De uitvoering van programma 9 Mobiliteitsontwikkeling staat door een aantal factoren flink onder druk.
De stikstofproblematiek (o.a. vervallen bouwvrijstelling) en het tijdelijk pauzeren van de NB-vergunningverlening met extern salderen in Brabant hebben invloed op de voortgang van (infrastructurele) projecten, zowel op het provinciale wegennet als bij rijkswegen. Door aanpassingen in de plannen en de wijze van uitvoeren is het gelukt om van vijf provinciale wegenprojecten die tijdelijk op pauze waren gezet er weer vier op te starten (N285, N264, N282 en N270). Het project N629 Dongen - Oosterhout is gepauzeerd voor onbepaalde tijd. Door de opgelopen vertraging, prijsstijgingen én aanvullende maatregelen vanwege stikstof zien we echter wel de kosten van uitvoering sterk oplopen. Ook rijksprojecten ondervinden in de uitvoering hinder van stikstof. Zo zijn de projecten A67 Leenderheide - Zaarderheiken, A58 Galder – St.-Annabosch en Tilburg - Breda en A2 Deil – ‘s-Hertogenbosch voorlopig aangehouden. De verbreding van de A58 Tilburg – Eindhoven staat op de lijst van prioritaire rijksprojecten. Dit jaar wordt gestart met de verbreding van de A27 inclusief de versnelde aanpak van knooppunt Hooipolder (oplevering 2026). In het verlengde hiervan is er een intentieverklaring getekend over het streefbeeld van een hoogwaardige OV-verbinding in de vorm van Bus Rapid Transit (BRT) op de lijn Breda - Gorinchem - Utrecht. Daarnaast is afgesproken om te proberen ook gedurende de werkzaamheden een zo goed mogelijk OV in stand te houden.
Om de impact van het aanhouden van deze wegenprojecten te verminderen is versnelling van de mobiliteitstransitie nodig, zeker in relatie tot de verstedelijking en woningbouwopgave. Deze transitie naar actieve en gedeelde vormen van mobiliteit is vastgelegd in het beleidskader Mobiliteit Koers 2030 met een uitwerking naar Toekomstbeeld OV 2040 (TBOV 2040) en het Brabants Toekomstbeeld Fiets (BTF). Tijdens het afgelopen BO-MIRT 2022 zijn hierover al belangrijke (financiële) afspraken gemaakt in de Brainportdeal en voor verschillende spoorzones. De uitwerking van de brede mobiliteitspakketten voor de stedelijke regio’s Breda-Tilburg, ’s-Hertogenbosch, Bergen op Zoom – Roosendaal en Metropoolregio Eindhoven (MRE) wordt bij BO-MIRT 2023 besproken. Het tracébesluit PHS is nagenoeg goedgekeurd door RvS en de opdracht voor het eerste deel van de realisatie is gegund. De aanbesteding voor de Maaslijn is weer opgestart door ProRail.
Voor goederenvervoercorridor worden realisatiepacten uitgewerkt voor Tilburg (en mogelijk ook al Moerdijk) als goederenknooppunt voor besluitvorming in het najaar. De huidige focus van het Wilhelminakanaal ligt op het beter benutten van bestaande infrastructurele voorzieningen en betere inrichting van het havengebied. Het project Herbouw Sluis II staat op de prioriteringslijst van het Rijk.
De afspraken op de drie schaalniveaus (Rijk, provincie, gemeenten / regio) worden vertaald naar Regionale Mobiliteitsprogramma’s (RMP’s). Zo is reeds gestart met het Korte Termijn-pakket A2/N2 (als onderdeel van de Brainportdeal). De eerste bestuursovereenkomsten voor de realisatie van de doorfietsroutes uit het pakket, o.a. F67 Kempenroute (Reusel – Bergeijk - Veldhoven) en Bus op de Vluchtstrook worden dit jaar getekend.
In de programmering mobiliteit 2024-2043 is een fors tekort gemeld. Naar aanleiding van het tekort in de vorige programmering is een bestuursopdracht uitgewerkt waarin een prioriteringssystematiek en een aantal scenario's is voorgelegd. Het is aan een nieuw college om hierin keuzes te maken. Hierin worden ook het bestuursakkoord 2023-2027 en de daarin gemaakte financiële afspraken betrokken.