Programma 5 Economie, Kennis en Talentontwikkeling

Inleiding

Terug naar navigatie - Programma 5 Economie, Kennis en Talentontwikkeling - Inleiding

Afgelopen jaar is de Uitvoeringsagenda Economie, Kennis & Talentontwikkeling 2024-2027 ‘Onderweg naar een toekomstbehendige economie’ vastgesteld. We richten ons de komende jaren voor Brabant op voldoende ruimte voor hoogwaardige bedrijvigheid; het ontwikkelen, benutten en behouden van talent; het vergroten van de arbeidsproductiviteit; stimulering van doorbraken en toepassingen van nieuwe technologieën; verbetering van het ecosysteem voor start- en scale-ups; vermindering van gebruik van primaire grondstoffen en verhoging van de datamaturiteit van het midden- en kleinbedrijf.

 

Sleutelfactor daarin zijn de innovatiecoalities (IC): samenwerkingsverbanden tussen o.a. bedrijven, kennisinstellingen en de BOM om een specifieke technologische of maatschappelijke uitdaging aan te pakken. Ook in 2024 hebben we een aantal van deze coalities gelanceerd. Zo verstevigen we met de IC Waterstof onze positie als voorloper in duurzame energietechnologie en zetten we met de Scale Up Plant in op de opschaling van plantbased food startups. Daarnaast hebben we samen met de BOM, TiU en TU/e een intentieverklaring ondertekend om te verkennen hoe geavanceerde rekenkracht (supercomputing) aangeboden kan worden aan Brabantse bedrijven en instellingen. Bovendien is de Brabantse aanpak voor het ondersteunen van innovatieve startups via Braventure en het Brabant Startup Fonds geëvalueerd. Dat heeft aangetoond dat de aanpak effectief is en de unieke samenwerking tussen beide organisaties leidt tot succesvolle begeleiding en financiering van startups.

 

Afgelopen jaar is tevens de ‘Aanpak internationalisering’ vastgesteld, waarin onze focuslanden en aandachtsgebieden zijn opgenomen. In 2024 zijn inkomende en uitgaande missies van waarde geweest bij het vormen en uitbouwen van internationale netwerken die van belang zijn voor onze Brabantse innovatie-ecosystemen. We hebben succesvolle Brabant Innovation Days (BID) georganiseerd in Japan, wat ervoor heeft gezorgd dat Brabantse innovaties en bedrijven voor een relevant publiek bekend zijn geworden. Daarnaast hebben we een MoU ondertekend met de Zuid-Koreaanse regio Gyeonggi, om de samenwerking tussen bedrijven en kennisinstellingen uit beide regio’s te intensiveren.

 

Om aan de grote vraag naar arbeid en talent te voldoen hebben we onder meer ingezet op om- en bijscholing van werkenden en werkzoekenden, zoals via BrabantLeert. De positieve resultaten van het pilotproject Brabant Migratie Informatie Punt (BMIP) hebben dit jaar geleid tot voortijdige structurele uitrol door het Rijk in de rest van Nederland (via de zgn. WorkinNL punten). Met de PACT Brabant partners (waaronder onderwijsinstellingen, UWV en gemeenten) is gewerkt aan plannen voor de thema’s leven lang ontwikkelen, arbeidsproductiviteit en jong talent. Daarmee wordt vervolg gegeven aan het stimuleren van oplossingen voor arbeidsmarktvraagstukken. Daarnaast hebben we met een subsidiefonds ad. €2,8 miljoen studententeams ondersteund via de Brabantse Ondersteunende Organisatie Studententeams (BOOST).

 

De prijzen van consumentengoederen- en diensten waren volgens het CBS in 2024 gemiddeld 3,3% hoger dan in 2023. De Nederlandse economie groeide het afgelopen jaar met 0,9%. De verwachting is dat de economie in 2025 zal groeien, maar de wereldwijde geopolitieke dynamiek zorgt voor veel onzekerheid en is in toenemende mate een bedreiging voor onze economie. De open wereldwijde verbondenheid wordt immers bedreigd door handelsbarrières, kwetsbare bevoorradingslijnen en een wapenwedloop om kritieke technologieën en grondstoffen. Een handelsoorlog kan de economie van Nederland, maar zeker ook van Brabant, raken. Het is daarom voor Europa cruciaal om te investeren in haar concurrentiepositie en om haar strategische economische posities op technologische innovaties en waardeketens te versterken, en dus haar toonaangevende industrieën te beschermen.

Wat hebben we bereikt?

Terug naar navigatie - Programma 5 Economie, Kennis en Talentontwikkeling - Wat hebben we bereikt?

Stimuleren van missie-gedreven innovatie door sterke ecosystemen en clusters van bedrijven.

Terug naar navigatie - Programma 5 Economie, Kennis en Talentontwikkeling - Wat hebben we bereikt? - Stimuleren van missie-gedreven innovatie door sterke ecosystemen en clusters van bedrijven.

Indicatoren:

   Brabantse positie op de (RIS) en (RCI) ranglijsten

RIS is de Regional Innovation Scoreboard van de Europese Commissie, een gerenommeerde lijst van de meest innovatieve regio’s in Europa (239 regio’s in totaal). Onze ambitie is in 2030 minimaal bij de beste 15 regio’s te horen. De huidige innovatiepositie (plek 25 in 2023) is een verbetering ten opzichte van plek 36 in 2021.

RCI is de Regional Competitiveness Index, eveneens van de Europese Commissie. Deze index meet het concurrentievermogen van alle Europese regio’s, bijvoorbeeld op het gebied van infrastructuur en opleidingen. Brabant scoort hoog op opleidingsniveau en technologisch niveau. Huidige positie: 4 (2023).  Brabant staat in de ranglijst van 2023 met vier andere Nederlandse provincies in de top 10.

 •     % toename van het bruto regionaal product (BRP) ten opzichte van het voorgaande jaar 

(BBV-verplichte indicator) 

Het BRP groeit in 2022 (t.o.v. 2021) 

Kwaliteit (indicator)

G

Kwaliteit (toelichting)

De wereldwijde geopolitieke dynamiek zorgt voor veel onzekerheid en is in toenemende mate een bedreiging voor onze economie, aldus De Nederlandsche Bank. In 2024 groeide de Nederlandse economie met 0,9%. Voor dit jaar zijn er nog geen definitieve CBS-cijfers per provincie van het Bruto Regionaal Product (BRP). In 2023 groeide dat (t.o.v. 2022) met 1,1% tegenover een groei van 0,1% landelijk.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Inzetten op talentontwikkeling voor de kenniseconomie van morgen

Terug naar navigatie - Programma 5 Economie, Kennis en Talentontwikkeling - Wat hebben we bereikt? - Inzetten op talentontwikkeling voor de kenniseconomie van morgen

Indicatoren:

  •  Spanningsindicator Brabantse arbeidsmarkt:
  • % bruto arbeidsparticipatie (werkgelegenheid)
  • Succes broedplaatsen Provincie Noord-Brabant   

Kwaliteit (indicator)

O

Kwaliteit (toelichting)

De spanningsindicator Brabantse arbeidsmarkt geeft de verhouding aan tussen het aantal vacatures en het aantal kortdurend werklozen. In Q3 2024 was de gem. spanningsindicator voor Brabant 4,12 (zeer krap). De spanningsindicator laat een lichte daling zien t.o.v. het vorige kwartaal (4,28). De arbeidsmarktspanning in Brabant was in Q3 iets hoger dan in Nederland (3,76). Bruto arbeidsparticipatie geeft het aandeel van de totale (werkzame én werkloze) beroepsbevolking in de bevolking (beroeps- en niet-beroepsbevolking) weer. In Q3 2024 was er in Brabant een bruto arbeidsparticipatie van 76,5%. Dit ligt iets hoger dan het landelijke cijfer (76%). Vanzelfsprekend is verbetering mogelijk, maar zijn op de goede weg.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Realiseren van sterkere clusters door Europese en internationale samenwerking

Terug naar navigatie - Programma 5 Economie, Kennis en Talentontwikkeling - Wat hebben we bereikt? - Realiseren van sterkere clusters door Europese en internationale samenwerking

Indicatoren:

  •  Aantal gelande projecten (35 p/jaar)
  • Aantal handelsmissies (12 p/jaar)
  • Aantal innovatiemissies, inkomen en uitgaand (10p/jaar) 

Kwaliteit (indicator)

G

Kwaliteit (toelichting)

We hebben ingezet op de vestiging van bedrijven die van toegevoegde waarde zijn voor onze innovatieve ecosystemen. Die projecten zijn geland. Er is veel belangstelling vanuit, zowel Brabantse bedrijven als buitenlandse bedrijven voor onze missies zowel inkomend als uitgaand en zowel op handel als op innovatie.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Het versterken van de ruimtelijke-economische structuur

Terug naar navigatie - Programma 5 Economie, Kennis en Talentontwikkeling - Wat hebben we bereikt? - Het versterken van de ruimtelijke-economische structuur

Indicatoren:

  • Provincie Noord-Brabant scoort gemiddeld op de Brede Welvaartsindicator (BWI in 2021)

Kwaliteit (indicator)

G

Kwaliteit (toelichting)

In 2024 is de Brede Welvaartsindicator (BWI) van de UU en RaboResearch niet ge-update. Een jaar eerder scoorden we gemiddeld op de index (de indicator is immers verdeeld in drie categorieën hoog – gemiddeld – laag). Brabant heeft echter het beste van twee werelden. Het is namelijk de economische groeimotor van Nederland (samen met o.a. Groot-Amsterdam), maar kent een veel hogere brede welvaart dan de andere economisch sterke regio’s. In deze laatste publicatie van de BWI scoorden alle vier de Brabantse regio’s boven het landelijk gemiddelde. Ter vergelijking: Groot-Amsterdam en Groot-Rijnmond, sterke economische regio’s, behoren tot de meest slecht scorende regio’s op gebied van brede welvaart. Regio’s die het hoogste scoren op brede welvaart, zoals Gooi- en Vechtstreek, scoren met name goed op huisvesting en inkomen.  

In de Regionale Monitor Brede Welvaart van het CBS scoren de provincie Noord-Brabant en de vier subregio’s relatief hoog op materiële welvaart (inkomen en economische groei), arbeid (arbeidsparticipatie) en wonen (afstand tot voorzieningen). Dit zijn ook de thema's waarop een duidelijk veranderende trend waarneembaar is. Bij materiële welvaart en arbeid gaat het om een bovenmatig positieve ontwikkeling, bij wonen gematigd negatief. 

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Wat heeft het gekost?

Terug naar navigatie - Programma 5 Economie, Kennis en Talentontwikkeling - Wat heeft het gekost?

Excel-tabel

5. Economie
Bedragen x € 1.000 Begroting 2024 Begroting 2024 Jaarrekening 2024 Verschil begr. na wijz.
primitief na wijziging realisatie - realisatie
Lasten
Programmalasten 25.559 N 83.300 N 83.853 N 553 N
Toegerekende organisatiekosten 5.260 N 8.858 N 9.885 N 1.027 N
Totaal Lasten 30.819 N 92.159 N 93.738 N 1.580 N
Baten
Programmabaten 107 V 36.523 V 42.168 V 5.645 V
Bijdrage in toegerekende organisatiekosten 0 0 1.916 V 1.916 V
Totaal Baten 107 V 36.523 V 44.084 V 7.560 V
Saldo van baten en lasten 30.712 N 55.635 N 49.654 N 5.981 V

Toelichting op de verschillen t.o.v. de begroting

Terug naar navigatie - Programma 5 Economie, Kennis en Talentontwikkeling - Toelichting op de verschillen t.o.v. de begroting

Excel-tabel

5. Economie
5. Economie - Afwijking lasten (bedragen x € 1.000) 1.580 N
Europese programma's 2.876 N
Het betreft met name hogere Efro-bijdrage OP-Zuid ad € 3,9 mln. (N). Dit is budgettair neutraal, zowel aan de lasten- als baten-kant (provincie is doorgeefluik voor Europese middelen). Verder zijn er uitgaven m.b.t. bepaalde regelingen lager dan verwacht (€ 0,8 mln.), zijn er diverse projecten voordeliger afgewikkeld ( €0,5 mln.) en nog verschillen in uitvoeringskosten (€ 0,3 mln.).
Toevoeging rentebaten 1.233 V
Dit betreft rentebaten met betrekking tot een voorziening Stimulus. (Voorziening is t.b.v. provincies Limburg, Zeeland en Noord-Brabant). Deze baten zijn toegevoegd aan voorziening en dit was niet in de raming opgenomen.
Provinciale Cofinanciering MIT 973 V
M.b.t. MIT 2024 zien we een overbesteding, echter nog niet alle beschikkingen zijn in 2024 afgerond en daardoor is € 0,973 mln. aan provinciale cofinanciering MIT 2024 nog niet als last genomen. Deze middelen zijn echter in 2025 nog nodig om aan onze cofinancierings-verplichting te kunnen voldoen en wordt daarom ook voorgesteld om over te hevelen. (in rood kan nog wijzigen)
SPUK MIT 2.595 N
De uitgaven m.b.t MIT ( 2022 t/m 2024) die d.m.v. een SPUK gedekt worden, zijn € 2,6 mln. hoger dan geraamd, maar deze worden volledig vanuit Rijk gedekt . (Zie ook baten)
Arbeidsmarktbeleid 456 V
Onderbesteding wordt met name veroorzaakt omdat bij Innovatiecoalitie Waterstof een bedrag geraamd was voor Human Capital, echter dit is niet in 2024 gerealiseerd, maar zal in 2025 tot besteding komen.
DataEconomie 696 V
Bij DataEconomie heeft de verlenging van de subsidieregeling datamaturiteit MKB vertraging opgelopen doordat nog niet al onze uitvoeringspartners de informatie t.b.v. evaluatie hebben aangeleverd. Hierdoor zullen deze lasten doorschuiven naar 2025.
Ruimtelijke Economische Structuurversterking 801 V
Voor de uitgaven m.b.t. Innovatiecoalitie eiwit waren in 2024 € 0,75 mln. geraamd, echter de subsidieaanvragen vanuit Cosun (t.b.v. open broedplaats Inicio/Cosun Innovatie Centrum) en Rewin (Acceleratorregeling voor opschalingsapparatuur food ingredients) zijn door geschoven naar 2025.
Circulaire Economie 911 V
Aanvragers m.b.t. Coachtraject (4 regio's/bom) hebben meer tijd nodig om goede aanvragen op te werken en hierdoor wordt het hiervoor geraamde bedrag ad € 0,65 mln. niet benut in 2024, maar schuift door naar 2025. Ook voor roadmap CVC (€ 0,08 mln.) en oprichten kennisnetwerk herbruikbare maaltijden (€ 0,16 mln.) is meer tijd nodig en zal in 2025 plaatsvinden.
Toegerekende organisatiekosten 1.027 N
De toegerekende organisatiekosten komen op basis van de gerealiseerde capaciteitsinzet hoger uit.
Overige: saldo van overige lagere en hogere lasten 152 N
5. Economie - Afwijking baten (bedragen x € 1.000) 7.560 V
Europese Programma's 3.989 V
Wordt veroorzaakt door een hogere Efro-bijdrage ad € 3,9 mln. Zie ook afwijking lasten.
SPUK MIT 2.595 V
De ontvangsten vanuit het Rijk m.b.t uitgaven MIT ( 2022 t/m 2024) zijn € 2,6 mln. hoger dan geraamd. Betreft een verschuiving van voorgaande jaren, zie ook afwijking lasten.
Rentebaten 1.233 N
Dit betreft (verplichte) toevoeging van rentebaten aan een voorziening Stimulus. Voorziening is t.b.v. provincies Limburg, Zeeland en Noord-Brabant). Deze baten waren niet in de raming opgenomen. (Zie ook afwijking lasten.)
Bijdrage in toegerekende organisatiekosten 1.916 V
De bijdrage in toegerekende organisatiekosten komt hoger uit.
Overige: saldo van overige lagere en hogere baten 294 V