Programma 10 Cultuur, Erfgoed, Sport en Vrijetijd

Inleiding

Terug naar navigatie - Inleiding

Cultuur, erfgoed, sport en vrijetijd dragen bij aan een levendig Brabant voor iedereen. Vanuit deze vier sectoren werken we op integrale wijze aan de ambitie dat we een levendig Brabant willen voor iedereen, inwoners en bezoekers. Met bruisende steden en kernen en waar iedereen zich thuis voelt en zichzelf kan zijn. 
Onze ambitie en doelstellingen zijn vastgelegd in het beleidskader Levendig Brabant 2030 en uitgewerkt in de Uitvoeringsagenda Levendig Brabant 2024-2027 (vaststelling 4e kwartaal 2024). We zetten in op een passend aanbod dat aansluit bij de behoeften van Brabanders en bezoekers van Brabant. We richten ons daarbij ook nadrukkelijk op doelgroepen die nu nog niet of onvoldoende worden bereikt, zoals jongeren. En we verbinden cultuur, erfgoed, sport en vrijetijd aan onze andere maatschappelijke opgaven om zo nog meer impact te creëren.
Zo ondersteunen we ook in 2025 projecten om bij te dragen aan een breed en divers kunst- en cultuuraanbod (zie Statenmededeling).  Maar ook op het gebied van sport stimuleren we de toegankelijkheid via de programmalijn Uniek Sporten, waarbij mensen met een beperking of chronische aandoening worden gestimuleerd en ondersteund om (meer) te gaan bewegen. Maar we hebben ook aandacht voor het betrekken van jongeren zoals stimuleren van museumbezoek via het project Museumschatjes, het organiseren van een prijsvraag voor ‘de sportiefste school’ en ondersteuning van talentontwikkeling voor cultuur en sport.
De (verbeeldings-)kracht van erfgoed is uitgewerkt in vier verhalen: Bestuurlijk Brabant, Bevochten Brabant, Innovatief Brabant en Religieus Brabant. We dragen bij aan projecten die de verhaallijnen versterken. Zo ondersteunen we via het programma Brabant Herinnert en andere projecten de 80-jarige herdenking van de Tweede Wereldoorlog (2024/2025). We maken erfgoed beleefbaar en zichtbaar ook in samenspel met andere ruimtelijke opgaven zoals klimaatadaptatie, en natuurontwikkeling.
We ondersteunen uitzonderlijke topsportevenementen met niet alleen economische maar zeker ook sociaal-maatschappelijke impact. Zo ondersteunen we in 2025 het EK BMX Freestyle in Eindhoven en verkennen we welke evenementen passend en kansrijk zijn. Ook stellen we via het Brabant Sportfonds topsportevenementen in staat om activatieprogramma’s te realiseren die een positieve impact hebben op zaken zoals onder andere de gezondheid van mensen en de mate sociale betrokkenheid.
Er is veel te doen en beleven in Brabant. We willen dit een grotere bekendheid geven. Hiertoe wordt in 2025 gestart met een nieuwe promotiecampagne, als opvolger van de campagne ‘Brabant Dichterbij’. Ook ondersteunen we de opwerking van het initiatief rondom Van Gogh Homeland Experience (zie site).

De set van doelstellingen, indicatoren en prestaties opgenomen in deze begroting volgen uit het beleidskader Levendig Brabant 2030 en de bestaande uitvoeringsagenda (2023). Na vaststelling van de uitvoeringsagenda 2024-2027, zullen deze bij BURAP-I 2025 worden aangepast op basis van de bij de uitvoeringsagenda opgenomen begrotingswijziging.

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Bevorderen van een passend aanbod

Terug naar navigatie - Bevorderen van een passend aanbod

Het aanbod van de producten en diensten van de vier sectoren sluit in 2030 aan op de behoeften van Brabanders en (inter)nationale bezoekers. Het aanbod draagt ertoe bij dat Brabant een aantrekkelijke en fijne plek is om te wonen en te werken. 
Indicatoren:
•    Het aantal bezoekers van activiteiten en locaties van de vier sectoren in vergelijk met andere provincies in Nederland (streefwaarde beter dan de huidige 7e plaats t.o.v. andere provincies,)
•    Tevredenheid van inwoners met het aanbod van cultuur (score hoger dan of gelijk aan huidige score 7,2). 
•    Tevredenheid Sport: aandeel inwoners dat tevreden is (streefwaarde beter dan huidige 4e plaats t.o.v. andere provincies)
•    Tevredenheid van meerdaags internationaal bezoek (streefwaarde: beter dan huidige 3e plaats t.o.v. andere provincies)

Wat gaan we daarvoor doen?

Bevorderen van inclusief aanbod

Terug naar navigatie - Bevorderen van inclusief aanbod

Voor doelgroepen die nu nog niet of onvoldoende worden bereikt is er een passend aanbod van de vier sectoren. Daarbij richten we ons specifiek ook op jongeren. Om te weten in hoeverre we bijdragen zullen wij ons daarbij in eerste instantie richten op de organisaties en instellingen waar wij als provincie een (subsidie) relatie mee hebben.
Indicatoren:
•    Oplevering kwalitatieve rapportage in hoeverre binnen cultuur, erfgoed, sport en vrijetijd wordt omgegaan met inclusief aanbod (streefwaarde: tweejaarlijks oplevering). 

Wat gaan we daarvoor doen?

Stimuleren van innovatie en vernieuwing

Terug naar navigatie - Stimuleren van innovatie en vernieuwing

De vier sectoren zijn vitaal en hebben voldoende ruimte en mogelijkheden om te vernieuwen. Daarmee sluiten we aan op het innovatieve profiel van Brabant. 
Indicatoren:
•    Omvang van banen en bedrijven in creatieve industrie in Brabant (streefwaarde: beter dan 3e plaats t.o.v. andere provincies, huidige waarde 3e plaats).

•    Oplevering rapportage naar de vitaliteit en vernieuwingskracht van instellingen van de vier sectoren (streefwaarde tweejaarlijks oplevering).

Wat gaan we daarvoor doen?

Stimuleren van aanbod voor jeugd en talentontwikkeling

Terug naar navigatie - Stimuleren van aanbod voor jeugd en talentontwikkeling

Jongeren worden breed gestimuleerd om kennis te maken en deel te nemen aan het cultuur, erfgoed, sportaanbod. Toptalenten dragen bij aan de vernieuwing van het aanbod en krijgen kansen om zich te ontwikkelen in hun eerste stappen naar een beroepspraktijk.
Indicatoren:
•    Deelname jongeren: Participatiegraad onder jongeren (16-29) sport (streefwaarde hoger dan Nederlands gemiddelde van 69,1%, nu 68,6%).
•    Participatiegraad onder jongeren voor cultuur, erfgoed (streefwaarde PM, nog geen data beschikbaar, uitkomst onderzoek is in 2024 voorzien).

Wat gaan we daarvoor doen?

Bijdragen aan een gezonde en aantrekkelijke omgeving waar voldoende te beleven is en waar cultuurhistorie behouden blijft

Terug naar navigatie - Bijdragen aan een gezonde en aantrekkelijke omgeving waar voldoende te beleven is en waar cultuurhistorie behouden blijft

Indicatoren:
•    Beweegrichtlijn: Het aandeel van de Brabantse bevolking dat aan de beweegrichtlijnen voldoet. (streefwaarde: meer dan 75% in 2030, (49,3% in 2020))
•    Waardering maatschappelijk belang cultuur en erfgoed: De mate waarin Brabanders aangeven cultuur en erfgoed van belang te vinden voor de samenleving (hoger dan huidige score van 79%).
•    Onderhoud rijksmonumenten: Het percentage rijksmonumenten in matige of slechte staat in de provincie Noord-Brabant volgens de jaarlijkse monumentenmonitor. (streefwaarde: lager dan huidige 18%). 

Wat gaan we daarvoor doen?

Ontwikkelingen en onzekerheden

Terug naar navigatie - Ontwikkelingen en onzekerheden

In zijn algemeenheid worden vele prestaties geleverd in samenwerking met externe partners. Daarmee zijn er ook onzekerheden voor wat betreft het conform planning behalen van prestaties en de uitnutting van budgetten.  

Wat mag het kosten?

Terug naar navigatie - Wat mag het kosten?

Toelichting op de verschillen tussen begroting 2025 en begroting 2024
Lasten 
De raming ad € 49,7  mln. voor 2025 behelst:
Cultuur:        € 23,4 mln. 
Erfgoed:    € 16,7 mln. 
Sport:        €   4,0 mln. 
Vrijetijd:    €   2,8 mln.
Algemeen:    €   2,8 mln. (incl. € 1,3 mln. afschrijvingslasten)

De circa € 3,4 mln. lagere ramingen in 2025 (€ 49,7 mln.) t.o.v. 2024 (53,1 mln.) bestaat uit Erfgoed (- € 2,6 mln. waarvan € 2 mln. als gevolg van incidentele Rijksbijdrage 2024), Cultuur (- € 1,3 mln.) en Levendig Brabant algemeen (+ € 0,8 mln.). De overige € 0,3 mln. lagere lasten  betreft het saldo van diverse kleinere meer- en minderlasten. Op basis van de uitvoeringsagenda 2024-2027 zullen de ramingen in 2025 en verder nog verder toenemen als gevolg van inzet van bestuursakkoordmiddelen.

Baten 
Geen significante verschillen raming 2025 t.o.v. 2024.

10. Cultuur, Erfgoed, Sport en Vrije tijd
Bedragen x € 1.000 Realisatie Begroting 2024 Begroting 2024 Begroting Begroting Begroting Begroting
2023 oorspronkelijk na wijz. 2025 2026 2027 2028
Lasten
Programmalasten 56.224 N 52.173 N 53.132 N 49.752 N 46.428 N 46.428 N 45.153 N
Toerekening organisatiekosten 3.111 N 3.690 N 4.416 N 4.113 N 4.113 N 4.113 N 3.690 N
Totaal Lasten 59.335 N 55.863 N 57.548 N 53.865 N 50.541 N 50.541 N 48.843 N
Baten
Programmabaten 817 V 1.079 V 1.181 V 1.079 V 1.079 V 1.079 V 1.079 V
Baten toerekening organisatiekosten 0 0 0 0 0 0 0
Totaal Baten 817 V 1.079 V 1.181 V 1.079 V 1.079 V 1.079 V 1.079 V
Saldo van baten en lasten 58.518 N 54.784 N 56.367 N 52.786 N 49.463 N 49.463 N 47.764 N
Reservemutaties
Storting in reserves 11.768 N 3.295 N 10.735 N 3.053 N 3.053 N 3.053 N 3.053 N
Onttrekking aan reserves 12.157 V 10.124 V 16.676 V 7.392 V 4.200 V 4.200 V 4.620 V
Resultaat incl. reservemutaties 58.129 N 47.955 N 50.426 N 48.447 N 48.316 N 48.316 N 46.198 N
(bedragen x € 1.000) Realisatie jaarrekening 2023 Begr. 2024, na wijziging Begroting 2025 Begroting 2026 Begroting 2027 Begroting 2028
Storting in reserve 11.768 N 10.735 N 3.053 N 3.053 N 3.053 N 3.053 N
Reserve instandhouding onroerend erfgoed 6.762 N 7.535 N 3.053 N 3.053 N 3.053 N 3.053 N
Res. Essent Investeringsagenda 5.006 N 3.200 N - - - -
Onttrekking aan reserve 12.157 V 16.676 V 7.392 V 4.200 V 4.200 V 4.620 V
Reserve instandhouding onroerend erfgoed 3.750 V 6.500 V 4.809 V 4.200 V 4.200 V 4.450 V
Res. Essent Investeringsagenda 8.406 V 10.176 V 2.583 V - - 170 V
Eindtotaal 389 V 5.941 V 4.339 V 1.147 V 1.147 V 1.567 V