De Nederlandse economie heeft zich in 2023 verder hersteld na de coronaperiode. Weliswaar met een economische groei van 0,1% fors lager dan in 2022, maar destijds werd nog veel groei inge-haald na de coronapandemie. Ook is het positief dat de inflatie na een recordhoogte in 2022 verder is gedaald naar 1,2% in december 2023. Dat merken Brabantse burgers en bedrijven immers direct. Wel blijft het onrustig op het geopolitieke wereldtoneel. Door de oorlog in Oekraïne, de onrust in het Midden-Oosten, spanningen tussen China en Taiwan en de onveiligheid op vaarroutes naar Europa blijven toeleveringsketens en de energiemarkt onzeker, wat productie en internationale handel bemoeilijkt.
Internationale samenwerking en netwerken zijn echter wel van belang om onze Brabantse innovatie-ecosystemen en bedrijven in positie te houden. De inkomende en uitgaande missies in 2023 zijn van waarde geweest bij het vormen en uitbouwen van deze internationale netwerken. In Europees ver-band zijn we interessante samenwerkingen aangegaan met overheden en bedrijven en bovendien hebben we een succesvolle Brabant Innovation Days (BID) georganiseerd in Japan. Het BID wordt door de Nederlandse ambassade in Japan gezien als het beste Nederlandse evenement van het jaar en heeft ervoor gezorgd dat Brabantse innovaties en partners voor een relevant Japans publiek bekend zijn geworden. De (90%-versie van de) Brabantse Aanpak Internationalisering is vastgesteld door GS en opiniërend aangeboden aan PS. Vervolgens zal de 100% versie door GS worden vastgesteld. Hiermee zijn de verkenningen afgerond en is duidelijk in welke landen innovatiesamenwerking meest kansrijk is.
Dichter bij huis kende het Brabantse bedrijfsleven ook in het afgelopen jaar uitdagingen ten aanzien van krapte op de arbeidsmarkt, stikstofproblematiek en met aansluitingen op het elektriciteitsnetwerk. Laatstgenoemde thema’s hebben in samenwerking met onder andere de beleidsterreinen Energie, VTH en Wonen, Werken en Leefomgeving zonder meer onze aandacht gehad. Het is immers cruciaal voor ons vestigingsklimaat en voor de aantrekkelijkheid om (internationale) medewerkers voor de regio te behouden. Op de Regional Innovation Scoreboard, een gerenommeerde lijst van de Europese Commissie van de meest innovatieve regio’s in Europa (239 regio’s in totaal) zijn we in 2023 gestegen naar plek 25 (ten opzichte van plek 36 in 2021). Het betekent dat we op de goede weg zijn – we hebben ons immers als ambitie gesteld om bij de beste 15 Europese regio’s te horen in 2030 – maar ook dat blijvende investeringen nodig zijn om internationaal voorop te blijven lopen. Op de Regional Competitiveness Index, waarin het concurrentievermogen van alle Europese regio’s wordt gemeten, staan we in de ranglijst van 2023 in de top 10. Dat stemt hoopvol.
In het afgelopen jaar vond een nieuwe bestuurswissel plaats, waardoor we de komende jaren accentverschuivingen in ons beleid zullen doorvoeren op gebied van onder andere volume to value, strategische autonomie en brede welvaart. Deze worden in de nieuwe uitvoeringsagenda voor Economie, Kennis en Talentontwikkeling geëffectueerd, die medio 2024 gereed zal zijn. Dat betekent dat we in 2023 nog sterk gericht waren op de uitvoering van bestaande agenda’s op gebied van triple helixsamenwerking rondom innovaties, ruimtelijk-economische structuurversterking, data-economie, circulariteit en talent.
We hadden beloofd om uiterlijk in 2023 negen innovatiecoalities binnen maatschappelijke transities te realiseren. Dat aantal hebben we bereikt, zoals voor de Batterij van en voor de toekomst, toekomstbestendig ecosysteem Eiwittransitie Brabant, Next Level Logistics en Solar maakindustrie. Het programma BioVoice is succesvol afgerond en de start van BrabantRing BV is gerealiseerd. Daarnaast hebben we overeenkomsten ondersteund met onder meer het ministerie van Defensie en Brainport Development rondom de ontwikkeling van innovaties die zowel voor defensie als ook op andere terreinen toepasbaar zijn (dual-use technologieën) en met de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij en de triple helixorganisaties (REWIN, Brainport Development, Midpoint Brabant en AgriFood Capital) rondom gezamenlijke programmering. Tevens hebben we een convenant gesloten met de gemeente Breda, onderwijsinstellingen en het bedrijfsleven rondom de Breda Game Hub.
Om aan de grote vraag naar arbeid te voldoen hebben we onder andere extra ingezet op om- en bijscholing van werkenden en werkzoekenden binnen de sectoren zorg en energie, bijvoorbeeld via BrabantLeert. Daarnaast is er afgelopen jaar ook aandacht geweest voor het aantrekken en behouden van internationaal talent. Zo hebben we onder meer vijf informatiepunten voor arbeidsmigranten geopend en rollen we de diensten van het Expat Center Brabantbreed uit. We hebben daarnaast ingezet op het versterken van kennisinfrastructuur, ondernemerschap en leven lang ontwikkelen, via de Kennispacten voor het MBO en het Hoger Onderwijs. Bovendien hebben we met de ontwikkeling van de innovatiecoalitie Smart Industry 4.0 ingezet op het verhogen van de arbeidsproductiviteit, zodat minder personeel nodig is om hetzelfde werk of zelfs meer werk te verzetten.
Omschrijving (toelichting)
Indicatoren:
- Brabantse positie op de (RIS) en (RCI) ranglijsten
RIS is de Regional Innovation Scoreboard van de Europese Commissie, een gerenommeerde lijst van de meest innovatieve regio’s in Europa (239 regio’s in totaal). Onze ambitie is in 2030 minimaal bij de beste 15 regio’s te horen. - RCI is de Regional Competitiveness Index, eveneens van de Europese Commissie. Deze index meet het concurrentievermogen van alle Europese regio’s, bijvoorbeeld op het gebied van infrastructuur en opleidingen.
- % toename van het bruto regionaal product (BRP) ten opzichte van het voorgaande jaar
(BBV-verplichte indicator)
RIS: De huidige innovatiepositie (plek 25 in 2023) is een verbetering ten opzichte van plek 36 in 2021. Dit betekent dat we op de goede weg zijn, maar ook dat blijvende investeringen nodig zijn om internationaal voorop te blijven lopen.
RCI: Brabant scoort hoog op opleidingsniveau en technologisch niveau. Huidige positie: 4 (2023). Brabant staat in de ranglijst van 2023 met vier andere Nederlandse provincies in de top 10.
Het BRP groeide in 2022 (t.o.v. 2021) met 4,4%. Voor 2023 zijn er nog geen cijfers maar moet gerekend worden met een duidelijk lagere groei, in lijn met het beeld voor heel Nederland.
Kwaliteit (indicator)
G