Programma 2 Ruimte en wonen

Inleiding

Terug naar navigatie - Inleiding

Zorgdragen voor een goede ruimtelijke ordening is een belangrijke kerntaak van de provincie. Brabant verandert voortdurend en er liggen een complexe en dynamische opgaven in de leefomgeving. Nieuwe ontwikkelingen vragen ruimte, maar onze ruimte is schaars. De ‘druk op de ruimte’ is groot en voelbaar: niet alles kan en zeker niet overal. De leefomgevingskwaliteit staat daarmee ook onder druk. Dit vraagt om een slimme aanpak van de opgaven én vooral om het maken van noodzakelijke keuzes om doelen en ambities van onze Brabantse Omgevingsvisie te verwezenlijken en de brede welvaart van alle Brabanders te verstevigen. 
In 2023 is samen met een breed netwerk van partners, in opdracht van het Rijk, het Ruimtelijk Voorstel tot stand gekomen. Het is een beginpunt van een meerjarig cyclisch proces om in gezamenlijkheid de complexe ruimtelijke puzzel te leggen. Op basis van het voorstel wordt nu toegewerkt naar een Ruimtelijke arrangement, waarbij de uitvoeringsafspraken tussen Rijk en provincie worden gemaakt. In 2024 zal uitvoering gegeven worden aan deze afspraken. 
Een onderdeel van het ruimtelijk voorstel en arrangement betreft NOVEX stedelijk Brabant. In 2023 is hiervoor het ontwikkelperspectief vastgesteld. In 2024 wordt, op basis van uitvoeringsafspraken, hier verder invulling aan gegeven. 
De woningbouwopgave is nog onverminderd groot. Hiertoe zijn in 2023 bestuurlijke afspraken gemaakt met het Rijk wat zijn doorvertaling heeft gekregen in regionale woondeals. Ook in 2024 wordt, mede via regionale versnellingstafels uitvoering gegeven aan deze woondeals. Daarnaast maken we de inzet van extra capaciteit mogelijk via de regeling Flexpool Versnelling Woningbouw, zetten we in op flexwoningen en ondersteunen we initiatieven voor collectieve woonvormen. Tot slot gaan we de consequenties van de nieuwe Wet Versterking Regie op de Volkshuisvesting voor de provincie bezien.
V.w.b. werklocaties werken we via project Grote Oogst verder aan de verduurzaming van bedrijventerreinen. Op basis van onze ervaringen beogen we in 2024 een verdere verbreding naar meer bedrijventerreinen in te zetten. Ook actualiseren we, mede op basis van de meest recente prognoses, onze regionale afspraken over planning en programmering van bedrijventerreinen. Hierbij hebben geven we specifieke aandacht voor afspraken rondom (XXL) logistiek.  
In 2023 zijn het beleidskader Leefomgeving en het beleidskader Wonen en Werken opgesteld. De doelstellingen en prestaties van onderhavige begroting zullen na vaststelling van beide kaders bij een eerstvolgend S&V moment op basis hiervan worden aangepast. 

In 2024 gaan we door met de uitvoering van de Brabantse Ontwikkelaanpak Stikstof. De huidige Brabantse Ontwikkelaanpak Stikstof (BOS) heeft een looptijd tot en met eind 2023. In het voorjaar 2023 is gestart met de actualisatie van deze Ontwikkelaanpak Stikstof tot een BOS 2.0.  Het voorstel voor een geactualiseerde ontwikkelaanpak (BOS 2.0) zal naar verwachting in Q1 2024 worden besproken met Provinciale Staten.
Op basis van een onherroepelijke uitspraak door de RvS (verwachting eind 2023) over de Gebiedsontwikkeling Oostelijke Langstraat (GOL) zal in 2024 een besluit over het vervolg  voorgelegd worden aan de Staten.

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Verbeteren van omgevingskwaliteit

Terug naar navigatie - Verbeteren van omgevingskwaliteit

We dragen zorg voor een goede ruimtelijke ordening en omgevingskwaliteit. De basis daarvoor ligt in de huidige Wet Ruimtelijke Ontwikkeling (WRO), die in 2024 wordt vervangen door de nieuwe Omgevingswet. De uitvoering van de omgevingswet en de bijbehorende instrumenten (Omgevingsvisie en omgevingsverordening) dragen bij een gezonde fysieke leefomgeving in Brabant.

Indicatoren:

  •  Werkend stelsel om wettelijke taken, zoals beoordeling van ruimtelijke plannen, onder de Omgevingswet uit te kunnen voeren
  • Gezondheid: in het programma Ruimte en Wonen zijn we onder andere actief met de verstedelijkingsopgaven en verduurzaming van de bedrijventerreinen. Hierin nemen we gezondheid bevorderende maatregelen zoals vergroening tegen hittestress. De activiteiten zijn verwerkt in het vast te stellen beleidskader leefomgeving.

Wat gaan we daarvoor doen?

Realiseren van voldoende woningen, die aansluiten op de vraag

Terug naar navigatie - Realiseren van voldoende woningen, die aansluiten op de vraag

In Brabant ligt nog een flinke woningbouwopgave. De komende 10 jaar moeten er gemiddeld jaarlijks ruim 13.000 woningen (netto) aan de voorraad worden toegevoegd. Het is van belang de woningbouwopgave te verbinden met het versterken van de omgevingskwaliteit in onze steden en dorpen en het herbestemmen van leegstaand vastgoed, soms ook in het buitengebied. 
Ondanks de nadruk op inbreiding zullen ook uitbreidinglocaties nodig zijn voor een voldoende en voldoende gedifferentieerd (plan)aanbod van woningen en woonmilieus.

Indicatoren: 

  • Toename woningvoorraad: in de periode 2022 t/m 2030 worden – in lijn met de Nationale Woon- en Bouwagenda (NWBA) -119.500 woningen (ca. 13.250 per jaar) aan de voorraad toegevoegd, waarvan: 
    • 36.000 sociale huurwoningen (ca. 4.000 per jaar)
    • 43.750 middeldure huur- (< € 1.000,-) en betaalbare koopwoningen, onder de NHG-grens van ≤ € 355.000 (ca. 4.850 per jaar). 
  • Zorgvuldige inpassing van nieuwe woonruimte: gemiddeld genomen wordt ca. 70% van de jaarlijkse woningbouw (toevoeging aan de woningvoorraad) op binnenstedelijke locaties gerealiseerd. 

Wat gaan we daarvoor doen?

Verbeteren van vitaliteit en toekomstbestendigheid van werklocaties

Terug naar navigatie - Verbeteren van vitaliteit en toekomstbestendigheid van werklocaties

Vitale en toekomstbestendige werklocaties dragen bij aan de economische ontwikkeling van Brabant. Werklocaties bieden ruimte aan bestaande (en toekomstige) ketens van samenwerkende bedrijven. Campussen bieden werknemers inspirerende werkomgeving en bevorderen innovatie. 
Vitale en toekomstbestendige werklocaties kunnen bijdragen aan het realiseren van de doelen voor 2030 uit het klimaatakkoord. Daarbij wordt ingezet op energiebesparing, energietransitie, circulariteit, klimaatadaptatie, gezondheid en biodiversiteit. 

Indicatoren: 

  •  Ontwikkeling van werklocaties
    Per regio/Regionaal Ruimtelijk Overleg (RRO) komen we tot een afsprakenkader om de vraag naar en aanbod van werklocaties/bedrijventerreinen in evenwicht te brengen en te houden. Vraaggericht ontwikkelen maakt daarvan deel uit.
  • Verduurzamen van werklocaties
    12 bedrijventerreinen, waar maatregelen worden genomen betreffende de energietransitie, circulariteit en klimaatadaptatie (grote “oogst”)
  • Versterken campussen
    Positie van campus in ecosystemen te versterken en daarmee toename van bedrijvigheid en aantal werknemers:
    Aantal bedrijven: 2024 > 2023
    Aantal werknemers: 2024 > 2023

Wat gaan we daarvoor doen?

Beleidskader en uitvoeringsagenda’s

Terug naar navigatie - Beleidskader en uitvoeringsagenda’s

Beleidskaders
Brabantse Omgevingsvisie
Interim Omgevingsverordening 
Beleidskader Leefomgeving (nog vast te stellen)
• Beleidskader Wonen en Werken (nog vast te stellen)
Uitvoeringsagenda's
Onderstaande uitvoeringsagenda zijn naar verwachting begin 2024 geactualiseerd in één 
integrale uitvoeringsagenda Wonen en Werken.
Brabantse Agenda Wonen
Actieprogramma Nieuwe Woonvormen en Zelfbouw
Uitvoeringsprogramma aanpak Werklocaties 2020-2023 
Brabantse Ontwikkelaanpak Stikstof

Ontwikkelingen en onzekerheden

Terug naar navigatie - Ontwikkelingen en onzekerheden

Veel prestaties worden geleverd in samenwerking met externe partners. Ook wordt steeds meer 'van buiten naar binnen’ gewerkt: het initiatief van externe partners wordt gekoppeld aan de maatschappelijk opgaven van de Provincie. Dit biedt kansen, maar creëert in sommige gevallen ook afhankelijkheid als het gaat om het daadwerkelijk realiseren van prestaties. Denk aan bijvoorbeeld aan het realiseren van de woningbouwopgave en de ontwikkeling van campussen.

Inzet verbonden partijen

Terug naar navigatie - Inzet verbonden partijen

Voor het realiseren van de doelstellingen uit dit begrotingsprogramma worden onderstaande 
verbonden partijen ingezet:
• Ontwikkelingsmaatschappij Ruimte voor Ruimte
Nadere informatie over verbonden partijen staat in de paragraaf Verbonden partijen.

Wat mag het kosten?

Terug naar navigatie - Wat mag het kosten?
2. Ruimte en wonen
Bedragen x € 1.000 Realisatie Begroting 2023 Begroting Begroting Begroting Begroting
2022 na wijz. 2024 2025 2026 2027
Lasten
Programmalasten 8.943 N 20.194 N 74.299 N 17.526 N 3.975 N 3.922 N
Toerekening organisatiekosten 10.218 N 12.261 N 8.034 N 8.034 N 8.034 N 8.034 N
Totaal Lasten 19.161 N 32.455 N 82.333 N 25.560 N 12.009 N 11.956 N
Baten
Programmabaten 1.199 V 9.617 V 52.425 V 0 0 0
Baten toerekening organisatiekosten 180 V 1.815 V 0 0 0 0
Totaal Baten 1.379 V 11.432 V 52.425 V 0 0 0
Saldo van baten en lasten 17.782 N 21.023 N 29.908 N 25.560 N 12.009 N 11.956 N
Onttrekking aan reserves 2.957 V 11.591 V 3.725 V 1.981 V 1.981 V 1.981 V
Bedragen x € 1.000 Realisatie Begroting 2023 Begroting Begroting Begroting Begroting
2022 na wijz. 2024 2025 2026 2027
Onttrekking aan reserve 2.957 V 11.591 V 3.725 V 1.981 V 1.981 V 1.981 V
Reserve ontwikkelbedrijf 946 V 4.764 V 888 V 164 V 164 V 164 V
Reserve Werklocaties 2.011 V 6.827 V 2.838 V 1.818 V 1.818 V 1.818 V
saldo per saldo per saldo per saldo per saldo per saldo per
(bedragen x € 1.000) 01-01-2023 31-12-2023 31-12-2024 31-12-2025 31-12-2026 31-12-2027
2. Ruimte en wonen
Reserve ontwikkelbedrijf 7.795 5.284 4.530 4.500 4.470 4.440
Reserve Werklocaties 20.149 16.225 16.346 16.467 16.588 16.708
Reserve Leefomgeving 13.450 13.450 13.450 13.450 13.450