Investeringsagenda

De Investeringsagenda richt zich op het duurzaam versterken van de structuur van onze provincie op een aantal onderscheidende kwaliteiten. We concentreren ons daarbij op het bijzondere leef- en vestigingsklimaat van Brabant vanuit de opvatting dat dit past bij het nieuwe profiel en de ambities van onze provincie. Voor de Investeringsagenda een bedrag van maximaal € 1 miljard gereserveerd uit de middelen die beschikbaar zijn gekomen bij de verkoop van de aandelen Essent. Dit bedrag is op dit moment nog niet geheel beschikbaar. De komende jaren wordt door rentetoevoegingen dit bedrag bereikt.

De Investeringsagenda is ingevuld via drie tranches:

1. de eerste tranche bestaat uit vijf investeringsvoorstellen voor een bedrag van oorspronkelijk € 278,9 mln;
2. in de tweede tranche zijn het Groen Ontwikkelfonds Brabant, het Innovatiefonds, het Energiefonds en het Breedbandfonds ingesteld tot een totaal bedrag van € 475 mln (PS 42/13);
3. in het Bestuursakkoord 2015 – 2019 ‘Brabant in Beweging’ is ook de derde tranche benoemd tot een bedrag van € 293 mln, waarvan €35 mln gedekt wordt door ambitiebijstellingen 1e tranche en een revolverende inzet economische structuurversterking.

In 2018 is besloten het Breedbandfonds te beëindigen (PS 30/18) en de resterende middelen vooralsnog te reserveren voor digitalisering. Op basis van het bestuursakkoord “Kiezen voor kwaliteit” is van de resterende middelen € 8 mln toegekend voor Energie en in het bestuursakkoord “Samen, slagvaardig en slim: Ons Brabant” is € 25 mln gereserveerd voor economie en € 8 mln voor Vrije tijd, Cultuur, Sport en Erfgoed.

Voor de inhoudelijke toelichting op de realisatie van de onderscheidene investeringsvoorstellen verwijzen wij naar de betreffende begrotingsprogramma's.

Eerste tranche
In de eerste tranche Investeringsagenda zijn vijf voorstellen gehonoreerd. Deze voorstellen zijn ondergebracht binnen het begrotingsprogramma waar ze inhoudelijk de grootste relatie mee hebben c.q. aan de doelstellingen waarvan ze het meest bijdragen. Het betreft de volgende investeringsvoorstellen:

Energietransitie (6)
Een kans voor innovatie en duurzaamheid. Hiervoor is door PS € 71,2 mln (PS 59/10) beschikbaar gesteld. De provincie investeert in drie clusters (solar, biobased economy en elektrisch rijden/slimme netwerken) om hier een internationale concurrentiepositie te verkrijgen. De beschikbare middelen zijn vrijwel volledig toegekend en t/m 2017 vrijwel geheel gerealiseerd.

Landschappen van allure (4)
Mooie, groene landschappen. Met het investeringsproject 'Landschappen van allure' wil de provincie - samen met regionale partijen - drie gebieden (de Brabantse Wal, Het Groene Woud en de Maashorst ) ontwikkelen tot hoogwaardige landschappen. PS hebben hiervoor € 56,2 mln (PS 79/10) beschikbaar gesteld. De beschikbare middelen zijn volledig toegekend en t/m 2017 vrijwel geheel gerealiseerd.

Brabant C (10 + paragraaf verbonden partijen)
Het Brabant C Fonds versterkt en vergroot het kunst- en cultuuraanbod van Brabant. Provinciale Staten hebben hiervoor een bedrag van € 25 mln beschikbaar gesteld (PS 33/14). De beschikbare middelen zijn nagenoeg volledig aan Brabant C beschikbaar gesteld. Bij de perspectiefnota 2018 is aanvullend een bedrag van € 9 mln beschikbaar gesteld. De aanvullende middelen zijn niet beschikbaar gesteld uit de investeringsagenda en daarmee geen onderdeel van de Investeringsagenda.

Sportplan 2016 (10)
Sport draagt bij aan een bruisend leef- en vestigingsklimaat. PS hebben € 40 mln beschikbaar gesteld om de sportinfrastructuur te versterken (PS 77/10). We streven naar meer naam en faam als (top)sportprovincie, het vergroten van de economische spin-off van sport en meer kans om te gaan sporten voor Brabanders met een beperking, ouderen en de Brabantse jeugd (participatie). De beschikbare middelen zijn volledig gealloceerd. Middels besluit PS 30/16 zijn de restant beschikbare sportmiddelen van de 1e tranche ingezet t.b.v. Sportagenda 2016-2019 “Brabant Beweegt”.

Grote erfgoedcomplexen (10)
Het op ambitieuze en ondernemende wijze samenwerken met partners aan het behoud van Brabantse erfgoedcomplexen. Het accent ligt op kloosters, kastelen, militaire complexen en industrieel erfgoed. PS hebben hiervoor een bedrag van € 61,5 mln beschikbaar gesteld waarvan € 2,5 mln t.b.v. apparaatskosten (PS 78/10). Bij het bestuursakkoord 2015-2019 is de ambitie met € 20 mln bijgesteld, zodat per saldo € 39 mln beschikbaar is. Een bedrag van € 3,6 mln is gereserveerd voor projecten die in voorbereiding zijn. Zodra definitieve besluitvorming over deze projecten heeft plaatsgevonden, zullen de middelen bij een volgend S&V-moment op de begroting geraamd worden.

Tweede tranche
In de tweede tranche zijn vier fondsen ingesteld. Deze fondsen zijn in 2017 geëvalueerd. Daaruit blijkt dat de fondsen bijdragen aan de uitvoering van het bestuursakkoord en voorzien in een maatschappelijke behoefte. De invoering en de uitvoering van de fondsen is effectief. De fondsen zijn ondergebracht in het begrotingsprogramma waaraan zij het meeste bijdragen:

Groen Ontwikkelfonds Brabant (GOB) (4 + paragraaf verbonden partijen)
Om het volledige Natuur Netwerk Brabant en daaraan gekoppelde ecologische verbindingszones te realiseren is op 1 mei 2014 het GOB opgericht. De omvang van het fonds bedraagt € 240 mln en de looptijd is 15 jaar. De middelen zijn volledig toegekend.

Innovatiefonds Brabant (5 + paragraaf verbonden partijen)
Om innovaties en technologische groei te versterken, participeert het fonds in innovatieve MKB-bedrijven en consortia van bedrijven en kennisinstellingen. De omvang van het fonds bedraagt € 125 mln en de looptijd is 24 jaar. Het fonds is sinds 2014 operationeel en ondergebracht bij de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM). De middelen zijn volledig gecommitteerd in de vorm van leningen en daarmee toegekend.

Energiefonds Brabant (5 + paragraaf verbonden partijen)
Het fonds heeft als doel om energiebesparing en opwekking van duurzame energie aan te jagen en te versnellen door bij te dragen aan financiering van bewezen duurzame energietechnieken. De omvang van het fonds bedraagt € 60 mln en de looptijd is 24 jaar. Het fonds is sinds 2014 operationeel en ondergebracht bij de (BOM). De middelen zijn volledig gecommitteerd in de vorm van leningen en daarmee gealloceerd.

Breedbandfonds Brabant (5 + paragraaf verbonden partijen)
Middels Statenvoorstel 30/18 hebben PS d.d. 29/6/2018 ingestemd om het Breedbandfonds Brabant te beëindigen en de vrijvallende middelen uit het Breedbandfonds ad € 45,1 mln. te oormerken voor een Investeringsagenda Digitalisering. Hiervan is € 4 mln op de begroting geraamd voor uitvoeringskosten de komende jaren en voor het realiseren van kleine projecten. Vanuit het Breedbandfonds Brabant is € 4 mln in de begroting 2019 t/m 2023 geraamd voor uitvoeringskosten en voor het realiseren van kleine projecten.
Vanuit het Breedbandfonds is nog € 3,91 mln aan leningen verstrekt. Zodra deze afgelost zijn, kunnen de middelen opnieuw ingezet worden.
Van de resterende geoormerkte € 41 mln is op basis van het bestuursakkoord “Kiezen voor kwaliteit” € 8 mln gealloceerd voor Energie en in het bestuursakkoord “Samen, slagvaardig en slim: Ons Brabant” is € 25 mln gereserveerd voor economie en € 8 mln voor Vrije tijd, Cultuur, Sport en Erfgoed.

Economische structuurversterking / digitalisering
Bij nieuwe bestuursakkoord ‘Samen, Slagvaardig en Slim’ is hiervoor € 25 mln. beschikbaar gesteld. Middels beleidskader Economie 2030 is voorgesteld om deze middelen in nieuw te vormen reserve beleidskader Economie 2030 te storten.

Energietransitie
Met Statenvoorstel 59/19 is besloten om de beschikbaar gestelde € 8 mln. in te zetten voor het uitvoeringsprogramma Energie 2020-2023.

Vrijetijd, cultuur, sport en erfgoed
Er is € 8 mln beschikbaar gesteld voor Vrijetijd, Cultuur, Sport en Erfgoed. Middels de nog vast te stellen beleidskaders worden de middelen toegekend.

Derde tranche
In het bestuursakkoord Beweging in Brabant zijn in de derde tranche middelen gelabeld voor de onderwerpen/thema’s: transitie agrofood, energietransitie, energieneutrale woningen, ecologische structuurversterking, deltaprogramma, economische structuurversterking en cultuur en leefbaarheid.

Transitie Agrofood (7)
De beschikbare middelen zijn volledig toegekend op basis van het Uitvoeringsprogramma Agrofood en het aangenomen besluit op 7 juli 2017 ‘Versnelling transitie veehouderij (inclusief Stalderingsloket)’.
Er resteert nog een bedrag van € 1,4 mln dat nog niet op de begroting is geraamd. Deze middelen zijn gereserveerd voor POP3 (toekomstbedrijven),project Translab en innovatie.

 

Energietransitie en Energieneutrale woningen (6)
De beschikbare middelen zijn volledig gealloceerd. De gealloceerde middelen zijn inclusief risicoafdekkingen ad € 3,5 miljoen t.b.v. afdekking van de garantstelling in het kader van Geothermie en € 1,1 mln. Participatiefonds Windmolenpark A16.

Ecologische structuurversterking
De beschikbare middelen zijn volledig toegekend.

Deltaprogramma (3)
De beschikbare middelen zijn volledig toegekend.

Economische structuurversterking (5)
Van de beschikbare middelen is ongeveer € 132 mln gealloceerd. De gealloceerde middelen zijn inclusief diverse risicoafdekkingen van ruim € 14 mln (€ 6 mln t.b.v. de MKB+ faciliteit, € 2 mln t.b.v. HTSM, € 1,66 mln t.b.v. One Logistics en € 4,66 mln t.b.v. Nationale plan Photon Delta). Voor het restant bedrag ( ruim € 11 mln.) worden nogDe meeste projectvoorstellen m.b.t. Agrifood Innovation-aanpak om aanspraak te kunnen maken op het restant bedrag (ad € 11 mln)uitgewerkt, maar (de meeste) hebben nog niet het gewenste niveau van uitwerking. Het proces om te komen tot meer uitgewerkte/concretere voorstellen is in volle gang. Momenteel vinden nadere verkenningen plaats hoe we gezamenlijk met onze partners tot goede proposities kunnen komen. Een projectvoorstel, wat wel reeds verder uitgewerkt is betreft Agrifood Innovation, deze maakt onderdeel uit van de Regio Deal Noordoost-Brabant(zie statenmededeling Regio Deal Noordoost-Brabant d.d. 30/6/2020) en vraagt vanuit Economische structuurversterking bijdrage ad € 3,1,mln.

Cultuur en Samenleving
Op basis van het Uitvoeringsprogramma Cultuur, Erfgoed en de Sportagenda is € 18 mln gealloceerd. Het restant van €1,3 mln is gereserveerd voor Erfgoed (€ 0,7 mln), Cultuur (€ 0,5 mln) en Sport (€ 0,1 mln).

In navolgende tabel is voor ieder investeringsvoorstel aangegeven wat het oorspronkelijk vastgesteld krediet is, welke aanpassingen daar in de loop van de tijd op zijn geweest, hoeveel daarvan tot het voorgaande begrotingsjaar gerealiseerd is, en wat er voor de komende jaren gepland is. Op deze wijze wordt in deze paragraaf inzicht en overzicht in het verloop van de investeringsagenda als geheel gegeven.

Financieel meerjarenoverzicht van de investeringsvoorstellen uit de drie tranches van de investeringsagenda

Investeringsvoorstel (bedragen x € 1 mln)	Oorspr. bedrag	Max. beschikbaar	Realisatie t/m 2019	Raming 2020	Raming 2021	Raming 2022 e.v.	Gealloceerd. maar niet geraamd	Nog niet gealloceerd
Energietransitie 1)	€ 71,20	€ 59,20	€ 48,99	-/-€ 1,45	€ 0,20	€ 0,78	€ 10,00	€ 0,69
Landschappen van allure	€ 56,15	€ 53,90	€ 51,92	€ 0,00	€ 0,00	€ 0,00	€ 1,98	-/-€ 0,00
Brabant C/BHC (incl.correctie afwikkelingsverschil aangepast in 2019	€ 50,00	€ 35,00	€ 22,33	€ 4,91	€ 3,83	€ 3,83	€ 0,10	-/-€ 0,00
Sportplan 2016	€ 40,00	€ 38,40	€ 38,40	€ 0,00	€ 0,00	€ 0,00	€ 0,00	€ 0,00
Grote erfgoedcomplexen	€ 61,50	€ 39,00	€ 28,15	€ 4,05	€ 3,20	€ 0,00	€ 3,60	-/-€ 0,00
Apparaatskosten 1e tranche	-	€ 7,44	€ 7,44	€ 0,00	€ 0,00	€ 0,00	€ 0,00	€ 0,00
Totaal 1e tranche	€ 278,85	€ 232,94	€ 197,23	€ 7,51	€ 7,23	€ 4,61	€ 15,68	€ 0,68
Groen Ontwikkelfonds Brabant 4) (incl.correctie afwikkelingsverschil aangepast in 2019)	€ 240,00	€ 235,00	€ 177,84	-/-€47,63	€ 18,05	€ 4,98	€ 81,76	€ 0,00
Innovatiefonds Brabant 2)	€ 125,00	€ 125,00	-/- € 20,40	€ 0,00	€ 0,00		€ 145,40	€ 0,00
Energiefonds Brabant 2)	€ 60,00	€ 60,00	€ 3,10	-/-€ 3,10	€ 0,00		€ 60,00	€ 0,00
Breedbandfonds Brabant /agenda digitalisering 6)	€ 50,00	€ 9,00	€ 0,91	€ 2,02	€ 0,75	€ 0,75		€ 4,57
Economische structuurversterking /digitalisering 6)		€ 25,00	€ 0,00					€ 25,00
Energietransitie 6) en 7)		€ 8,00	€ 0,00	€ 2,00	€ 2,00	€ 4,00		€ 0,00
Vrije tijd, Cultuur, Sport en Erfgoed 6)		€ 8,00	€ 0,00					€ 8,00
Apparaatskosten 2e tranche	€ 19,00	€ 4,00	€ 1,32	€ 0,24	€ 0,24	€ 0,96	€ 1,24	€ 0,00
Totaal 2e tranche	€ 494,00	€ 474,00	€ 162,77	-/-€46,47	€21,04	€ 10,69	€ 288,40	€ 37,58
Transitie agrofood	€ 15,00	€ 14,40	€ 10,82	€ 2,17	€ 0,00			€ 1,40
Energietransitie 4)	€ 20,00	€ 19,20	€ 13,49	€ 1,05	€ 0,00		€ 4,66	-/- € 0,00
Energieneutrale woningen	€ 8,00	€ 7,70	€ 5,94	€ 1,75	€ 0,00			€ 0,01
Ecologische structuurversterking	€ 50,00	€ 48,00	€ 22,50	€ 8,50	€ 8,50	€ 8,50		-/- € 0,00
Deltaprogramma	€ 30,00	€ 28,80	€ 28,80	€ 0,00	€ 0,00			€ 0,00
Economische structuurversterking 5) en 8)	€ 150,00	€ 144,00	€105,61	€ 13,40	-/-€ 0,80	€ 0,10	€ 14,30	€ 11,40
Cultuur en leefbaarheid	€ 20,00	€ 19,20	€ 13,90	€ 3,45	€ 0,50			€ 1,35
Apparaatskosten 3e tranche		€ 11,70	€11,70	€ 0,00	€ 0,00			€ 0,00
Totaal 3e tranche	€ 293.00	€ 293,00	€ 212,76	€ 30,33	€ 8,20	€ 8,60	€ 18,96	€ 14,16

1) Exclusief Clean Tech fonds, deze is in 2013 betaald uit de algemene middelen. Restant € 10 miljoen is gealloceerd voor afdekking lening aan Biobasedfonds bij de BOM.
2) Bedragen zijn volledig gecommitteerd in de vorm van leningen aan de desbetreffende fondsen daarmee dus ook gealloceerd. De bedragen die in de realisatie en ramingen zijn opgenomen hebben betrekking op de verliesvoorziening en dekking van de fondsmanagementkosten. In geval van Innovatiefonds is er een positief beleggingsresultaat gehaald in 2015 dat in 2016 is verantwoord.
3) Het gedeelte dat nog niet is opgenomen in realisatie en raming is geïnvesteerd in grond en dus gealloceerd totdat de grond wordt verkocht of ingezet als ruilgrond.
4) het deel dat gealloceerd is heeft voor € 3,5 miljoen betrekking op de afdekking van de garantstelling in het kader van Geothermie en € 1,1 mln. Participatiefonds Windmolenpark A16
5) het deel dat gealloceerd is heeft betrekking op de afdekking van de risico's m.b.t verstrekte leningen aan (o.a.) MKB-Plusfonds, OneLogistics, HTSM, Photonica en MIT (€ 14,3 mln.)
6) Bij het bestuursakkoord 2019-2023 is € 41 miljoen verdeeld vanuit het Breedbandfonds/ digitalisering naar 3 programma's: Economische structuurversterking, Energie en Vrije tijd, Cultuur, Sport en Erfgoed.
7) Met Statenvoorstel 59/19 is besloten om € 8 miljoen in te zetten voor het uitvoeringsprogramma Energie 2020-2023
8) De nog niet gealloceerde middelen ad € 11,4 miljoen zullen aangewend worden t.b.v. het realiseren van de economische beleidsambities zoals benoemd in het Bestuursakkoord 2019-2023 "kiezen voor kwaliteit"