Programma 03 Natuur, Water en Milieu

In 2017 zijn extra middelen voor de uitvoering van VTH-taken (vergunningverlening, handhaving en toezicht) gereserveerd in een stelpost. Naar aanleiding van de VTH-takenanalyse blijkt dat de inzet van deze middelen noodzakelijk is én dat de middelen in de stelpost niet voldoende zijn om deze structurele taken voor de periode tot en met 2022 af te dekken, als gevolg van structurele verdringingseffecten en de actualisatie naar prijspeil 2019. Het is daarmee onvermijdelijk om  structureel € 2,1 mln beschikbaar te stellen ten behoeve van VTH-taken.

• De monitoringssystematiek klimaatadaptatie is in ontwikkeling, inclusief het formuleren van een vervangende, meer adequate beleidsindicator.
• In 2018 wordt nogmaals aangestuurd op rijksbesluit zout Volkerak, waarna bestuursovereenkomsten over de uitwerking hiervan moeten worden gesloten.
• In 2018 vinden geen MOLO-overleggen plaats, omdat in het kader van de nieuwe Omgevingsvisie wordt nagedacht over de structuur en focus van de MOLO-agenda. 
• De subsidie t.b.v. 'Innovatieplatform verwaarden reststromen' wordt waarschijnlijk in 2019 verleend i.p.v. in 2018.
• Het Bidbook Geopark Schelde Delta wordt in oktober 2020 ingediend bij UNESCO i.p.v. in 2018.
• Er wordt op dit moment nog geen visie op de Ondergrond ontwikkeld. In 2019 treedt de nieuwe mijnbouwwet in werking dit maakt een aparte beleidsregel voor geothermie overbodig. Vanuit de Green Deal Brabant wordt gewerkt aan een protocol voor Geothermie. 
• De subsidieregeling ondernemen met natuur is aangepast naar aanleiding van de motie van de coalitiepartners. De verwachting is dat de streefwaarde nog steeds wordt gehaald.
• De realisatie van het Natuurnetwerk Brabant (verwerving en inrichting) loopt achter op planning als gevolg van onderhandelingen met grondeigenaren en aanpassingen bestemmingsplannen.
• De geplande realisatie van het bidbook Markdal loopt vertraging op doordat bestemmingsplannen moeten worden aangepast. De realisatie van de inrichting is daarom naar beneden bijgesteld.
• Het aantal in provinciaal beheer zijnde stortplaatsen is 1 hoger dan gepland.
• In 2018 is de subsidieregeling voor de PAS herstelmaatregelen voor € 20 mln opengesteld en inmiddels is het subsidieplafond verhoogd naar € 30 mln. Dit vanwege het grote aantal aanvragen. Het aantal maatregelen dat hiermee gesubsidieerd kan worden zal hoger worden dan in de begroting was voorzien.
• Er zijn aanmerkelijk meer (burger)initiatieven waarbij de meerwaarde van groen wordt benut. Hieruit blijkt dat de betrokkenheid van de Brabantse burger bij natuur en landschap toeneemt.
• Het aantal schoolpleinen dat meedoet aan de subsidieregeling groene schoolpleinen overtreft alle verwachtingen. Het subsidieplafond is opgehoogd en we verwachten dit jaar 75 aanvragen te kunnen honoreren. Omdat er ook financiële middelen vanuit de productgroepen 03.01 en 03.02 beschikbaar zijn gesteld, kan er voor meer schoolpleinen subsidie worden verleend.

• De tussenevaluatie PMWP en de midtermreview van de samenwerkingsovereenkomst tot uitvoering waterdoelen (STUW) kunnen leiden tot aanpassingen van prestaties.
• Voor vaarwegbeheer West-Brabant en 2e tranche rivierverruiming zal om budget worden gevraagd bij de integrale afweging bij de Begroting 2019.
• In 2018 krijgen we 3 miljoen euro terug van de BOM, omdat middelen in het Waterfonds (gericht op verminderd watergebruik door bedrijven) niet zijn benut. We onderzoeken hoe deze middelen op een alternatieve wijze in te zetten om de gevolgen van grondwateronttrekkingen tegen te gaan. 
• De provinciale bijdrage van € 5 mln in het kader van de bestuursovereenkomst ‘Gebiedsontwikkeling Grevelingen/Volkerak-Zoommeer’ zou gedekt worden uit de restantmiddelen reserve Provinciaal Water Plan 2010-2015. Bij de opheffing van deze reserve is hier geen rekening mee gehouden. Dit heeft gevolgen voor de beschikbare middelen voor ‘Deltaprogramma ruimtelijke adaptatie’ waar de restantmiddelen aan waren toegewezen.
• De verwachting is dat de egalisatiereserve in relatie tot de gesloten stortplaatsen in 2019 negatief wordt doordat het nettoresultaat van de belegde voorziening in het Nazorgfonds dan langere tijd is achtergebleven bij de jaarlijkse oprenting van de voorziening (5,06%).
• Het budget voor MER adviezen is ontoereikend als gevolg  van toename aantal adviesverzoeken en stijging kostprijs adviezen.
• Met betrekking tot Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving (VTH) volgen nog de volgende dossiers met financiële structurele impact: 1. Financiële problemen omgevingsdienst Brabant Noord (niet-kostendekkende tarieven) (vanaf 2018); 2. Gevolgen wet natuurbescherming op VTH taken (vanaf 2019); 3. Gewijzigde verordening natuurbescherming 2021 e.v.. Qua uitvoering is een risico dat de omgevingsdiensten niet over voldoende capaciteit beschikken om de opdrachten te kunnen uitvoeren.
• Er zijn veel initiatieven vanuit de samenleving op het gebied van Natuur & Samenleving. Om in te kunnen spelen op deze initiatieven is het wellicht nodig om dit najaar een bedrag naar voren te halen uit 2019.
• De onderhandelingen met grondeigenaren over de aankoop van gronden voor het Natuurnetwerk Brabant vragen steeds meer tijd dan vooraf wordt voorzien. Dit kan er toe leiden dat de realisatie van de verwerving en de inrichting die daarop volgt, nog moet worden bijgesteld.
• We zijn met (manifest)partners in gesprek over de realisatie van PAS-herstelmaatregelen in de complexe PAS-gebieden. Ook zijn we met hen in gesprek over de financiering van meerjarige capaciteit voor de realisatie van PAS-herstelmaatregelen en Natuurnetwerk Brabant. Deze afspraken kunnen er dit najaar toe leiden dat er financiële middelen uit 2019 naar voren moeten worden gehaald.

De 1e tranche rivierverruimingsprojecten (MIRT-verkenningen Oeffelt en Meanderende Maas / Ravenstein-Lith) loopt en met het Rijk en onze regiopartners willen we in 2018 afspraken maken over een 2e tranche rivierverruimingsprojecten. Ook de Zuidwestelijke Delta en in het bijzonder een rijksbesluit over een zout Volkerak-Zoommeer heeft in 2018 onze nadrukkelijke aandacht. We geven invulling aan de opgave klimaatadaptatie met producten (o.a. klimaatadaptatieportaal) en regelingen die gemeenten en waterschappen in positie brengen om maatregelen te kunnen voorbereiden. Daarnaast zijn wij mede-initiator van de klimaattop Zuid-Nederland die op 4 juni 2018 plaats vond.

Met de statenmededeling "Grondwateronderzoeken als basis voor ontwikkeling nieuw grondwateronttrekkingsbeleid" zijn de Staten geïnformeerd over de staat van het Brabantse grondwater. De grondwateronttrekkingsvergunningen worden geactualiseerd en een brede discussie over duurzame benutting van grond- en oppervlaktewater willen we eind 2018 met de Staten gaan voeren.

Met de uitvoering van het programma Milieu en gezondheid dragen we bij aan een duurzame, gezonde en veilige leefomgeving in Brabant. Het milieu weerspiegelt de daadwerkelijke kwaliteit van de leefomgeving. We zien dat een bloeiende economie, het drukke verkeer en intensief gebruik van het Brabantse land een wisselt trekt op de kwaliteit van bodem, water en lucht. Impact van verontreinigingen is groot; insecticiden werken niet alleen door in bodemkwaliteit maar ook in grondwater en insecten- en vogelpopulaties. Met de bestuursopdracht vitale bodem verkennen we de mogelijkheden om de kwaliteit van de bodem in relatie tot wateropgaven en duurzame agrarische bedrijfsvoering te verbeteren en we testen dit ook in projecten. Met extra provinciale meetpunten op het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit wordt de luchtkwaliteit gemonitord. Speerpunten van onze aanpak zijn duurzaamheid, gezondheid en groene groei. De milieudoelen met betrekking tot energie worden gerealiseerd middels de Energieagenda. Er is nog geen sprake van een significante afname van het aantal drugsdumpingen; ingezet wordt op een daadkrachtige publiekscampagne tegen dumpingen in het buitengebied.

De uitvoering van de vergunningverlening is uitbesteed aan de drie Brabantse omgevingsdiensten. Twee diensten, Omgevingsdienst Midden en West-Brabant en Omgevingsdienst Zuidoost Brabant, hebben de uitvoering op orde. Bij de Omgevingsdienst Brabant Noord gaan zaken moeizamer door problemen op zowel financieel als organisatorisch gebied. Specifiek dit jaar zijn het de gezamenlijke aanpak van de mestfraude met de NVWA en de problematiek van GenX die speciale aandacht vragen. Het project Intensivering Toezicht Veehouderijen is gestart met de deelname van 43 gemeenten. Daarnaast hebben de omgevingsdiensten extra aandacht voor de werving van personeel, omdat met een aantrekkende arbeidsmarkt de beschikbare capaciteit onder druk staat.

De uitvoering van de (vele) maatregelen om de biodiversiteit in Noord-Brabant te verbeteren en de verbinding te versterken tussen de samenleving en de Brabantse natuur verloopt over het algemeen goed conform planning.
In de 1e helft van 2018 hebben we samen met onze (manifest)partners onverminderd hard gewerkt aan de uitvoering van de PAS-herstelmaatregelen. Onder andere aan de oplevering van het LIFE+ hoogveenherstelproject Deurnsche Peel en Mariapeel en de natuurherstel- en verdrogingswerkzaamheden in Natura2000 gebied de Groote Peel.
De subsidieregeling voor PAS-herstelmaatregelen is opengesteld. Het subsidieplafond is verhoogd naar € 30 mln vanwege het grote aantal aanvragen. De verwachting is dat dit zal leiden tot meer uitgevoerde PAS-herstelmaatregelen dan waarmee in de begroting is rekening gehouden.
Binnen de Landschappen van Allure komen steeds meer projecten in uitvoering of worden afgerond. Op 16 april jl. bent u middels een tussentijdse voortgangsmelding geïnformeerd over de stand van zaken in de verschillende projecten. In 2019 vindt de afronding van de laatste projecten plaats. Er is veel belangstelling voor de subsidieregeling voor de inrichting van gezonde, klimaatbestendige en groene schoolpleinen. Inmiddels zijn meer dan 50 subsidieaanvragen ingediend en is besloten om het subsidieplafond op te hogen om zo veel mogelijk aanvragen te kunnen honoreren.

Steeds meer initiatiefnemers weten de weg te vinden naar het Groen Ontwikkelfonds Brabant voor subsidie voor de realisatie van het Natuurnetwerk Brabant. Daarbij valt op dat steeds meer particulieren en agrariërs zelf natuur willen realiseren. Nadat de subsidie is verstrekt duurt het echter meerdere jaren voordat de gronden daadwerkelijk kunnen worden aangekocht en ingericht. Ook nu weer blijkt dat vooral de onderhandelingen met de grondeigenaren meer tijd vragen dan vooraf is ingeschat. De geplande realisatie van het bidbook Markdal loopt vertraging op doordat bestemmingsplannen moeten worden aangepast. De inzet blijft echter dat het gehele Natuurnetwerk Brabant vóór 2028 is gerealiseerd.

Een specificatie van de besluitvorming staat hier.