Programma 05 Mobiliteit

De uitvoering van programma 05 Mobiliteit ligt goed op schema. Met een door de minister bekrachtigd besluit over het starten van een MIRT-verkenning A58 Tilburg-Breda en een onderzoek naar de A2 Randweg Eindhoven hebben we deze bestuursperiode afspraken gemaakt over de financiering voor de aanpak van de gehele corridor Breda-Venlo. Tijdens het jaarlijkse BO-MIRT zijn met het Rijk afspraken gemaakt over het quick-win maatregelenpakket A2 Deil – ’s-Hertogenbosch en de vervroegde start van een MIRT-verkenning naar een structurele oplossing op de lange termijn voor dit gedeelte van de A2. Daarmee worden de grootste knelpunten voor de bereikbaarheid van Zuid-Nederland aangepakt.

Mobiliteit (05.01)
De provincie wil een slim en samenhangend mobiliteitsnetwerk realiseren met keuzevrijheid voor de reiziger, ketenmobiliteit en een goede verbinding tussen stad en regio. Er is gewerkt aan het realiseren van betere verbindingen, zowel binnen de provincie als van en naar Brabant. Zo is binnen het programma SmartwayZ.NL voor InnoA58 het besluit genomen over de start van het MER ter voorbereiding op het ontwerptracébesluit en is het voorkeursalternatief N279 Veghel-Asten vastgesteld, met breed draagvlak van de betrokken gemeenten.
In het MIRT-onderzoek Goederencorridor Zuidoost zijn Moerdijk en Tilburg landelijk erkend als bovenregionaal knooppunt dat concreet leidt tot o.a. een quick-win maatregelenpakket gericht op de verbetering van het spoorgebruik op Moerdijk zelf. Daarnaast is een definitief besluit genomen over de verbreding en verdieping van het Wilhelminakanaal t/m Tilburg.
De eerste bestuursovereenkomsten met gemeenten voor de realisatie van snelfietsroutes zijn ondertekend waarmee we het fietsgebruik verder stimuleren en daarbij voortborduren op de vraaggerichte werkgeversaanpak uit Beter Benutten (Vervolg).

Openbaar vervoer (05.02)
Het OV vormt een verbindende schakel in het Brabants mobiliteitsnetwerk en draagt bij aan de bereikbaarheid, leefbaarheid en duurzaamheid van onze provincie.
Onder de naam Bravo werkt de provincie Noord-Brabant samen met de vervoerders aan een duurzaam openbaar vervoernetwerk dat aansluit bij de wensen van de reiziger.
Met oog op de nieuwe concessies denken we nu samen met partners na over de toekomst van het OV. We voeren experimenten uit en werken samen met partners aan slimme, innovatieve mobiliteitsoplossingen afgestemd op de vraag. Zo zijn we in 2017 in Helmond gestart met Bravoflex. Dit jaar hebben we een belangrijke impuls geleverd aan de sociale veiligheid met het invoeren van cashless betalen op alle bussen.
Er zijn afspraken gemaakt met het Rijk en de regio over de spoorverbindingen Eindhoven – Düsseldorf en een verkenning van HOV-verbinding voor Eindhoven Airport.

Infrastructuur / Provinciale wegen (05.03)
Met het dagelijkse beheer en onderhoud van en (vervangings-) investeringen in het provinciale wegennet is de onderhoudstoestand, doorstroming, verkeersveiligheid en de leefbaarheid verder verbeterd. Zo is groot onderhoud uitgevoerd op de N629 Hilvarenbeek – Reusel, de N605 Gemert Noord-Om opgeleverd om de leefbaarheid in de kern te verbeteren en is de PIP voor de N629 Dongen – Oosterhout voorbereid om een belangrijke bijdrage aan de doorstroming en veiligheid van de weg te leveren.
In projecten hebben we veelvuldig duurzame (Biobased of recycled) materialen en innovaties toegepast, zoals een 3D-geprinte brug en het inschuiven van een rotonde op bij Gemert Noord-Om.

Met de ondertekening van de eerste twee bestuursovereenkomsten is een belangrijke stap gezet in het realiseren van het netwerk van snelfietsroutes uit het bestuursakkoord. Belangrijke knooppunten in het provinciale wegennet zijn of worden opgepakt met de vaststelling van het voorkeursalternatief voor de N279 Veghel-Asten met een omleiding bij Helmond, is na een jarenlange discussie met de gemeenten een keuze gemaakt voor het tracé voor de N629 Oosterhout – Dongen, en met voor de N282 tot 2x2. De aanpak van de A58 tussen Breda en Eindhoven verloopt voorspoedig met de start van de MER-procedure InnovA58 ter voorbereiding op een ontwerptracébesluit en het recente akkoord met de minister over de start van een MIRT-verkenning van het gedeelte tussen Tilburg en Breda. Keuzes voor het gehele mobiliteitsbeleid worden meer integraal gemaakt met de regio’s tijdens de nieuw geïntroduceerde halfjaarlijkse ontwikkeldagen.
In 2017 is een meerjarige kwaliteitsnota voor onze provinciale infrastructuur voorbereid die begin 2018 aan de Staten is verzonden met een kader om de kwaliteit van onze infrastructuur voor de lange termijn te garanderen.
Op het gebied van Smart Mobility werken we op meerdere innovatieve manieren samen met de markt, het onderwijs en de reizigers en zorgen met concrete testen en toepassingen in Mobilitylab, MobilitymoveZ.NL en Mobilitymarket. Zo stimuleren we innovaties op het mobiliteitsvlak en maken Brabant klaar voor de toekomst van mobiliteit.

Met de gemeenschappelijke regeling ‘Kleinschalig Collectief Vervoer Noord-Oost Brabant’ wordt een kwalitatief hoogwaardig stelsel van collectief vervoer nagestreefd ter voorziening in de behoefte aan openbaar vervoer, de instandhouding en verbetering van de bereikbaarheid van kleine kernen en het aanbod van adequate vervoersvoorzieningen.

We willen de (inter)nationale en (inter)regionale bereikbaarheid van Brabant versterken. Door het vervoer van mensen en goederen goed te faciliteren en te spreiden over weg, water en spoor ontstaat een betere doorstroming van het verkeer. We stimuleren technische innovaties in het kader van slimme en duurzame mobiliteit en multimodaal goederenvervoer.

Lasten

Bij productgroep 05.01 Mobiliteit is € 7,5 mln minder besteed dan begroot. Er is sprake van een onderuitputting van 20,1% tov het totale krediet van € 37,3 mln en is als volgt te verklaren:

Beter Benutten
De projecten van Logistiek in Brabant en Stedelijke Bereikbaarheid van Beter Benutten Vervolg en het laatste project van Beter Benutten 1.0 (Spookfiles A58) zijn nagenoeg afgerond. De financiële afwikkeling hiervan is doorgeschoven naar 1e helft 2018. Daarnaast is er sprake van een positief afwikkelingsverschil van € 0,6 mln op een balansverplichting. De middelen vallen grotendeels terug in de reserve en blijven beschikbaar voor de restantverplichtingen van de projecten. Tenslotte is er een onderuitputting van bijna € 0,2 mln in verband met de vertraagde uitlevering van de intelligente verkeersregelinstallaties binnen C-ITS.

Verkeersveiligheid
Voor de uitvoering van het programma verkeersveiligheid is jaarlijks € 1,04 mln op de begroting geraamd. In 2017 is het gehele activiteitenplan uitgevoerd met €276.000 minder inzet van middelen dan begroot. Deze middelen vallen terug in de reserve Verkeer & Vervoer.

Uitvoeringstafel Eindhoven Airport
Voor de uitvoeringstafel Eindhoven Airport zijn door het Rijk middelen beschikbaar gesteld. In 2017 is € 95.000 niet besteed als gevolg van lagere onderzoekskosten dan geraamd. Aan de Staten wordt voorgesteld deze specifieke Rijksmiddelen in 2018 opnieuw op de begroting te ramen voor het uitvoeren van het activiteitenplan.

Fiets in de Versnelling
Op basis van het uitvoeringsprogramma Fiets in de Versnelling 2016-2020 hebben de Staten € 5,7 mln beschikbaar gesteld naast het budget voor het realiseren van het snelfietsroutenetwerk. In 2017 is € 161.000 minder gerealiseerd dan begroot als gevolg van een lagere vaststelling van een eerder verstrekte subsidie.

Goederenvervoer
Hieronder valt de uitvoering van de subsidieregeling goederenvervoer, projecten Robuuste Brabantroute, het project opwaardering Wilhelminakanaal en de samenwerking met de Stichting MCA Brabant.
Voor de verbreding en verdieping van het Wilhelminakanaal zijn in 2016 door de Staten extra middelen beschikbaar gesteld. In 2017 is € 93.702 meer gerealiseerd dan op de begroting geraamd in verband met meerkosten voor het evaluatieonderzoek. Dit wordt in 2018 gecorrigeerd op het projectbudget via een verlaging van de onttrekking uit de reserve.
De samenwerking met stichting MCA Brabant is herijkt met meer accent op innovatie en duidelijke resultaatafpraken. In plaats van een jaarlijkse exploitatie subsidie wordt een meerjarige projectsubsidie verstrekt. Hierdoor zijn in 2017 extra lasten genomen en kan in 2018 budget vrijvallen.

Overig
Bij afrekening van o.a. subsidies kan een lagere vaststelling dan het oorspronkelijk beschikte bedrag leiden tot een positief resultaat. Dit heeft in 2017 geleid tot een afwikkelingsverschil op balansverplichtingen van circa 6 mln en is opgebouwd uit de volgende onderdelen:

• € 1 mln totaal op verschillende subsidies in het kader van de regeling Regionale Uitvoeringsprogramma’s (RUP)
• € 2,3 mln op overgenomen verplichtingen van voormalig SRE, waaronder afrekening HOV2 in Eindhoven.
•  € 1 mln op een project in Helmond in het kader van de SPODO-regeling voor de aanpak van spoorwegonderdoorgangen. 
•  Vanwege het aflopen van het programma Beter Benutten past de doorlooptijd van het project voor de aanleg van snelfietsroute binnen de stedelijke grenzen van Breda niet meer. Het project is stopgezet en de subsidie van € 2,1 mln teruggevorderd.
  De middelen vallen terug in de reserve.

Baten

In 2017 is ruim € 0,3 mln minder aan baten ontvangen. De bijdrage van het Rijk in de programmakosten van SmartwayZ.NL is via het provinciefonds uitgekeerd. Deze inkomsten worden verantwoord onder het algemeen financieel beleid.

We werken samen met de vervoerders, gemeenten en het Reizigersoverleg Brabant aan een vraaggericht, verbindend en verantwoord openbaar vervoer. Daarnaast zijn we breder ook met marktpartijen en kennisinstellingen op zoek naar nieuwe slimme mobiliteitsoplossingen op maat.

Lasten

Bij productgroep 05.02 Openbaar Vervoer is er sprake van een onderuitputting van € 6,4 mln, zijnde 6,5% van het totale krediet van € 98,5 mln. De lagere realisatie is o.a. het gevolg van:

OV-concessies
Op het reguliere exploitatie budget is er een onderbesteding van € 1,5 mln als gevolg van een lagere berekende indexatie dan aanvankelijk geprognosticeerd. De middelen vallen terug in de reserve.
Elke vervoerder van de concessiegebieden dragen bij aan een ontwikkelbudget voor de doorontwikkeling van de vigerende concessies. In 2017 is van het totale budget iets meer dan € 0,8 mln niet besteed. De middelen blijven conform de afspraken in de concessies beschikbaar voor toekomstige initiatieven.
Bij afrekening van o.a. subsidies kan een lagere vaststelling dan het oorspronkelijk beschikte bedrag leiden tot een positief resultaat. Dit heeft in 2017 geleid tot een afwikkelingsverschil van ruim € 2,7 mln op balansverplichtingen als gevolg van de afrekening van OV-concessies van 2013 t/m 2015.

Vernieuwing OV
Ten behoeve van het Openbaar Vervoer van de toekomst worden onderzoeken en experimenten uitgevoerd. Daarvoor is totaal € 5 mln beschikbaar gesteld voor deze bestuursperiode. In 2017 is € 341.000 minder besteed. De middelen worden opnieuw op de begroting geraamd.

Baten

Vanaf 2016 is de Brede Doeluitkering (BDU) overgegaan naar de decentralisatie uitkering via het provinciefonds. In IPO-verband zijn afspraken gemaakt over de afbouw van de transitorische post via de uitgaven voor OV-concessies. Vanwege de lagere realisatie voor OV-concessie is ook de onttrekking (baten) uit de transitorische post lager. Dit heeft geleid tot een onderschrijding aan de batenkant.

De provincie is verantwoordelijk voor de regionale bereikbaarheid. Daarom houdt de provincie een provinciaal wegennet in stand en breidt dit daar waar nodig uit. In totaal bestaat de provinciale infrastructuur uit circa 550 km aan wegen en 500 civiele kunstwerken (tunnels, viaducten en duikers).

De provincie verbetert de veiligheid, bereikbaarheid en leefbaarheid van de provinciale wegen door:

• het oplossen van knelpunten in het regionale wegennet,
• het onderhouden van Brabantse wegen,
• het verbeteren van de verkeersveiligheid van de provinciale wegen,
• het op orde hebben en houden van data.

Lasten

De realisatie op productgroep 05.03 Provinciale Wegen is € 1,8 mln lager uitgevallen dan begroot. De onderuitputting van 2,5% wordt veroorzaakt door:

Wegenoverdrachten
Voor 2017 was een de overdracht van een tweetal wegvakken voorzien. De college besluiten door de betreffende gemeenten zijn uitgesteld naar begin 2018 en leidt tot een onderbesteding van € 1,3 mln. Aan de Staten wordt voorgesteld het bedrag in 2018 opnieuw te ramen.

Hooipolder
De Staten hebben € 10 mln beschikbaar gesteld voor Hooipolder en het onderliggende wegennet. Op de begroting 2017 was een bedrag van € 0,75 mln geraamd. Door een te onzekere besluitvorming over de toekomst van de nieuwe verbindingsweg binnen de gemeente Geertruidenberg is besloten vooralsnog geen beschikking af te geven. De middelen worden in 2018 opnieuw toegevoegd aan het projectenbudget via een onttrekking uit de reserve.

Beheer en onderhoud
De totale onderhoudsbegroting van provinciale wegen (inclusief gladheidsbestrijding) van € 12,6 mln is overschreden met € 462.000 (3,7%) als gevolg van extra kosten voor groot onderhoud aan de retentievijver bij Hazeldonk en het vervangen van een asfaltdeklaag bij de gemeente Valkenswaard. In verband met een aanstaande overdracht aan de gemeenten zijn beide objecten technisch op orde gebracht.
Daarnaast worden de kosten voor het onderhoud van aangekochte gronden en panden ten behoeve van toekomstige wegenprojecten op basis van regelgeving voortaan direct als last genomen via de onderhoudsbegroting.
De kosten voor de uitvoering van de gladheidsbestrijding zijn binnen budget gebleven.

Baten

De afwijking heeft hoofdzakelijk te maken met de administratieve afwikkeling van de transitorische post PPS-A59.

Investeringen

Op de investeringen voor wegen is in 2017 totaal ongeveer € 4,5 mln (7,1%) meer gerealiseerd dan geraamd.

Een bedrag van € 2,7 mln overschrijding (ten opzichte van een gepland bedrag van ruim € 32 mln) heeft betrekking op de reguliere onderhoudsprojecten en is met name het gevolg dat door de gunstige weersomstandigheden er weinig tot geen vertraging in de werkzaamheden is opgetreden.

Bij het project randweg Boekel (N605) is sprake van een overschrijding van € 0,6 mln als gevolg van extra grondaankoop in het kader van ruilverkaveling en bij de komomleiding Haps (N264) € 2,0 mln vanwege de eerdere oplevering. Verwacht wordt dat beide projecten binnen budget worden gerealiseerd.

Voor de N279 Zuid (Veghel – Asten) is in 2017 € 0,6 mln meer gerealiseerd dan geraamd. De kosten van planuitwerking zijn eerder gemaakt dan verwacht.

Op het project N279 Noord (Veghel – ’s-Hertogenbosch) is totaal € 1,3 mln minder gerealiseerd. In de loop van 2017 was geen rekening gehouden met de afrekening van de indexering. Uiteindelijk is overeengekomen dat € 647.000 zou worden terugbetaald. Dat bedrag is in mindering gebracht op de eerdere realisatie. Daarnaast is de verwachte nadeelcompensatie Kabels en leidingen nog niet verrekend, omdat dit pas in 2018 wordt ingediend na vaststelling van de definitieve kosten. Een andere belangrijk verschil is veroorzaakt door het niet volledig benutten van stelposten. Dit kon pas worden vastgesteld per einde project (dec. 2017). Daartegenover zijn er in 2017 € 0,6 mln meer inkomsten gegenereerd. Naast de inkomsten verkoop grond is de helft van de kosten “Aanleg nieuwe aansluiting Steunpunt RWS” ontvangen. De andere helft kan pas bij RWS na oplevering worden gedeclareerd. De oplevering was in 2017 voorzien maar heeft pas in januari 2018 plaats gevonden. Tenslotte is er sprake van een onderschrijding van € 1,4 mln op het project N69. Door een nog lopende bezwarenprocedure is er nog geen onherroepelijk PIP waardoor de grondaankopen zijn vertraagd.