Algemeen financieel beleid

De lasten en baten van de provincie worden toegedeeld aan tien programma’s. Naast de lasten en baten van de beleidsprogramma’s kent de provincie nog algemene dekkingsmiddelen en de centrale stelposten.

Elk programma heeft naast de lasten van dat programma ook baten - zoals specifieke uitkeringen van het Rijk - die direct tot dat programma behoren. Deze baten zijn meestal niet toereikend om de lasten te kunnen dekken. Tegenover de nadelige saldi van lasten en baten op de programma’s, staan de algemene dekkingsmiddelen. 
 
De in omvang belangrijkste algemene dekkingsmiddelen van de provincie bestaan uit: 

• de inkomsten van de provinciale opcenten motorrijtuigenbelasting;
• de uitkering uit het provinciefonds;
• de beleggingsopbrengsten uit de immunisatieportefeuille;
• dividendopbrengsten en  
• overige algemene inkomsten. 

De algemene inkomsten belopen in 2022 € 727,2 mln. en dragen bij aan: 

• het waarborgen van de zelfstandige financiële positie van de provincie;
• het handhaven van een reëel sluitende begroting op korte en middellange termijn;
• het verzekeren van een evenwichtige inkomstenontwikkeling. 

Voor het realiseren van de doelstellingen uit dit begrotingsonderdeel worden onderstaande verbonden partijen ingezet:

• Bank Nederlandse Gemeenten NV (BNG)
• Nederlandsche Waterschapsbank

Nadere informatie over de verbonden partijen staat in de paragraaf Verbonden partijen.
In de bijlagenbundel –bijlage 9b van de begroting is aangegeven op welke wijze deze verbonden partijen bijdragen aan de doelstellingen van het algemeen financieel beleid.

De baten en lasten van het Algemeen financieel beleid zijn gesplitst naar:

• Algemene dekkingsmiddelen
• Overhead, Vpb en stelposten.

Toelichting baten

Opbrengst opcenten motorrijtuigenbelasting
Bij het bestuursakkoord 2019-2023 - is besloten dat de provincie gedurende de looptijd van het bestuursakkoord de opcenten jaarlijks indexeert. Het opcententarief 2022 komt daarmee uit op 79,6. De opbrengsten worden structureel geraamd op € 277,9 mln. op basis van de capaciteit van het wagenpark. De uiteindelijke jaaropbrengst bedraagt ca. € 278,9 mln., een positief resultaat van bijna 0,4%. Deze afwijking heeft te maken met een stijging van de belastingcapaciteit in het tweede half jaar.
Eind 2022 stonden in Noord-Brabant ruim 1.467.000(eind 2021 1.460.000) personenauto’s geregistreerd en ruim 122.000 (eind 2021 119.450) motoren. Er is sprake geweest van een lichte autonome groei van het wagenpark.

Uitkering provinciefonds: Algemene uitkering
De algemene uitkering uit het provinciefonds is na wijziging geraamd op € 326,4 mln. op grond van de septembercirculaire 2022. Uit de decembercirculaire 2022 blijkt dat de uitkering 2022 uitkomt op € 324,4 (incl. afrekening 2021). Deze negatieve afwijking is het gevolg van een correctie die op de algemene uitkering is verwerkt bij de decembercirculaire.

Uitkering provinciefonds: Decentralisatieuitkeringen 
Decentralisatie-uitkeringen maken deel uit van het provinciefonds, maar hebben een eigen verdeling. De begrotingsbedragen 2022 zijn gebaseerd op de september circulaire 2022.
Naast de algemene uitkering omvat het provinciefonds diverse decentralisatie-uitkeringen die samenhangen met specifieke beleidsafspraken, veelal vastgelegd in convenanten met het Rijk. In totaal gaat het om een volume van bijna €5,0 mln.. De hieraan gerelateerde uitgaven worden verantwoord op de functionele productgroepen in de beleidsprogramma’s. De realisatie is ruim € 860.000 hoger dan de raming, omdat er in de decembercirulaire nog een extra uitkering is ontvang voor na-isoleren. Via het statenvoorstel bij de jaarrekening 2022 wordt voorgesteld deze middelen door te schuiven naar 2023.

Dividenden 
De dividend opbrengst ad € 30,8 mln. betreft het dividend van netwerkbedrijf Enexis. Deze opbrengst viel € 124.000 hoger uit dan begroot.

Financieringsfunctie
Ruim € 1 mln. nadeel wordt veroorzaakt door een boekverlies op verkochte en aangekochte obligaties van € 5,7 mln., waarvan € 5,3 mln. wordt gedekt door een onttrekking uit de reserve Essent ten gunste van 2023.
Daartegenover staan hogere rente-inkomsten onder andere als gevolg van een rentevergoeding op onze lopende rekening bij de Schatkist sinds september 2022 van in totaal € 3 mln. Daarnaast zijn de leningen aan decentrale overheden toegenomen, waardoor € 0,6 mln. meer rente is verkregen. Ook zijn er meer rente-inkomsten gerealiseerd op "overige geldleningen" ad € 0,7 mln. Hiertegenover staat dat er in 2023 ten laste van het rekeningresultaat 2022 € 336.000 gestort moet worden in de Algemene Risicoreserve.

Ontwikkelbedrijf
Voor glastuinbouw Deurne is de risicoberekening geactualiseerd. Dit heeft geresulteerd in een verlaging van de getroffen voorziening als gevolg van een positief exploitatieresultaat € 0,2 mln. en een stijgende marktwaarde van agrarische gronden € 0,7 mln. Daarnaast zijn er hogere inkomsten ontstaan door hogere exploitatiewinsten op een tweetal projecten van het Ontwikkelbedrijf in verband met de verkoop van de gronden van de Oostkamer te Tilburg en de verkoop van het CHV complex totaal € 0,5 mln.

Overige algemene dekkingsmiddelen
Voordelige afwikkelingsverschillen op subsidies
De voordelige afwikkelingsverschillen ad € 53,2 mln. hebben betrekking op subsidies die in voorgaande jaren zijn verstrekt. In de raming t/m de laatste begrotingswijziging 2022 was voor deze afwikkelingsverschillen al rekening gehouden met een bedrag van € 6,9 mln.
 
De afwikkelingsverschillen die na de slotwijziging zijn gerealiseerd bedragen in totaal nog € 46,3 mln. Een groot gedeelte van deze voordelige afwikkelingsverschillen (€ 44,7 mln.) zal via de resultaatbestemming bij deze jaarstukken voorgesteld worden te storten in betreffende bestemmingsreserves.

Toelichting lasten

Ontwikkelbedrijf
Op basis van de ‘Aanvulling Locatieontwikkelingovereenkomst LPM’ d.d. 11 maart 2020 staat Havenbedrijf in voor de vergoeding van de verwerving van de stikstofdepositieruimte. In 2022 zijn de stikstofrechten door het Havenbedrijf met de provincie afgerekend, waardoor er binnen het Ontwikkelbedrijf voor het Logistiek Park Moerdijk geen verlies is genomen van € 2,2 mln. Daarnaast zijn er voor het project AFCWB Dintheloord geen kosten gemaakt voor een bijdrage in het JF Vlekkenplein ad € 0,5 mln. Overige € 0,2 mln. betreft per saldo minderuitgaven voor diverse projecten.

Toevoeging voorziening overige leningen
Een vijftal leningen worden (deels) als meer risicovol ervaren. Met name voor de lening via Invest-NL aan Lightyear wordt een voorziening getroffen van € 3,2 miljoen op basis van de informatie vanuit Invest-NL. Daarnaast zijn er twee oudere leningen voor Start-ups waar een voorziening voor wordt getroffen van in totaal € 1,3 miljoen.

Financieringsfunctie en overige algemene dekkingsmiddelen
De kosten voor vermogensbeheer vallen € 145.000 lager uit als gevolg dat niet alle kosten zijn gefactureerd in 2022 door o.a. Invest-NL. Ook zijn er lagere kosten voor treasuryonderzoek, waarbij mogelijk kosten van 2022 in 2023 worden gefactureerd. Daarnaast zal een bedrag van € 225.000 op het werkbudget verbonden partijen N61 voorgesteld worden te overhevelen naar 2023.

Overhead, Vpb en stelposten

Onvoorzien
In de begroting wordt jaarlijks een stelpost voor onvoorziene lasten van € 1.308.402 opgenomen. Gedurende het begrotingsjaar 2022 is hierop geen beroep gedaan.

Overige stelposten
De middelen voor brede welvaart incl. gezondheid van ruim € 1 mln. uit het BA 2020-2023 worden via het Verzamelbesluit financiële begrotingswijzigingen (PS 04/23) voorgesteld door te schuiven naar 2023.