Natuur
Het programma ligt grotendeels op koers. In de afgelopen tijd is voortvarend doorgewerkt aan de realisatie van het Natuurnetwerk Brabant en het herstel van de N2000-gebieden.
Het Beleidskader Natuur is in 2022 vastgesteld en de Uitvoeringsagenda Natuur begin 2023. Hier is aangegeven dat voor een aantal ambities onvoldoende middelen beschikbaar zijn. Dit betreft met name de afronding van het Natuurnetwerk Brabant (NNB) en de ecologische verbindingszones (EVZ), de uitvoering van de bossenstrategie, de landbouwenclaves, de uitvoering van de N2000 herstelmaatregelen en de agenda natuurinclusief. Met het toekennen van extra middelen via de perspectiefnota aan natuur voor deze ambities kunnen we de komende jaren flinke stappen zetten.
De middelen zijn echter niet voldoende om alle ambities uit het beleidskader te realiseren. Door de bezuiniging op het natuurnetwerk en EVZ zijn er nog onvoldoende middelen (€ 30,9 mln.) om het helemaal af te ronden. Ook voor de uitvoering van de bossenstrategie en de landbouwenclaves zijn meer middelen nodig dan nu beschikbaar gesteld.
Bij de realisatie van het natuurnetwerk is om versnelling te brengen gewerkt met de methode van bij begrenzen. Daardoor is het natuurnetwerk in zijn omvang 2.000 hectare gegroeid. Dit jaar wordt het natuurnetwerk dat voortkomt uit de natuurpact afspraken weer in zijn afgesproken omvang vastgelegd op de kaart. De 2.000 ha overbegrenzing wordt vastgelegd in een aparte kaartlaag NNB-overig. Hiermee blijven deze hectares planologisch beschermd en blijven ze beschikbaar om aanvullende en andere doelen te realiseren (vanuit bijvoorbeeld Kaderrichtlijn Water (KRW) en Europese en landelijke ontwikkelingen).
Groenblauwe gebiedsgerichte aanpak
De uitvoering van het natuurbeleid wordt voor wat betreft de gebiedsgerichte maatregelen meer in samenhang met andere opgaven (water, bodem, stikstof, klimaat, landbouw) opgepakt in de groenblauwe gebiedsgerichte aanpak. In ruim 100 gebieden in Noord-Brabant wordt gewerkt aan de uitvoering van de groene en blauwe opgaven. In en rondom veertien stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden en een aantal gebieden met een grote klimaatopgave komen veel opgaven samen. U bent recent via een Statenmededeling geïnformeerd over de voortgang van de groenblauwe gebiedsgerichte aanpak.
Brabants Programma Landelijk Gebied
In het kader van het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) heeft het Rijk aan de provincies gevraagd om aan de slag te gaan met de uitwerking van de richtinggevende doelen op het gebied van natuur, water en klimaat en een provinciaal gebiedsprogramma op te stellen.
In 2023 heeft de provincie Noord-Brabant een eerste pakket voor het BPLG (Brabants Programma Landelijk Gebied) aan het Rijk aangeboden. Het bevat de Houtskoolschets landelijk gebied én een pakket ‘no regret’-maatregelen waar de provincie op korte termijn mee aan de slag wil. Met het merendeel van deze no regret maatregelen (waaronder alle maatregelen voor natuur & water) is de Tweede Kamer in februari 2024 akkoord gegaan. Waarschijnlijk zal Brabant € 222 mln. ontvangen voor de uitvoering van het Brabants Programma Landelijk Gebied (BPLG). Het BPLG is een gecombineerde aanpak van natuur-, stikstof-, water- en klimaatdoelen én de transitie van de landbouw in Brabant. Een flink deel van het bestaande natuurbeleid is onderdeel van het BPLG, zoals Natura 2000 en het Natuurnetwerk. Aanvullend op het bestaande natuurbeleid is de opgave voor 30% natuurherstel volgens de Vogel- en Habitatrichtlijn (VHR), zoals beschreven in het NPLG. Er wordt gewerkt aan een uitvoeringsstrategie BPLG, die ook van invloed is op de werkwijze van de groenblauwe gebiedsgerichte aanpak. In maart 2024 is het voorontwerp BPLG vastgesteld, waarin richting wordt gegeven aan hoe de doelen zoals gesteld in het NPLG kunnen worden behaald in Brabant. Ook de input van het bestuursakkoord zijn hierin verwerkt.
Milieu
Als provincie hebben we ambities en beleid geformuleerd in het Beleidskader Milieu. Dit beleidskader vormt ook voor de komende bestuursperiode ons kader. De afgelopen periode is op basis van de (verlengde) Uitvoeringsagenda Milieu 2023 gewerkt aan een schone, veilige en gezonde leefomgeving via tien milieuthema’s. We werken de tien milieuthema’s momenteel uit in een uitvoeringsagenda 2024-2027. Op basis van het budget dat met de Perspectiefnota 2025 beschikbaar wordt gesteld, maken we daarin keuzes ten aanzien van welke onderdelen uit het Beleidskader Milieu we in deze periode oppakken en op welke wijze (zie blz. 33 e.v. PPN 2025).
Voor het project Regionale samenwerking en gemeentelijke deelname Schone Lucht Akkoord is de derde fase gestart per 1 maart; 18 Gemeenten zijn aangesloten en zijn voornemens aan te sluiten bij het Schone Lucht Akkoord. We zijn bezig met een inventarisatie van mogelijke projecten om de luchtkwaliteitsverbeteringen te bevorderen op de industrieterreinen waar het programma Grote Oogst zich op richt.
Bij twee indicatoren liggen we niet op koers (oranje); dit betreft het beperken van geluidsoverlast en externe veiligheid. Zie toelichting bij deze indicatoren voor nadere duiding.
Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving (VTH)
Als gevolg van de Porthos uitspraak werd het aan het einde van 2023 weer mogelijk om vergunningen te verlenen voor projecten met een geringe uitstoot gedurende de bouwfase, en geen uitstoot gedurende de gebruiksfase van het project. Begin 2024 hebben we hierdoor weer een aantal vergunningen kunnen verlenen. Daarnaast zijn beleidsmatige voorbereidingen getroffen om de stikstofuitstoot verder naar beneden te krijgen met het oog op natuurherstel. Waaronder de voorbereiding van de ontwikkeling van een Intrekkings- en aanschrijvingsbeleid als mogelijke maatregel in het BPLG/BOS.