Vier verhaallijnen: bevochten, religieus, bestuurlijk en innovatief Brabant
Algemeen
2018 was het Europees jaar van Cultureel Erfgoed. In dit kader hebben wij samen met enkele andere Nederlandse provincies de Future Summit in Berlijn (erfgoed en jongeren) geïnitieerd. Tevens was juni de maand van de Zuiderwaterlinie met De Sprong als belangrijk event. In september heeft het event De Mars (zie verhaallijn bevochten) plaatsgevonden. Ook het TV-programma Goud van Brabant is een succes. Met dit programma brengen we mensen met elkaar in gesprek over het heden, het verleden en de toekomst. Tot slot is ook ingezet op het thema verduurzaming: in 2018 zijn middelen beschikbaar gesteld aan Monumentenwacht waarmee via ‘keukentafelgesprekken’ verduurzaming bij monumenteigenaren (extra) bespreekbaar wordt gemaakt.
De vier verhaallijnen van Brabant
Bevochten
In 2018 is er veel inzet gepleegd op deze verhaallijn:
- Zuiderwaterlinie: in het kader van het Europees jaar van erfgoed is veel aandacht geweest voor de Zuiderwaterlinie: tijdens het event De Sprong zijn tientallen parachutisten boven de 5 stellingen uit laagvliegende defensievliegtuigen gesprongen. Om alle schakels langs de linie symbolisch met elkaar te verbinden, liep gedeputeerde Henri Swinkels dit jaar in steeds wisselend gezelschap het wandelpad langs de Zuiderwaterlinie en zijn hiermee inspirerende en soms verborgen verhalen opgehaald. In het najaar is dit gevolgd door De Mars: startend aan de uiteinden van de linie, in Bergen op Zoom en Grave, liepen muziekverenigingen een week lang dagelijks in estafette muziek makend langs de linie. Tot slot hebben de 25 partners van de linie eind 2018 een samenwerkingsovereenkomst getekend met als doel de Zuiderwaterlinie nationaal en internationaal op de kaart te zetten. Alle inzet werpt nu al zijn vruchten af: het wandelpad langs de linie is genomineerd voor Wandelroute van het jaar 2019.
- Brabant Remembers/Crossroads : in 2018 zijn de voorbereidingen voltooid voor de herdenking van 75 jaar bevrijding. In 2019 vertellen we op een creatieve en indringende manier op 75 locaties in Brabant 75 persoonlijke levensveranderende oorlogsverhalen. Ook zijn investeringsbesluiten genomen voor de doorontwikkeling van oorlogsmusea in Brabant.
- Nominatiedossier werelderfgoed Nieuwe Hollandse Waterlinie: in 2018 is het nominatiedossier vastgesteld in provincies Noord-Brabant, Gelderland, Utrecht en Noord-Holland én in de ministerraad. Begin 2019 is het dossier aangeboden aan de Unesco.
Religieus
In 2018 is een verkenning uitgevoerd voor een kloosternetwerk rond het verhaal van het kloosterleven. Eind november is een inspiratiedag georganiseerd, waarbij betrokken partijen bijeen kwamen en de intentie is uitgesproken voor verdere samenwerking naar 2021 het jaar van het Brabants kloosterleven.
Verder is in november 2018 de intentieovereenkomst voor het landelijk programma Toekomst Religieus Erfgoed ondertekend, op basis waarvan Rijk, provincies, gemeenten, kerkgenootschappen en andere partners zich in 2019-2021 gaan inzetten voor de ontwikkeling van een duurzaam toekomstperspectief voor religieus erfgoed, in het bijzonder door het opstellen van gemeentelijke kerkenvisies. Tot slot is ook de tentoonstelling Bagger! in Oss, over Romeinse tempels langs de Maas, mede mogelijk gemaakt.
Innovatief en Bestuurlijk
In samenwerking met studenten van het NHTV (nu BUAS) zijn we aan de gang gegaan met de conceptontwikkeling van industrieel erfgoed. In januari 2019 zijn hiervan de resultaten gepresenteerd. Voor de verhaallijn Bestuurlijk is in 2018 een kapstok opgeleverd (must-need-nice).
Beweging stimuleren
In 2018 is het Erfgoedlab opgericht. Dit is een platform voor herbestemmingsvraagstukken dat aanhaakt op initiatieven met betrekking tot monumenten die een extra impuls kunnen gebruiken. Eigenaren en initiatiefnemers van monumenten die voor een herbestemmingsopgave staan, maar er vanwege de complexiteit niet uitkomen, kunnen een beroep doen op het lab. Hiertoe is ter ondersteuning een voucherregeling opgesteld. De vouchers kunnen ook worden ingezet voor de verkenning van verduurzaming van monumenten.