De wereldwijde geopolitieke dynamiek zorgt voor veel onzekerheid en is in toenemende mate een bedreiging voor onze economie, aldus De Nederlandsche Bank. De open wereldwijde verbondenheid wordt immers bedreigd door een wapenwedloop om kritieke technologieën en grondstoffen, kwetsbare bevoorradingslijnen en handelsbarrières. Een handelsoorlog zal de economie van Nederland, maar zeker ook die van Brabant als handelsregio, raken. De eerste beschietingen vanuit de VS (25% op staal en aluminium) en EU (heffingen op o.a. motoren, whiskey en jeans) over en weer hebben plaatsgevonden. Rabobank berekende eind 2024 al dat import- en handelstarieven mogelijk bijdragen aan minder economische groei voor Nederland. De VS is namelijk na het VK de tweede belangrijkste handelspartner voor Nederland voor export buiten de Europese Unie. Brabant is met name kwetsbaar voor de economische gevolgen van protectionistische maatregelen, aangezien we van alle Nederlandse provincies met afstand de grootste goederenexporteur naar de VS zijn.
Tegelijkertijd investeren momenteel overal in de wereld landen om hun strategische economische posities op technologische innovaties en waardenketens te versterken. Het is daarom ook voor Europa cruciaal om haar toonaangevende industrieën te beschermen. De adviesrapporten van Mario Draghi over het concurrentievermogen van de EU en van Enrico Letta over de Europese interne markt zijn leidend hierin.
Dat geldt niet in de laatste plaats voor investeringen in de defensie industrie, om de afhankelijkheid van andere continenten te verminderen. Zo presenteerde de Europese Commissie onlangs een plan om €800 mrd. te investeren in defensie. De Rijksoverheid zette daar eveneens €1,1 mrd. tegenaan om deze industrie een duw in de rug te geven. Met BITS (Brainport Innovation and Technology for Security) brengen we in Brabant al het aanbod van innovatieve bedrijven en de innovatiebehoefte van Defensie samen. In een nauwe samenwerking tussen overheid, industrie en onderzoeksinstellingen bieden we de mogelijkheid om innovaties van bedrijven die vooral in de civiele markt opereren ook toepasbaar maken voor defensie en veiligheid (dual use), zoals op gebied van cybersecurity, AI, sensoren, data-analyse en onbemande systemen. Daarnaast is onlangs het Security Fund (SecFund) gelanceerd, dat wordt uitgevoerd door de BOM namens de ROM’s, met als doel om financiering voor innovatieve defensie-startups en mkb te vergemakkelijken.
Verder zijn we als provincie het jaar 2025 voortvarend van start gegaan. Zo hebben we in het begin van het jaar besloten om €4 mln. te investeren in de doorontwikkeling van een nieuwe generatie kernreactoren. Een consortium van Thorizon, VDL Groep en DEMCON gaat de komende jaren in Brabant werken aan het ontwikkelen en testen van cruciale onderdelen voor een gesmolten zout reactor, wat valt onder de brede categorie van zogenaamde Small Modular Reactors (SMR’s) – kleine, modulaire kernreactoren die in een fabriek kunnen worden gebouwd. Daarnaast hebben we met een delegatie van Brabantse bedrijven en kennisinstellingen een bezoek gebracht aan Zuid-Korea. Brabantse partijen hebben op gebied van semicon en batterijtechnologie verbindingen gelegd met potentiële Koreaanse partners. Voor wat betreft onze resultaten en indicatoren liggen we op koers.