Programma 5 Economie, Kennis en Talentontwikkeling

Brabant heeft een sterke, innovatieve, open, internationaal concurrerende en verbonden economie. Dat is mede de reden voor onze hoge welvaart en het feit dat ons bedrijfsleven innovatief en concurrerend kan zijn. Geopolitiek gezien ziet de wereld er anders uit dan een paar jaar geleden. We zien schuivende machtsverhoudingen en de verwachting is dat grootmachten vaker botsen op het vlak van politiek, economie, defensie en energie. Dat zet het wereldwijde open economische systeem steeds meer onder druk. Als provincie hebben we niet zozeer directe invloed op de macro-economische ontwikkelingen en de geopolitieke verhoudingen in de wereld – de val van het kabinet Schoof-I heeft overigens ook niet bijgedragen aan het verkleinen van onzekerheden en versnellen van transities. Wel hebben we enigszins invloed op de economische randvoorwaarden in Brabant, zoals arbeidsproductiviteit, kennis en onderwijs, fysieke en digitale infrastructuur, efficiënt inzetten en hergebruiken van grondstoffen en toegang tot kapitaal. Daarnaast zetten we onze middelen en capaciteit in op (strategische posities op technologische) innovaties, initiatieven en projecten die aan de ene kant bijdragen aan oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen (missiegedreven) en die aan de andere kant het verdienvermogen van de toekomst van Brabant en Nederland veiligstellen. 

We hebben als provincie in het tweede en derde kwartaal doorgepakt in de effectuering van de Uitvoeringsagenda Economie, Kennis & Talentontwikkeling 2024-2027 ‘Onderweg naar een toekomstbehendige economie’. Zo hebben we (opnieuw) subsidie beschikbaar gesteld voor doorbraakprojecten met ingrijpende impact op de transitie van lineaire naar een circulaire economie en is de vierde subsidieregeling MKB-innovatiestimulering topsectoren Zuid-Nederland van kracht. Daarnaast zijn we samen met Brabantse gemeenten, de BOM en de triple-helixorganisaties gestart met zogenaamde Brabant Coaches, die ondersteuning bieden aan ondernemers op een breed terrein van digitalisering en AI, circulair ondernemen, cyberweerbaarheid tot arbeidsproductiviteit. Verder hebben we met het ministerie van Economische Zaken van Baden-Württemberg een Memorandum of Understanding ondertekend, dat onze langdurige samenwerking op het gebied van bedrijfsleven, technologie en innovatie officieel bezegelt. Versterkende samenwerkingen op gebied van waterstoftechnologieën, batterijtechnologie en life sciences tussen Duitse en Brabantse bedrijven, onderzoeksinstellingen en publieke stakeholders zijn daarvan enkele voorbeelden. Tevens hebben we de interregionale samenwerking rond innovatieve projecten gestimuleerd en gefinancierd via ‘VInnovate’ (opgesteld door regio’s binnen het Vanguard Initiative; een alliantie van de meest geavanceerde industriële regio’s in Europa), en hebben al drie Brabantse bedrijven daadwerkelijk subsidie ontvangen. Bovendien hebben we een succesvolle netwerkbijeenkomst georganiseerd met 120 aanwezige (Brabantse) partners en collega’s onder de noemer ‘Brabant vooruit: economische kansen in tijden van verandering’. 

Verder staat de Nederlandse economie voor de dubbele uitdaging om de (arbeids)productiviteit te verhogen én tegelijkertijd duurzamer te worden. Zonder deze aan elkaar te verbinden is onze economie minder toekomstbestendig. Rabobank berekende in juli jongstleden dat regio Brainport Eindhoven beide weet te combineren en daardoor samen met Groot-Amsterdam een hoog duurzaam verdienvermogen heeft. Bedrijven in deze regio’s zijn hoogproductief (samen zijn ze verantwoordelijk voor bijna de helft van de productiviteitsgroei in Nederland) en verder in de transitie naar een duurzame economie. Ook Midden-Brabant behoort tot de koplopers en loopt met name voorop in de transitie naar een duurzame en inclusieve economie. In Noordoost-Brabant loopt deze transitie wat achter – het kent relatief weinig koplopers en veel achterblijvers – tegelijkertijd kende de regio in de afgelopen jaren een sterke productiviteitsgroei. West-Brabant heeft op haar beurt ook weinig koplopers, maar juist ook weinig achterblijvers in de transitie en kent het tevens nog een opgave om de productiviteit te verhogen. We blijven aandacht houden voor de toekomstbestendigheid van onze Brabantse regio’s en economie.

Als onzekerheden zijn zeker aan te merken:
•    Geopolitieke ontwikkelingen, inclusief aangekondigde importheffingen
•    Een wedloop om kritieke technologieën en grondstoffen en kwetsbare bevoorradingslijnen
•    Marginalisering van potentiële cofinanciering voor innovatie en industrie ten opzichte van vorige bestuursperiode (zoals NGF)
•    Financiële situatie bij Brabantse gemeenten
•    I.v.m. afhankelijkheid derden geldt voor subsidiebeschikkingen m.b.t. MKB, Innovatiecoalities, campussen, Talentontwikkeling en DataEconomie dat het onzeker is of (alle) subsidiebeschikkingen nog in 2025 gerealiseerd kunnen worden of dat deze doorschuiven naar begin 2026
•    Europese Programma's/MIT; M.b.t. EFRO-bijdrage, Europese programma's en MIT gaan we v.w.b. cofinanciering (Europese) programma's, uit van de subsidieplafonds van de opengestelde regelingen. De daadwerkelijke (beschikkingen van deze) projecten kunnen natuurlijk lager uitvallen of later plaatsvinden ook hierbij zijn we afhankelijk van derden.