivot Park
In 2018 is de governance van Pivot Park herijkt. OLSP Holding en OLSP Vastgoed zijn per 31-12-2018 gefuseerd waarmee per 1-1-2019 Pivot Park Holding is ontstaan. Met de gewijzigde governance is ook het bestuur gewijzigd van een one tier board in een two tier board. In de nieuwe situatie is er sprake van een directeur en een driehoofdige RvC.
Green Chemistry Campus (GCC):
GCC relateert haar maatschappelijke opgave nadrukkelijk aan de relevante maatschappelijke ontwikkelingen zoals de Global Goals van de VN of het klimaatakkoord. Gekoppeld aan de overtuiging dat grondstoffen vanuit biomassa een belangrijke rol gaan spelen in het halen van doelen voor wat betreft CO2 en circulaire economie. Met de omschreven waardepropositie gericht op aanbieden van faciliteiten, advies & expertise, projecten en netwerkdiensten, wil de GCC haar eigen locatie overstijgen en daarmee de verbinding met de regio versterken.
Brabant C
Medio 2019 is het Financieringsreglement van het Brabant C Fonds omgezet in een Subsidieregeling, die valt onder de Algemene Subsidieverordening Noord-Brabant (ASV). Daarbij hebben GS mandaat verleend aan de Stichting Brabant C voor de uitvoering van deze Subsidieregeling. Dit is gedaan om de juridische grondslag van subsidieverlening in lijn te brengen met jurisprudentie van de Raad van State d.d. 13-2-2019 in de zaak “Stichting Cultuur Eindhoven – Bibliotheek”. PS zijn hierover reeds geïnformeerd via een Statenmededeling.
Groen Ontwikkelfonds Brabant
Bij het Groen Ontwikkelfonds Brabant is in 2019 – evenals bij Brabant C – het Investeringsreglement omgezet in een Subsidieregeling, die valt onder de Algemene Subsidieverordening Noord-Brabant (ASV). Dit naar aanleiding van jurisprudentie van de Raad van State d.d. 13-2-2019 (zaak “SCE-Bibliotheek). Hierbij hebben GS mandaat verleend aan het Groen Ontwikkelfonds Brabant BV om deze Subsidieregeling uit te voeren.
Brabant Startup Fonds:
Het Brabant Startup Fonds is voortvarend van start gegaan. Sinds de oprichting in juni 2018 zijn in de eerste 1,5 jaar (tot ultimo 2019) 25 leningen aan startups gecommiteerd voor een totaal bedrag van circa € 6,5 miljoen. Hierdoor is er al een aanzienlijk deel van de € 10 min opgesoupeerd. Verder is in maart 2019 de fondsomvang toegenomen, doordat € 2,6 miljoen uit het voormalige Valorisatiefonds Midden & West Brabant aan het Brabant Startup Fonds is toegevoegd. Verdere uitbreiding van het fondsvermogen met externe financiering wordt nagestreefd en zal in jaar 2020 concreet zijn beslag krijgen waarbij een verzoek voor aanvullende middelen aan de Provincie Noord-Brabant wordt gericht.
Breedbandfonds Brabant
In 2018 is het beheer van de twee lopende financieringen uit het fonds (totaal €3,8mln) overgenomen van de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij. Het beheer is ondergebracht bij het Provinciaal Ontwikkelbedrijf. Gelet op het karakter van de financieringen (subsidies in de vorm van een lening met een hypotheekrecht op de glasvezelinfrastructuur) sluit dit aan bij de subsidieleningen in de vastgoedportefeuille van het Provinciaal Ontwikkelbedrijf. Eind 2019 hebben alle partijen schriftelijk ingestemd om het breedbandfonds in het eerste kwartaal van 2020 te liquideren. Na liquidatie zullen de leningen met de risicoreserveringen worden opgenomen in de administratie van het Ontwikkelbedrijf.
Brabantse Investeringsfondsen Nieuwbouwwoningen:
De fondsen komen voort uit de woningbouwstimuleringsmaatregelen (2009), die in het leven zijn geroepen om de gevolgen van de financiële crisis zoveel mogelijk op te vangen. Door de financiële crisis dreigde de woningbouw in de provincie (grotendeels) stil te vallen terwijl in de periode daarvoor veel inspanningen waren gedaan om de woningbouw op te schroeven om de schaarste op de woningmarkt het hoofd te bieden. Met het BIFN zijn projecten met in totaal enkele honderden woningen (toch) gerealiseerd. Naar verwachting zullen al in 2020 de twee resterende fondsen De Havenmeester en De Hoven Noord worden geliquideerd.
Risico's
Een verbonden partij wordt getoetst op aandachtspunten of risico’s op het gebied van beleid, governance of financiën. Bij de toetsing wordt altijd uitgegaan van de meest actuele wet- en regelgeving.
Indien oranje of rood wordt gescoord, wordt dit onderaan de tabel toegelicht.
Groen Geen noemenswaardige aandachtspunten of risico’s.
Oranje Aandachtspunten of risico’s die binnen het uitvoeringsmandaat vallen van GS . Dit heeft geen hoge urgentie en de risico’s zijn beperkt. Bijvoorbeeld bestuurswisselingen of statuten die herzien (moeten) worden.
Rood Grote aandachtspunten die soms directe actie vereisen en onder de aandacht van PS dienen te worden gebracht. Bijvoorbeeld niet afgedekte financiële risico’s, slecht functioneren bestuur of toezichthouder of als er geen publiek belang (meer) is.
De waardering financiën is niet meer gebaseerd op de positie per 31-12 maar op basis van het duurzaam perspectief. Aan de hand van een meerjarige businesscase / plan wordt beoordeeld wat de waarde is van ons ingebrachte vermogen. Mochten wij inschatten dat ons vermogen duurzaam lager uitvalt (onderbouwd middels de plannen en begrotingen) dan treffen we daarvoor een voorziening of waarderen we (mogelijk) daadwerkelijk af. De indicator in het stoplichtenmodel bij het licht bij “financiën” respectievelijk op Oranje of Rood te zetten.
In de bijlagenbundel van de Begroting is de ‘Uitwerking Paragraaf Verbonden Partijen’ opgenomen. In deze bijlage wordt ook nader ingegaan op het Innovatiefonds, Energiefonds, Breedbandfonds, Brabant C fonds, Groen Ontwikkelfonds, Leisure ontwikkelfonds en Brabant Startup Fonds.
1. Gemeenschappelijke regelingen
|
Naam |
Beleid + primair programma |
Governance |
Financiën |
Aandeelhouderschap |
WNT |
1.1 |
Havenschap Moerdijk (i.c.m. Havenbedrijf) |
programma 4 |
|
|
actief |
voldoet |
1.2 |
Zuidelijke Rekenkamer |
programma 1 |
|
|
monitorend |
voldoet |
1.3 |
Kleinschalig Collectief Vervoer Noordoost-Brabant |
programma 5 |
|
|
monitorend |
voldoet |
1.4 |
Omgevingsdienst Midden- en West Brabant |
programma 3 |
|
|
actief |
voldoet |
1.5 |
Omgevingsdienst Zuidoost Brabant |
programma 3 |
|
|
actief |
voldoet |
1.6 |
Omgevingsdienst Brabant Noord |
programma 3 |
|
|
actief |
voldoet |
1.6 Omgevingsdienst Brabant Noord (ODBN)
Financiën: De ODBN beschikt over een gezonde financiële positie. De dienst kent naast een groot aantal bestemmingsreserves een algemene reserve. Het weerstandsvermogen is na herijking van de reserves en voorzieningen in 2018 op adequaat niveau gebracht. De bedrijfsvoering is echter nog volop in ontwikkeling en brengt onzekerheden met zich mee. In de jaarrekeningresultaten van 2019 en verder zal nog moeten blijken of negatieve resultaten daadwerkelijk tot het verleden behoren.
2. Vennootschappen en coöperaties
|
Naam |
Beleid + primair programma |
Governance |
Financiën |
Aandeelhouderschap |
WNT |
2.1 |
Enexis NV |
Programma 4 |
|
|
Actief |
overgangsregime |
2.2 |
CBL Vennootschap BV |
Programma 4 |
|
|
Actief |
n.v.t. |
2.3 |
Vordering op Enexis BV |
Programma 4 |
|
|
Actief |
n.v.t. |
2.4 |
Verkoop Vennootschap BV |
Programma 4 |
|
|
Actief |
n.v.t. |
2.5 |
CSV Amsterdam BV |
Programma 4 |
|
|
Actief |
n.v.t. |
2.6 |
Publiek Belang Elektriciteitsproductie BV |
Programma 4 |
|
|
Actief |
n.v.t. |
2.7 |
Brabant Water NV |
Programma 3 |
|
|
Actief |
overgangsregime |
2.8 |
Eindhoven Airport NV |
Programma 5 |
|
|
Actief |
n.v.t. |
2.9 |
BOM Holding BV |
Programma 4 |
|
|
Actief |
overgangsregime |
2.10 |
Ontwikkelingsmaatschappij Ruimte voor Ruimte, BV ORR |
Programma 2 |
|
|
Actief |
Voldoet |
2.11 |
Tuinbouw Ontwikkelingsmaatschappij, BV TOM |
Programma 2 |
|
|
Actief |
n.v.t. |
2.12 |
Business Park Aviolanda BV |
Programma 4 |
|
|
Actief |
n.v.t. |
2.13 |
Nederlandse Waterschapsbank NV |
Programma 3 |
|
|
Monitorend |
n.v.t. |
2.14 |
NV Bank voor Nederlandse Gemeenten |
Programma 1 |
|
|
Monitorend |
n.v.t. |
2.15 |
PZEM NV |
Programma 4 |
|
|
Monitorend |
Voldoet |
2.16 |
Pivotpark Holding BV |
Programma 4 |
|
|
Actief |
Voldoet |
2.17 |
Green Chemistry Campus BV |
Programma 4 |
|
|
Actief |
Voldoet |
2.18 |
Groen Ontwikkelfonds Brabant BV |
Programma 3 |
|
|
Actief |
Voldoet |
2.19 |
Monumenten Beheer Brabant |
Programma 6 |
|
|
Actief |
Voldoet |
2.20 |
Brabant Startup Fonds BV |
Programma 4 |
|
|
Actief |
Voldoet |
2.21 |
Breedbandfonds Brabant |
Programma 4 |
|
|
Monitorend |
Voldoet |
2.1 Enexis
WNT: Met ingang van 1 januari 2019 is de afbouw conform het overgangsrecht ingezet. Enexis voldoet ook in 2019 aan de bezoldigingsbepalingen van de WNT.
Governance: In 2020 zijn de heren Calon en Van Dijk en mevrouw Velthuis aftredend uit de Raad van Commissarissen. De heer Calon is niet herbenoembaar. Voor deze vacature doet de Aandeelhouderscommissie een aanbeveling voor de kandidaat die voor benoeming zal worden voorgedragen aan de AvA. De werving van een kandidaat is in 2019 gestart. Door veranderingen in de samenstelling van gemeentelijke of provinciale colleges is ook de samenstelling van de aandeelhouderscommissie veranderd.
2.7 Brabant Water
WNT: De bezoldiging van de statutair directeur voldoet aan de eisen van WNT-1 en WNT-2 alsmede het overgangsrecht.
Beleid: 21 februari heeft gedeputeerde Van Hout van de provincie Noord-Brabant en algemeen directeur Van Nuland van Brabant Water de overeenkomst drinkwatervoorziening Brabant Water 2018 t/m 2022 ondertekend. Hierin zijn afspraken vastgelegd rond de uitvoering van het nieuw grondwateronttrekkingsbeleid.
2.9 BOM Holding BV
WNT: Ten aanzien van de bezoldiging van de bestuurders en toezichthouders geldt dat deze passend is binnen de wettelijke kaders van de WNT en het bezoldigingsbeleid zoals dit door de aandeelhouder is vastgesteld.
Governance: In 2019 is mevrouw E.A.G. Raats–Coster toegetreden tot de RvC. RvC bestaat uit 5 personen en functioneert naar tevredenheid. De provincie stuurt via de aandeelhouderslijn en via de subsidielijn.
2.10 Ontwikkelingsmaatschappij Ruimte voor Ruimte, BV ORR
Financiën: Onze inbreng van eigen vermogen is per ultimo 2019 negatief. Toch is de verwachting dat op de lange termijn (2032) onze inbreng kan worden terugverdiend.
2.11 Tuinbouw Ontwikkelingsmaatschappij BV
Financiën: Ondank de positieve ontwikkelingen in de markt zal er aan het einde van de looptijd een verlies overblijven voor de aandeelhouders. Aandeelhouders werken naar een beëindiging van deze samenwerking in 2020. Voor de kapitaalinbreng is een voorziening getroffen van 100%. De reden hiervoor is dat – mede op basis van een lange termijn planning de kans groot is dat de kapitaalinbreng niet terugverdiend kan worden.
2.16 Pivotpark Holding BV
Financiën: Door het besluit van Provinciale Staten van 19 december 2016 (dossier 92/16) om € 13,9 miljoen ter beschikking te stellen van de Pivot Park organisatie, waartoe Pivot Park behoort, maakt dat de financiële zorgen van Pivot Park voor de korte en middellange termijn zijn weggenomen. Voor de kapitaalinbreng is een voorziening getroffen van € 6.3 mln. dit is gelijk aan de waarde van het ingebrachte vermogen. De reden hiervoor is dat – mede op basis van een lange termijnplanning de kans groot is dat de kapitaalinbreng niet terugverdiend kan worden.
2.17 Green Chemistry Campus BV
Financiën: Door vertragingen in voorgaande jaren heeft het langer geduurd voor opbrengsten konden worden gegenereerd. Eind 2018 is de demohal geopend. De op dit moment beschikbare labruimtes zijn volledig in gebruik. De overige ruimtes zijn deels gevuld en deels onder optie. Ook kent de campus een eigen ontsluiting waarmee een klimaat van open innovatie is gecreëerd en de campus beter toegankelijk is. Dit maakt de GCC aantrekkelijker voor 'vestigers'. De verwachting is dat GCC het het break-even point in 2025 bereikt. Eind 2019 is door de provincie Noord-Brabant projectsubsidie verleend vanuit het budget van het uitvoeringsprogramma " Brabant beweegt Biobased 2016-2019". Dit geeft de campus tijd om de waardepopositie verder te ontwikkelen en de businesscase te verstevigen. Voor de kapitaalinbreng is een voorziening getroffen € 2.3 mln., dit is gelijk aan de waarde van het ingebrachte vermogen. De reden hiervoor is dat – mede op basis van een lange termijn planning de kans groot is dat de kapitaalinbreng niet terugverdiend kan worden.
2.19 Monumenten Beheer Brabant
Beleid: In het najaar 2017 is gestart met de nieuwe rol “beweging stimuleren”. Medio 2018 is voor deze nieuwe rol het ondernemingsplan “ErfgoedLAB Brabant” vastgesteld. Eind 2019 heeft een evaluatie hiervan plaatsgevonden. De conclusies en aanbevelingen zullen worden betrokken bij het nieuwe Erfgoedkader dat in 2020 wordt opgesteld.
Financiën: Voor de kapitaalinbreng is een voorziening getroffen van € 2,058 mln., dit is gelijk aan de waarde van het ingebrachte vermogen, maar dit neemt niet weg dat het risico van niet volledig terugverdienen van investeringen blijft.
3. Stichtingen en verenigingen
|
naam |
Beleid + primair programma |
Governance |
Financiën |
Aandeelhouderschap |
WNT |
3.1 |
Interprovinciaal overleg IPO en BIJ12 (vereniging) |
Programma 1 |
|
|
Monitorend |
Voldoet |
3.2 |
INPA Huis van de Nederlandse Provincies (vereniging) |
Programma 1 |
|
|
Monitorend |
Voldoet |
3.3 |
Stichting Brabant C Fonds |
Programma 6 |
|
|
Actief |
Voldoet |
3.4 |
Brabantse Investeringsfondsen Nieuwbouwwoningen |
Programma 2 |
|
|
Actief |
n.v.t. |
3.5 |
Stichting Beheer Museum Kwartier |
Programma 6 |
|
|
Actief |
Voldoet |
3.6 |
Stichting Leisure Ontwikkelfonds Brabant |
Programma 4 |
|
|
Actief |
Voldoet |
3.7 |
Stichting Brainport Smart District |
Programma 2 |
|
|
Actief |
Voldoet |
3.8 |
Stichting La Vuelta Holanda, opgericht in 2019 |
Programma 6
|
|
|
Actief
|
n.v.t.
|
4. Overige verbonden partijen
|
|
Beleid + primair programma |
Governance |
Financiën |
Aandeelhouderschap |
WNT |
4.1 |
Fonds Nazorg Gesloten Stortplaatsen |
Programma 3 |
|
|
Actief |
Voldoet |
4.1 Fonds Nazorg Gesloten Stortplaatsen
Financiën: Door de tegenvallende beleggingsopbrengsten is de egalisatiereserve ten behoeve van de twee gesloten stortplaatsen in 2018 negatief geworden. De provincie is financieel verantwoordelijk voor deze gesloten stortplaatsen. Vandaar dat de provincie in 2018 een voorziening heeft gevormd, groot € 1,2 miljoen. Op basis van de voorlopige resultaten van 2019 kan deze voorziening in 2019 naar verwachting volledig worden afgebouwd.