Het programma ligt deels op koers. Als provincie hebben we wettelijke taken om te komen tot een klimaatrobuust water- en bodemsysteem. We werken aan schoon, voldoende en veilig water, een schone en vitale bodem en aan klimaatadaptatie. De opgaven zijn groot en urgent: de huidige toestand van water en bodem in Brabant is op veel plekken onvoldoende en er wordt niet voldaan aan de wettelijke doelen (Europese Kaderrichtlijn water – KRW) voor waterkwaliteit en tegengaan van verdroging. Veel natuurgebieden in Brabant zijn daarbij structureel verdroogd. De KRW is daarbij niet vrijblijvend: uiterlijk eind 2027 moeten alle wateren in een goede toestand zijn.
In diverse projecten - beek- en kreekherstel, hydrologische maatregelen voor Natura2000 en natte natuurparels – wordt gewerkt aan het behalen van de KRW-doelen en is met de Waterschappen een eerste tranche van projecten opgenomen in de programmering. Zichtbare resultaten zijn er onder meer bij de Kleine Beerze en de Aa. Samen met de waterschappen scherpen we in 2023 de programmering tot en met 2027 aan.
In het voorjaar 2023 is de Droogteagenda voor Brabant bekrachtigd, die de provincie samen met onze waterpartners binnen het Breed Bestuurlijk Grondwateroverleg (BBG) heeft opgesteld. De concept-droogteagenda geeft invulling aan het advies van de commissie Droogte Noord-Brabant "Zonder water, geen later” uit september 2022. Daarnaast is Gedeputeerde Staten met Brabant Water een nieuwe bestuursovereenkomst 2023-2030 aangegaan voor een duurzame drinkwatervoorziening in de toekomst.
De negen Brabantse werkregio’s (gemeenten en waterschappen) hebben beroep gedaan op de Bijdrageregeling Klimaatadaptatie projecten Noord-Brabant met 15 projectaanvragen met een totale aanspraak aan financiële middelen van € 2,7 mln. van de beschikbare € 3 mln. Deze projecten dragen bij aan een klimaatbestendig Brabant dat is ingericht en bestand is tegen de gevolgen van klimaatverandering.
Begin februari 2023 is het Netwerk Vitale Bodem Brabant gelanceerd. Het netwerk is ontstaan vanuit de behoefte om bodemkennis meer te bundelen en om praktijk en kennisleveranciers dichter bij elkaar te brengen. Daarnaast wordt in 2023 gestart met de uitvoering van het project BodemUP 2.0. Met BodemUP 2.0 worden de komende jaren 2200 Brabantse boeren begeleid bij het nemen van maatregelen om de bodem- en waterkwaliteit en het productievermogen te verbeteren.
De rivierverruimingsprojecten en projecten voor de verbetering van de primaire waterkeringen zijn verder voorbereid, maar lopen mogelijk enige vertraging op als gevolg van de algemene prijsstijgingen en de stikstofproblematiek.
Naast verdere uitvoering van het RWP staat 2023 in het teken van beoordeling en implementatie van aanvullend beleid, onder meer het rijksbeleid ‘Water en Bodem Sturend’. Naar verwachting is hiervoor een beleidsaanvulling van het provinciale RWP 2022-2027 nodig. Daarnaast wordt verdere invulling gegeven aan de onderdelen water en bodem in de ruimtelijke puzzel van Brabant en het Brabants Programma Landelijk gebied (BPLG), waarvan in maart 2023 de Houtskoolschets is vastgesteld.
De afgelopen maanden hebben het beeld bevestigd dat de in het RWP vastgestelde opgave voor water en bodem, het beschikbare budget van het RWP overstijgt (zoals reeds als risico gemeld bij het Statenvoorstel Visie klimaatadaptatie en Statenvoorstel RWP), waarbij we tevens een druk op het budget zien vanuit uitvoeringsrisico's op diverse terreinen. We kijken naar een aanscherping van dit beeld en zoeken tegelijkertijd naar aanvullende financiering zoals uit het BPLG.